Opracowano technikę uprawy roślin, która może zrewolucjonizować rolnictwo
Po raz pierwszy udało się zastosować szczepienie u roślin jednoliściennych, takich jak owies, pszenica i banany, co może poprawić tolerancję na choroby tych ważnych upraw.
Nowa technika szczepienia roślin może zwiększyć produkcję i wyeliminować choroby niektórych z najbardziej zagrożonych upraw na świecie, takich jak banany i palmy daktylowe.
Szczepienie roślin, gdzie pęd jednej rośliny jest przymocowany do korzenia innej, jest stosowane w uprawie np. jabłek i owoców cytrusowych od tysięcy lat w celu poprawy wzrostu i wyeliminowania chorób. Ale nie sądzono, że ta technika zadziała w przypadku roślin jednoliściennych. Grupa ta obejmuje wszystkie trawy, takie jak pszenica i owies, a także inne znaczące rośliny uprawne, takie jak banany i palmy daktylowe. Roślinom tym brakuje bowiem tkanki zwanej kambium, która pomaga w gojeniu się i łączeniu przeszczepów.
Jednak Julianowi Hibberdowi z Uniwersytetu w Cambridge i jego współpracownikom udało się znaleźć sposób, który pozwala na szczepienie roślin jednoliściennych. Wyodrębnili oni rodzaj zarodkowej tkanki roślinnej z wnętrza nasion takich roślin i zastosowali ją w potencjalnym miejscu szczepienia dwóch osobników jednoliściennych należących do tego samego gatunku.
Tkanka pobudziła wzrost i połączyła dwie połówki rośliny. Zespół badawczy, by sprawdzić skuteczność swojego działa użył barwników fluorescencyjnych.
Dokonać niemożliwego
"Zapisałem w protokole, że myślałem, że jest to prawie niemożliwe. Tak więc, jako przełom w nauce, jest to dość niesamowite" - stwierdził jeden z członków zespołu, Colin Turnbull z Imperial College London.
Metoda okazała się działać w przypadku tak ważnych roślin, jak ananas, banan, cebula, agawa niebieska, palma oleista i daktylowiec. Wstępne badania przeprowadzone przez zespół w laboratorium sugerują również, że szczepienie może działać pomiędzy gatunkami. Przeszczepili oni pęd pszenicy do odpornych na choroby korzeni owsa. Może to chronić pszenicę przed chorobami przenoszonymi przez glebę, choć wciąż nie jest jasne, czy taka ochrona byłaby możliwa do zastosowania w prawdziwym świecie.
"Przeczytałem dziesiątki lat prac badawczych na temat szczepienia i wszyscy twierdzili, że nie da się tego zrobić u jednoliściennych. Byłem na tyle uparty, że kontynuowałem badania przez lata, aż udowodniłem, że się mylili" - stwierdził inny z badaczy, dr Greg Reeves.
Uratować banany
Hibberd, który dołączył do badania po zaproszeniu go przez Grega Reevesa, był początkowo sceptyczny. "Wszyscy mówili, że nie da się tego zrobić, więc nie chciałem, żeby Reeves poświęcił doktorat na zmaganie się z czymś, co wszyscy uważają za niemożliwe" - stwierdził Hibberd. "To piękna rzecz. To nauka w najlepszym wydaniu, gdzie udaje się zrobić coś, co wszyscy uważają za nierealne".
Nowe odkrycie może pomóc szczególnie uprawie bananów, która opiera się głównie na gatunku Cavendish - klonie, który jest w stanie wytrzymać transport na duże odległości. Ze względu na brak różnorodności genetycznej między roślinami tego gatunku, uprawa ta jest mało odporna na choroby. Ponadto banany Cavendish są sterylne, więc odporności na choroby nie można wyhodować w kolejnych pokoleniach roślin. Uprawom tych bananowców zagraża choroba panamska, ale nowe odkrycie może pomóc rozwiązać ten problem.