W jaki sposób bursztyn tworzy skamieniałości?
Magdalena Mateja-Furmanik
Mając trochę szczęścia, chodząc wzdłuż bałtyckiej plaży, można znaleźć bursztyn. Mało kto jednak wie o tym w jaki sposób powstał.
Wszystko zaczyna się od żywicy
Rośliny wydzielają wiele rodzajów lepkich cieczy, takich jak lateks, gumy guar i woski. Niektóre rodzaje roślin, zwykle drzewne, wytwarzają żywice: złożone, lepkie substancje, które nie rozpuszczają się w wodzie i twardnieją pod wpływem powietrza.
Żywice służą do tworzenia skorupy na ranach roślin, podobnych do płytek krwi. Kiedy roślina wytwarzająca żywicę jest w jakikolwiek sposób uszkodzona, żywica wypływa z dotkniętego obszaru. Jeśli jest wystawiona na działanie powietrza i światła słonecznego, zaczyna twardnieć. W wyniku tego procesu na ranie rośliny powstaje powłoka, która chroni ją przed grzybami i innymi patogenami.
Ponieważ żywica jest lepka, małe stworzenia mogą zostać w niej uwięzione. Czasami krople trafiają do wody.
Szacuje się, że potrzeba około 40 tys. lat by z żywicy powstał bursztyn. Najstarszy bursztyn na Ziemi został znaleziony w złożu węgla w Illinois i ma około 320 milionów lat jednak nie ma w sobie żadnego organizmu. Prawie wszystkie bursztyny ze skamieniałościami mają około 125 milionów lat.
Najsławniejsze złoża bursztynu na świecie
Wyróżnia się cztery najsławniejsze złoża bursztynu na świecie. Najbardziej nam znany jest bursztyn bałtycki. Najlepiej zbadane złoża pochodzą z dzisiejszego obwodu kaliningradzkiego w Rosji. Jak podaje National Geographic, w bursztynie bałtyckim znaleziono ponad 3,5 tys. gatunków stawonogów.
Bursztyn dominikański jest najmłodszy ze wszystkich okazów. Liczy sobie średnio od 15 do 20 milionów lat. Do tej pory znalezionio w nim około tysiąca gatunków.
Bursztyn kanadyjski ma od 78 do 79 milionów lat. Chociaż znalezionio w nim niewiele zwierząt (około 130) to udało mu się zakonserwować pióra dinozaurów oraz prehistoryczne pyłki i grzyby.
Najstarszym okazem jest bursztyn birmański, który liczy sobie około 99 milionów lat. Naukowcy odkryli w nim część ogona dinozaura oraz ptaka zakonserwowanego w całości.
Źródło: National Geographic