Polska wróci do certyfikacji drewna. Lasy Państwowe muszą zmienić politykę
Polska przygotowuje się na przywrócenie i przyjęcie nowego standardu FSC, który dotyczy między innymi zrównoważonego pozyskiwania drewna. Po rezygnacji z certyfikacji surowca w 2023 roku Lasy Państwowe szykują się na odbudowę nowych relacji z FSC Polska.
FSC to zarówno oznaczenie certyfikowanego drewna, jak i skrót nazwy organizacji Forest Stewardship Council, która wyznacza ramy pozyskania surowca z równoczesną ochroną naturalnego ekosystemu i poszanowaniem praw pracowników. Mimo że certyfikacja FSC była w Polsce obecna od 25 lat, w 2023 r. doszło do zerwania porozumienia władz Lasów Państwowych z organizacją. Skutkiem była rezygnacja z certyfikacji drewna.
Teraz nowe władze Lasów Państwowych z aprobatą resortu klimatu powracają do systemu FSC. Wyznaczono właśnie nowe standardy współpracy.
Będziemy mieć znów certyfikowane drewno
Nowy standard FSC wyznaczony dla Polski wejdzie w życie 1 października 2024 r. Okres przejściowy będzie obowiązywał do 30 września 2025 r. W okresie przejściowym obowiązywać będą oba standardy: nowy oraz dotychczasowy pochodzący z 2013 r.
Standard FSC dla Polski będzie obejmował dziesięć zasad określonych przez FSC International. Mają one charakter międzynarodowy i nie podlegają rewizji na poziomie krajowym ani regionalnym i są identyczne we wszystkich standardach FSC na całym świecie.
Zasady zostały opracowane na podstawie ogólnych międzynarodowych wskaźników FSC i zaadaptowane do warunków Polski lub zaczerpnięte z dotychczasowego standardu krajowego.
"Jeśli posiadacze certyfikatu wyrażą chęć kontynuacji certyfikacji, będą musieli przejść audyt według wymagań nowego standardu w trakcie trwania 12-miesięcznego okresu przejściowego. Jeśli podczas audytu zostaną wydane polecenia działań korygujących, wówczas posiadacz certyfikatu powinien je wdrożyć w wyznaczonym przez firmę certyfikującą terminie" - informuje FSC Polska.
W okresie przejściowym Lasy Państwowe będą musiały między innymi "utrzymać, ochronić lub przywrócić usługi ekosystemowe i wartości przyrodnicze, a także będą musiały unikać, naprawiać i minimalizować negatywne skutki wpływu jednostki na środowisko". Ponadto: "Organizacja musi monitorować wdrażanie swojego planu gospodarowania, uwzględniając polityki i cele zarządzania, postęp w realizacji planowanych działań oraz osiąganie weryfikowalnych celów" - czytamy w wyznaczonym dla Polski przejściowym standardzie.
Inne zapisy obszernego dokumentu potwierdzającego powrót do certyfikacji FSC mówią o potrzebie objęcia szczególną uwagą różnorodności gatunkowej, siedlisk, nienaruszonych ekosytemów leśnych z równoczesnym uwzględnieniem potrzeb społeczności lokalnej i innych grup społecznych.
Lasy Państwowe będą musiały minimalizować szkody środowiskowe
Obowiązujący w Polsce standard FSC z 2013 r. poddawany był rewizji od 2018 r. Zaangażowane w tę kwestię były różne grupy, reprezentujące odmienne interesy i poglądy.
Organizacja Forest Stewardship Council działa w 89 krajach świata i wyznacza standardy dla odpowiedzialnej gospodarki leśnej. Nadrzędną misją organizacji oraz jej współpracowników jest globalna promocja korzystnego przyrodniczo i społecznie, a także opłacalnego gospodarowania zasobami leśnymi. Misją nadrzędną FSC jest ochrona lasów "dla przyszłych pokoleń".
Lasy Państwowe informują, że dzięki wdrożeniu standardów FSC w danej instytucji można mieć pewność, że las jest zarządzany w sposób, który chroni ekosystem, sprzyja lokalnej społeczności i pracownikom. Jest też opłacalny ekonomicznie.
Wdrożenie standardu jest rzeczywiście potwierdzane poprzez niezależne audyty, których wyniki są dostępne publicznie, co zwiększa transparentność. Nowy dialog Lasów Państwowych zapowiedział jeszcze końcem lutego Jerzy Fijas, zastępca dyrektora generalnego Lasów Państwowych. Mówił wówczas o otwartości do rozmów ze wszystkimi interesariuszami gospodarki leśnej oraz o otwartości i transparentności jako priorytetach obecnego kierownictwa.
"Posiadanie certyfikatu FSC przez Lasy Państwowe to jeden z postulatów naszych partnerów z branży drzewnej i samorządów. Stąd nasze zaangażowanie, by odbudować nowe relacje z FSC Polska. Jednocześnie cały czas pamiętamy o tym, by podczas zawierania umów, w pełni zabezpieczyć interes Skarbu Państwa i Lasów Państwowych - powiedział Jerzy Fijas.
