Wielkanocne drzewko życia. Stara zabawka powraca do Krakowa
Magdalena Mateja-Furmanik
Każdego roku krakowianie i krakowianki przygotowują projekty na konkurs Muzeum Krakowa. Szczególną uwagę zwracają prace w kształcie drzewa, ozdobione liśćmi i kolorowymi ptakami. Są to tak zwane drzewka emausowe, bądź drzewka wielkanocne, które mają nawiązywać do dawnej zabawki symbolizującej odradzającą się przyrodę. Kiedyś zawsze można było ją kupić na wiosennym odpuście.
Drzewko życia było bardzo prostą zabawką, złożona z kijka, w które wetknięte były zielone rzeźbione listki, a na szczycie umieszczony był na sprężynce malowany ptaszek.
Zapomniana tradycja
Dawne fotografie dowodzą, że taka zabawka była spotykana na Emausie i innych wiosennych odpustach jeszcze przed II wojną światową. Związana była z odradzającą się przyrodą. Miała symbolizować wiosnę, powracające zielone liście, ptaki, które przylatują, zakładają gniazda, składają jaja i oczekują na pisklęta.
Co ciekawe, zabawka nawiązywała jeszcze do pogańskich wierzeń Słowian. Nasi przodkowie wierzyli bowiem, że na wiosnę dusze zmarłych przylatują na ziemię w postaci ptaków i siadają na wiosennych drzewach, przyglądając się żyjącym.
Kierowniczka Domu Zwierzynieckiego, oddziału Muzeum Krakowa Maria Lempart z ubolewaniem stwierdza, że tradycja tego drzewka zaginęła. Wszystko wskazuje na to, że została wyparta przez zalew plastikowych przedmiotów, które nie mają szczególnego znaczenia. Z tego powodu parę lat temu Muzeum Krakowa postanowiło przywrócić do świadomości istnienie w ogóle takiej zabawki, jaką było drzewko życia.
Gdzie można zobaczyć drzewko wielkanocne?
Dziś można je znaleźć już nie na odpuście, ale w Pałacu Krzysztofory, oddziale Muzeum Krakowa przy Rynku Głównym, gdzie znajdują się wszystkie przekazane na konkurs prace. Od dziewięciu lat do Muzeum trafiają drzewka różnej wielkości, wykonane w różnych technikach, przez twórców w każdym wieku. Wszystkie ma łączyć tylko symbolika.
W tym roku zgłoszono w sumie 64 prace w sześciu kategoriach. To trzy kategorie wiekowe, dwie kategorie grupowe i kategoria drzewka tradycyjnego.
To jedyna kategoria, w której nie liczy się wiek, ale wykonanie z konkretnych materiałów i w konkretnej technice — są to drzewka, które bezpośrednio odnoszą się do tych zachowanych na fotografiach dawnych. Musi być to drzewko drewniane, rzeźbione, malowane i posiadać przynajmniej jednego ptaszka na sprężynce.
Jak dodała, jury konkursu już wybrało najpiękniejsze prace. Nazwiska ich autorów zostaną ogłoszone w Poniedziałek Wielkanocny o godz. 12.00 w Sali Miedzianej Pałacu Krzysztofory w Krakowie. Tego dnia w godzinach od godz. 10 do 17 będzie można również głosować na wybrane drzewko w plebiscycie publiczności, którego wyniki muzeum poda na oddziałowym profilu na Fecbooku. Natomiast wystawa pokonkursowa drzewek potrwa do 15 maja.
Źródło: PAP