Dlaczego koty kochają pudełka? Kartony dają im kontrolę i przewagę
Kto choć raz kupił kotu drogi, wymyślny gadżet, tylko po to, by zwierzak zignorował go na rzecz kartonu, w który prezent był zapakowany, zna tę prawdę: pudełka działają na koty jak magnes. Naukowcy i behawioryści tłumaczą, że to nie kaprys, lecz efekt ewolucji, która nauczyła koty znaleźć w małej przestrzeni coś, czego brakuje im w ludzkich mieszkaniach.
W skrócie
- Koty uwielbiają pudełka, ponieważ zapewniają im poczucie bezpieczeństwa i umożliwiają obserwację otoczenia.
- Pudełka służą zarówno jako kryjówki, jak i miejsca do zabawy, pomagając zwierzakom radzić sobie ze stresem.
- Sposób, w jaki kot korzysta z pudełka, może zdradzić jego nastrój i potrzebę wyciszenia.
- Więcej podobnych informacji znajdziesz na stronie głównej serwisu
Pudełko jako punkt zasadzki
Jak podkreśla w rozmowie z "Popular Science" Mikel Delgado, konsultantka behawioralna z Ease Pet Vet i badaczka z Purdue University, koty w środowisku zewnętrznym zajmują pozycję pośrednią: polują, ale same mogą stać się ofiarą. Dlatego ważne jest dla nich znalezienie kryjówek, w których pozostają niewidoczne, a jednocześnie mogą obserwować teren. To instynkt, który nie znika po zamknięciu drzwi mieszkania.
Pudełko idealnie spełnia te warunki. Osłania kota z boków, zostawiając wolną górę, która pozwala na wyskok i skuteczną zasadzkę. Delgado wyjaśnia, że nawet domowy myszak w pluszowej wersji może uruchomić sekwencję polowania, jeśli kot ma gdzie się schować.
Pudełko nie tylko aktywuje instynkt łowcy. Dla bardziej nerwowych kotów stanowi też przestrzeń wyciszenia. Koty instynktownie szukają zakrytych, niedostępnych miejsc, zwłaszcza gdy otoczenie się zmienia, mówi Delgado.
To zachowanie ma źródło w najwcześniejszych etapach życia. Jak przypomina Danielle Gunn Moore, profesor medycyny kotów z University of Edinburgh, kocie matki wybierają do porodu zaciszne, ograniczone przestrzenie. Pierwsze doświadczenie kociąt to więc bezpieczeństwo ukrycia. Gunn Moore podkreśla, że badania wykazały spadek poziomu kortyzolu u nowo przyjętych kotów w schroniskach, kiedy zapewnia się im pudełko.
Dodatkowo nowe pudełko samo w sobie jest wydarzeniem. Kot domowy zna każdy kąt swojego terytorium i natychmiast zauważa zmiany. Dla wielu jest to rodzaj bodźca, który pobudza ciekawość. Pojawienie się kartonu uruchamia eksplorację, a czasem także zabawę.
Co zdradza sposób, w jaki kot korzysta z pudełka
Pudełka spełniają funkcję kryjówki, punktu obserwacyjnego i miejsca zabaw. Delgado zwraca uwagę, że to, jak kot zachowuje się w pudełku, mówi wiele o jego stanie emocjonalnym. Kot skulony na dnie, z szeroko otwartymi oczami, szuka raczej schronienia przed stresorem. Inny, który drzemiąc wystawia tylko uszy, wykorzystuje pudełko jako wygodną leżankę lub bazę wypadową do zabawy.
Klucz do zrozumienia różnic w zachowaniu leży w okresie od drugiego do dziewiątego tygodnia życia. To czas intensywnego uczenia się i budowania relacji z otoczeniem. Gunn Moore przypomina, że kocięta, które mają wówczas kontakt z ludźmi, innymi zwierzętami i regularne pozytywne bodźce, jako dorosłe łatwiej radzą sobie ze zmianami.
Jeśli jednak wczesne doświadczenia były trudne, zapewnienie kryjówek może mieć ogromne znaczenie. Dla takich kotów pudełko nie jest zabawką, lecz koniecznym miejscem regulacji emocji. To sposób na poradzenie sobie z sygnałami alarmowymi, które ich układ nerwowy uruchamia zbyt łatwo.
Gunn Moore zaznacza jednak, że częste chowanie się może świadczyć o problemie. Jeśli kot siedzi w pudełku niemal cały czas, warto zwrócić uwagę na jego komfort i zdrowie. Delgado dodaje, że w takich sytuacjach najlepiej jest skonsultować się z lekarzem weterynarii lub behawiorystą, aby pomóc zwierzęciu przepracować lęk.
