Nowe zasady Czystego Powietrza. Na co jest dofinansowanie w 2025 roku?

Ogólnopolski program dopłat do wymiany pieców i docieplania domów jednorodzinnych uruchomiono w 2019 roku. W listopadzie 2024 roku jednak został zawieszony, a rząd ogłosił prace nad jego nową formułą. Nowe zasady “Czystego powietrza” obowiązują dla nowego naboru wniosków, który ruszył 31 marca 2025 roku.

Aktualizacja programu "Czyste powietrze" sprawia, że program ukierunkowany jest na pomoc osobom najbardziej narażonym na ubóstwo energetyczne. Nowe zasady wprowadzają dla beneficjentów szereg zmian, a jedną z nich są szczególne wymagania dotyczące własności budynku.

Od 2025 roku w programie “Czyste powietrze” mogą wziąć udział jedynie osoby fizyczne, które od co najmniej 3 lat są właścicielami lub współwłaścicielami domów jednorodzinnych lub lokali mieszkalnych w budynkach posiadających wyodrębnioną księgę wieczystą. Wsparcie na modernizacje dotyczy tylko budynków, które uzyskały pozwolenie na budowę do 31 grudnia 2020 roku.

Zmiany zaszły również w progach dochodowych i wysokości dotacji. W nowych zasadach “Czystego powietrza” wciąż najistotniejsze są zarobki, od których uzależniona jest wysokość dotacji. Wyróżnione zostały: 

• dotacja podstawowa - obejmuje do 40 proc. kosztów kwalifikowanych netto (bez VAT); dochód roczny nie przekracza 135 tys. zł;
• dotacja podwyższona - obejmuje do 70 proc. kosztów kwalifikowanych netto (bez VAT); miesięczny dochód do 2250 zł na osobę lub 3150 zł na gospodarstwo jednoosobowe; w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej przez wnioskodawcę lub jego współmałżonka, przychód roczny może wynosić maksymalnie czterdziestokrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę;
• dotacja najwyższa - obejmuje do 100 proc. kosztów kwalifikowanych netto inwestycji (bez VAT); średni miesięczny dochód do 1300 zł na osobę (gospodarstwa wieloosobowe) lub 1800 zł (gospodarstwo domowe jednoosobowe); w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej przez wnioskodawcę lub jego współmałżonka, przychód roczny może wynosić maksymalnie dwunastokrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę.

O najwyższe dofinansowanie mogą wnioskować zarazem osoby, które mają ustalone prawo do jednej z czterech form zasiłku - stałego, okresowego, rodzinnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego.

Oprócz progu dochodowego znaczenie ma stan budynku. O najwyższe dofinansowanie mogą starać się właściciele budynków lub lokali, w których zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania wynosi powyżej 140 kWh/m2 rocznie.

Według nowych zasad programu “Czyste powietrze” pieniądze zostaną przekazane tylko na określone materiały i urządzenia. W 2025 roku dotację można otrzymać na:

• termomodernizację budynku (w tym ocieplanie przegród, stolarkę okienną, drzwiową, bramy garażowe wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła;
• wymianę pozaklasowego kotła na paliwo stałe na nowe źródło ciepła.

Przy wybraniu źródła ogrzewania takiego jak m.in. pompa ciepła, kocioł zgazowujący na drewno lub na pellet, dotacja przysługuje tylko na urządzenia znajdujące się na Liście Zielonych Urządzeń i Materiałów ZUM. Dodatkowo muszą one zawierać certyfikaty z europejskich laboratoriów.

Warto pamiętać, że nowe zasady “Czyste powietrze” wprowadzają brak możliwości składania ponownych wniosków. Dofinansowanie zostanie przyznane tylko raz na jeden budynek lub lokal. Wcześniejsze założenia pozwalały wnioskodawcom starać się o kolejne wsparcie finansowe na dalszą modernizację.

W poprzednich edycjach programu “Czyste powietrze” wnioskodawca musiał wykonać obowiązkowy audyt energetyczny. Dokument potwierdzający audyt musiał zostać złożony wraz z wnioskiem o dofinansowanie. Od 2025 roku trzeba będzie złożyć także dokumentację po zakończeniu inwestycji.

Nowe zasady “Czystego powietrza” zmuszają beneficjenta do wykonania świadectwa charakterystyki energetycznej po zakończeniu inwestycji. Dokument ma być potwierdzeniem zmniejszonego zapotrzebowania na energię do ogrzewania. Jest to wymóg konieczny do otrzymania całego dofinansowania.