Pająk o paskudnej reputacji rozprzestrzenia się w Polsce. Lubi ciepło
Ma czarny PR, bo jego ugryzienie może być naprawdę bolesne. Kolczak zbrojny występuje między innymi w Karkonoszach, ale można go spotkać także na innych obszarach naszego kraju. A jeszcze do niedawna jego status nie był taki oczywisty - pająk był w naszym kraju silnie zagrożony wyginięciem.
Kolczak zbrojny był jeszcze w latach 90. ub. wieku pająkiem dla naszej przyrody rzadkim. Od połowy XX wieku zaczął się rozprzestrzeniać na coraz większe obszary Europy. Początkowo jego zasięg był ograniczony do południowych regionów kontynentu, ale we wspomnianym czasie zaczął pojawiać się także na północy i dotarł aż do Szwecji.
Kolczak zbrojny w Polsce. Rozprzestrzenia się od niedawna
Naukowcy z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie uważają, że przed 2007 rokiem w Polsce zaobserwowano tylko kilka stanowisk tego pająka. Było to między innymi w rejonie Wrocławia i Masywu Ślęży, Krakowa, czy Kotliny Sandomierskiej. W lipcu tego roku obecność pająka stwierdzono na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego - zarówno po polskiej, jak i po czeskiej stronie.
Końcem 2021 roku obecność kolczaka zbrojnego została stwierdzona po raz pierwszy na Wyżynie Lubelskiej, na Chodelskim Obszarze Chronionego Krajobrazu. Obszar ten obfituje w murawy piaszczyste i kserotermiczne, a to właśnie w takich miejscach lubi przebywać i rozmnażać się ten gatunek pająka.
Jeszcze w latach 90. XX wieku kolczak zbrojny był uznawany za gatunek poważnie zagrożony w Polsce. Obecnie wyraźnie rozprzestrzenia się w Polsce.
Zmiany klimatu dobre dla pająka
Pająk o bardzo ciekawym ubarwieniu jest ciepłolubny. Korzystnym siedliskiem dla kolczaka zbrojnego są ciepłe i otwarte tereny porośnięte wysoką trawą i krzewami. Pająka można zatem spotkać na łąkach, przy nasypach kolejowych i skrajach dróg, wszędzie tam, gdzie znajdzie odpowiednie siedliska trawiaste. Pająki mają ciekawe zachowania - budują na roślinach oprzędy (np. na nawłoci) i to w nich spędzają dnie. Kolczaki są aktywne godzinach wieczornych i nocnych i wtedy wychodzą ze swoich kryjówek.
Według biologów z lubelskiego uniwersytetu kolczakowi zbrojnemu zdecydowanie sprzyjają zmiany klimatu. Warunki, jakie niesie za sobą efekt cieplarniany mogą pomóc w budowie nowych i stabilnych populacji kolczaka w Polsce.
Ugryzie, jeśli zaatakujesz
Skąd ta nieprzyjazna opinia na temat mierzącego zaledwie kilka do kilkunastu mm wielkości pająka?
Broniące jaj lub młodych samice są agresywne i właśnie w momencie zagrożenia mogą atakować, czyli kąsać. Według przyrodników takie ugryzienie może być bardzo bolesne, a pająk może przegryźć nawet ludzką skórę.
Efekty uksząszenia każda osoba może odczuwać indywidualnie i wpływa na to wiele czynników zewnętrznych i wewnętrznych. Ból ustępuje zazwyczaj po kilku minutach, ale u niektórych może utrzymywać się dłużej. Mogą pojawiać się nudności i obfite pocenie się. Jad kolczaka zbrojnego jest wyjątkowy pod względem składu molekularnego - znajduje się w nim między innymi toksyna o działaniu owadobójczym. Jad kolczaka mimo że jest wyjątkowy, nie zagraża życiu człowieka.
Dojrzałe samice spotyka się od czerwca do listopada, a samce w lipcu i sierpniu.
