Jest w naszych kuchniach i może zniszczyć zdrowie. Mamy pierwszy zakaz
Australia jest pierwszym krajem świata, który zakazał stosowania bardzo popularnych, zwłaszcza przy urządzaniu kuchni, blatów kwarcowych, zbudowanych ze spieków kwarcowych. Badania wykazały, że powstający przy ich obróbce pył jest niezwykle szkodliwy dla zdrowia. Nazwano go "azbestem XXI wieku". Australia wprowadziła zakaz jednomyślnie.
Jednomyślnie, to znaczy we wszystkich stanach - pamiętajmy bowiem, że Australia jest państwem federalnym. Zakaz wchodzi w życie i oznacza wycofanie z użytku wszystkich blatów z konglomeratu kwarcowego z uwagi na zagrożenie poważnymi chorobami, zwłaszcza pylicą płuc.
Produkcja spieków kwarcowych łączona z groźnymi chorobami
Choroba ta, zwana wcześniej krzemicą, została po raz pierwszy zdiagnozowana u górników wdychających pyły w kopalniach węgla w Anglii w XIX wieku. Dr Edward Headlam Greenhow połączył chorobę z krzemionką.
W Australii kampanię przeciwko spiekom kwarcowym i blatom oraz innym elementom wyposażenia mieszkań wykonanym z kwarcowego konglomeratu przeprowadził Zach Smith, australijski działacz związkowy. To on użył wobec nich określenia "azbest XXI wieku", które szybko się przyjęło.
Warto jednak podkreślić, że azbest i spieki kwarcowe to dwa inne materiały. Pierwszy z nich odnosi się do grup mineralnych w postaci włókien. Najczęściej łączony jest z cementem. Powoduje pylicę azbestową i raka. Z kolei spiek kwarcowy to określenie na mieszankę żywicy polimerowej lub cementu z krzemionką. Wdychanie pyłu, który ją zawiera prowadzi do pylicy (krzemicy - tak pierwotnie nazywano tę chorobę) płuc.
Spieki kwarcowe groźne niczym azbest
Przypomnijmy, że w krajach Unii Europejskiej całkowity zakaz stosowania azbestu został wprowadzony 1 stycznia 2005 roku. W Polsce już 2002 roku Rada Ministrów przyjęła krajowy "Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski". Do końca 2032 roku ma on zniknąć całkowicie.
Czy spieki kwarcowe podzielą jego los? Nie wiadomo. Na razie Australia, jako pierwszy kraj na świecie, rozpoczęła proces rezygnacji z tego surowca. Zakaz wchodzi w życie 1 stycznia.
A sprawa jest poważna, bowiem blaty ze spieków kwarcowych są powszechnie stosowane w wykończeniach pomieszczeń na całym świecie. Wynika to stąd, że konglomerat kwarcowy znakomicie imituje naturalny kamień i wygląda bardzo efektownie. Składa się z miału kwarcowego i iłów łupkowych czy skał granitowych z dodatkiem żywicy poliestrowej i pigmentów ceramicznych.
Pył z blatów kwarcowych powoduje pylicę płuc
Australia odnotowała wzrost liczby przypadków pylicy płuc u kamieniarzy, którzy mieli kontakt z tym produktem, stąd te decyzje. O zakaz zabiegały m.in. związki zawodowe kamieniarzy.
"To niebezpieczny produkt, o którym wiadomo, że powoduje potencjalnie śmiertelną chorobę - krzemicę. W tej sytuacji nie ma mowy, aby znalazło się dla niego miejsca w naszych zakładach pracy i domach. Nie ma mowy o narażaniu ludzi" - powiedziała Grace Grace (prawdziwe nazwisko: Graziella Grace), minister przemysłu stanu Queensland Grace Grace w oświadczeniu cytowanym przez australijskie ABC.
"Wskaźnik zachorowań na pylicę w Australii wśród osób pracujących przy obróbce tych kamieni jest nie do przyjęcia" - powiedziała jej odpowiedniczka z Australii Zachodniej, Simone McGurk. "Zakaz ten zapewni przyszłym pokoleniom kamieniarzy ochronę przed krzemicą związaną z taką pracą".
Jak jednocześnie zaznaczono, szkodliwe nie są same blaty, ale ich obróbka. Chodzi o pył, który wydziela się podczas ich cięcia. On jest niezwykle szkodliwy dla zdrowia. Nie wiadomo, czy i ile krajów pójdzie w ślady Australii.
