Nowy mieszkaniec bagien znaleziony w Kolorado. Zaskoczenie, był ogromny
W czasach, gdy w Ameryce Północnej nie nastała jeszcze era tyranozaurów i triceratopsów, ale okolica była zdominowana przez dinozaury, wśród nich biegał wśród bagien pewien ssak. Zapewne mały, spodziewa się wielu. Otóż wcale nie. Nowo odkryty kredowy ssak Heleocola był ogromny jak na mezozoiczne standardy.
Odkrycie Heleocola piceanus w Kolorado w Stanach Zjednoczonych to pewien przełom w badaniu fauny mezozoiku. Stereotypy, które znamy mówią wszak o świecie końca kredy zdominowanym przez ogromne dinozaury i maleńkie ssaki wielkości myszy, ryjówki przemykające u ich stóp niepostrzeżenie. A zatem o dwóch grupach zwierząt żyjących w dwóch różnych światach. A następnie o katastrofie spowodowanej uderzeniem ciała niebieskiego, który zgładziło dinozaury, ale zachowało ssaki jako triumfatorów mezozoiku.
Prawda jest taka, że wiele mezozoicznych ssaków także nie przeżyło linii K-T i katastrofy. Ponadto nie były one niewidzialne dla dinozaurów, ale wchodziły z nimi w istotne, przyrodnicze reakcje. Dinozaury takie jak małe teropody czy raptory polowały na ssaki, a z kolei ssaki mogły plądrować gniazda dinozaurów i zabijać małe osobniki.
W mezozoiku żyły także spore ssaki
Nie jest też prawdą, że wszystkie mezozoiczne ssaki były maleńkie, wielkości myszy. Niektóre osiągały spore rozmiary jak na tamta epokę. Największym znanym ssakiem mezozoicznym jest Repenomamus z formacji Liaoning w Chinach, który osiągał metr długości i ważył może nawet 5-6 kg.
Zwierzę znalezione w Kolorado ma kilkadziesiąt centymetrów długości i ważyć mogło około 1 kg, To jest waga piżmaka. Rzecz jasna, w kredzie dopiero rozpoczynała się ewolucja ssaków, która ostatecznie doprowadziła do powstania największych istot w dziejach świata jak płetwal błękitny, Perucetus i inne wieloryby, czy na lądzie słonie, nosorożce, żyrafy, żubry, niedźwiedzie. Zwierząt ważących wiele ton. Na warunki mezozoiku jednak 1-kilogramowy ssak to spore zwierzę, świadczące o tym, że świat ssaków epoki kredy bynajmniej nie był tylko światem mikro.
Nowy ssak z epoki kredy został odnaleziony w formacji Williams Fork w północno-zachodnim Kolorado w Stanach Zjednoczonych. Należy do grupy ssaków, które w kredzie dopiero powstawały i które określamy jako Metatheria, czyli ssaki niższe. To inaczej mówiąc torbacze i ich bliscy kopalni krewni, w tym Sinodelphys - najstarszy znany torbacz sprzed 125 mln lat, z terenu Chin. Akurat ta grupa ssaków niższych, do której należy Heleocola znana jest głównie z półkuli południowej. Wiele więc wskazuje na to, że 75 milinów lat temu, bo z tego okresu pochodzą skamieniałości z Kolorado, te ssaki rozprzestrzeniły się także na resztę świata.
Zanim pojawiły się tyranozaury
75 milionów lat temu to powoli schyłek kredy, ale nie pojawiły się wówczas jeszcze takie zwierzęta jak tyranozaur (dopiero 7 mln lat później, czyli więcej niż istnieje na Ziemi człowiek) czy triceratops. Ziemia się jednak zmienia. Pojawiają się nowe rośliny, w tym kwiatowe, trawy. Stare grupy dinozaurów zostają wyparte przez nowe jak dinozaury rogate, kaczodziobe, nowe drapieżniki. Ssaki zaczynają być coraz większe i odgrywać coraz istotniejszą rolę, która mogła urosnąć nawet bez światowej katastrofy sprzed 66 milionów lat.
Znaczną część Ameryki Północnej przykrywało wówczas wielki8e śródlądowe morze. To Morze Środkowego Zachodu, nazywane także Morzem Kredy lub Północnoamerykańskim Morzem Wewnętrznym. Przecinało kontynent niczym nożem od Arktyki po Zatokę Meksykańską i dzieliło go na dwa mniejsze kontynentu - Laramide i Appalachię.
Heleocola żyła na bagnistych brzegach tego morza, gdzie pasły się dinozaury kaczodziobe, żerowały krokodyle. Dr ReBecca Hunt-Foster, paleontolog z Dinosaur National Monument sugeruje, że ten obszar wyglądał jak dzisiejsza Luizjana albo mokradła Florydy. Budowa zębów wskazuje, że Heleocola prawdopodobnie żywiła się roślinami z dodatkiem owadów lub innych małych zwierząt,a więcej o tym niezwykłym ssaku można przeczytać w PLOS One.
