Test szklanki. Kiedy jajo jest świeże, a kiedy zepsute?
Już za chwilę Wielkanoc, czyli czas, kiedy na polskich stołach niepodzielnie królują jajka. Statystycznie, każdy z nas zje ich w tym okresie przynajmniej 15. Właśnie teraz szczególnie przyda się szybki sposób, który pozwoli sprawdzić, czy jajko jest świeże i dobre. Czy można to sprawdzić bez rozbijania jajka? Na co zwrócić uwagę, żeby rozpoznać te najlepsze i najświeższe?
Spis treści:
Dobre i świeże jajka. Jak długo można je przechowywać?
Dość oczywistym wnioskiem jest stwierdzenie, że najświeższe będą jajka, które zostały złożone przez kury najpóźniej. Odpowiednie przechowywanie jaj pozwala jednak znacznie wydłużyć okres ich przydatności — nawet do miesiąca! Najlepszym miejscem na ich składowanie jest lodówka lub chłodne i ciemne miejsce — np. piwnica czy spiżarnia. Najważniejsza jest temperatura, powinna być stała i nie przekraczać 20 stopni. Przy dużych wahaniach i wysokich odczytach z termometru znacznie zwiększa się ryzyko namnażania bakterii salmonelli.
Najważniejszą barierą ochronną, która zapewnia świeżość i utrzymanie wysokiej wartości odżywczej jajka, jest jego skorupka. Dopóki ta pozostaje nienaruszona, dopóty nie musimy specjalnie martwić się o to co w środku. Jeżeli dojdzie do jej pęknięcia — jajo należy jak najszybciej ugotować, usmażyć lub przyrządzić w jakikolwiek inny sposób i zjeść. Jeżeli zadbaliśmy o odpowiednie warunki dla naszych pełnych wytłaczanek, a chcemy upewnić się co do świeżości i jakości jajek przed ugotowaniem, najlepiej będzie skorzystać z prostych sposobów opisanych poniżej.
Kiedy jajo jest świeże, a kiedy zepsute? Potrząsanie jajka
Czasami, żeby sprawdzić, czy jajo jest dobre, wystarczy nim lekko potrząsnąć. Jeżeli poczujemy pod palcami lekkie szarpnięcia spowodowane poruszającym się płynem — jest duża szansa, że jajko nie jest już pierwszej świeżości. Jeszcze większą pewność zyskamy, gdy podczas poruszania usłyszymy dochodzący ze środka charakterystyczny chlupot.
Takie dźwięki wydobywające się spod skorupki to sygnał, że do środka dostało się powietrze, a z nim związki stanowiące pożywkę dla bakterii i być może same patogeny. W tej sytuacji lepiej nie wykorzystywać podejrzanego jajka do żadnej potrawy.
Jajko i test szklanki
Test szklanki to zdecydowanie najbardziej skuteczny sposób na sprawdzenie, czy jajko jest dobre i świeże. Wystarczy szklanka z zimną wodą. Świeżość jaja możemy ocenić na podstawie jego zachowania tuż po zanurzeniu w przygotowanym pojemniku.
Jeżeli jajko szybko opadnie na dno i położy się na boku — to znak, że jest bardzo świeże i świetnej jakości. Jeśli po umieszczeniu w wodzie zaobserwujemy opadanie, jednak jajko będzie się kołysać lub stać na podstawie to nie jest już pierwszej świeżości, jednak spokojnie możemy wykorzystać je do wypieków czy ugotować na twardo.
Całkowicie niezdatne do spożycia będą jaja, które po włożeniu do szklanki zaczną unosić się na powierzchni wody. To znaczy, że zebrało się w nich dużo gazów, z dużym prawdopodobieństwem zawierających cuchnące związki siarki. W tej sytuacji lepiej od razu wyrzucić tę sztukę i uniknąć skażenia całej kuchni smrodem wydobywającym się ze zbuka — zgniłego jaja.
Jak sprawdzić, czy jajo jest świeże? Kolor żółtka ma znaczenie
Metoda ze szklanką z dużą pewnością pozwala ocenić świeżość jaja, jednak jeszcze więcej informacji możemy wyciągnąć z prostej obserwacji zaraz po jego rozbiciu czy ugotowaniu. O jaju, a także kurze, która je złożyła, bardzo wiele mówi kolor żółtka.
Już w badaniach z połowy lat 80. stwierdzono, że zdrowsze są jaja o ciemniejszym kolorze, najlepiej wpadającym w pomarańczowe i złote odcienie. Takie jaja zawierają więcej witamin i kwasów z grupy omega-3, a sam kolor wynika z dużej zawartości karotenoidów. Chociaż coraz częściej podaje się je jako dodatek do pasz, to w wielu przypadkach, szczególnie w jajach od kur z wolnego wybiegu pomarańczowe żółtko będzie świadczyło o zdrowej i naturalnej diecie nioski.
Wspomniane karotenoidy w żółtku wskazują na to, że kury wypasały się na świeżej trawie, w której miały przy okazji dostęp do białek odzwierzęcych wydziobując z gleby np. dżdżownice. Jasnożółty kolor jajek może świadczyć o karmieniu drobiu gotową paszą z kukurydzy i pszenicy, w której znajduje się znacznie mniej wartościowych substancji odżywczych.
Na koniec, jeżeli nie upewniliśmy się co do świeżości jajek przed ugotowaniem, wciąż możemy naprawić to niedopatrzenie. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na kolor i aromat jaja. Szarawe białko o niejednolitym kolorze czy podejrzany zapach to wystarczające powody, żeby odrzucić jajko przed podaniem lub dodaniem do potrawy.
Podobnie powinniśmy postąpić w przypadku jajka, gdzie po obraniu ze skorupki możemy zauważyć żółtko przylegające do jednej ze ścianek. Takie przemieszczenie od środka ku zewnętrznym krawędziom zachodzi stopniowo. Jeżeli widzimy je prześwitujące przez cienką warstwę białka — z dużym prawdopodobieństwem jajko ma już przynajmniej kilka tygodni.
Czytaj także: