Niepozorny grzyb rośnie w polskich lasach. A jednak jego cena zwala z nóg

Mówiąc o najdroższych grzybach na świecie niejednokrotnie myślimy o truflach, zwanych czarnym diamentem lasu, które rosną również w Polsce. Mają niepowtarzalny smak i uchodzą za jeden z najbardziej ekskluzywnych składników kuchni. Jednak są inne, równie cenne grzyby.

Gąska sosnowa jest to grzyb należący do rodziny gąskowatych (Tricholomataceae). Kiedyś zaliczano ją do rodzaju opieńka (Armillaria). Nazywana jest także opieńką sosnową, prośniankiem sosnowym czy matsutake, opieńka matsutake.

Jest to grzyb pozyskiwany wyłącznie ze stanu dzikiego, bardzo trudny do znalezienia. Niestety jest zagrożony wymarciem.

Jest to grzyb, który występuje przede wszystkim w Azji - w Japonii, Chinach i Korei. Tam jest niezwykle poszukiwana. Występuje tam głównie pod nazwą matsutake. Starsze atlasy grzybów wskazują, że występowała kiedyś także w Skandynawii, krajach bałtyckich (w tym w Polsce), ale też w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych.

Na terenie Polski gąskę sosnową zaobserwowano raz - w 1921 r. Odtąd uznawana jest za grzyb u nas niewystępujący. Jednak w 2021 r. znaleziono owocniki tego grzyba w Gdańsku, a później w gminie Zawoja, w województwie małopolskim. Grzyboznawcy potwierdzili, że to na 100 proc. ten gatunek!

Przez to, że gąska sosnowa występuje tak rzadko, jej ceny są naprawdę zawrotne. Kilogram kosztuje nawet 2 tysiące euro. Najdroższe są egzemplarze zebrane w samej Japonii, sporo tańsze są zaś grzyby importowane ze Stanów Zjednoczonych czy Kanady - ich kilogram można kupić już od 100 dolarów.

Gąska sosnowa nie wyróżnia się specjalnie wyglądem. Jest troszkę podobna do opieniek i młodych borowików. U młodych egzemplarzy kapelusz jest stożkowaty i gruby, o zawiniętych ku trzonowi brzegach. Zwykle jest nagi, gładki w dotyku, robi się śliski w trakcie mglistej i deszczowej pogody.

Gąska sosnowa ma brązowy kolor, podobny do barwy niektórych borowików. Trzonek grzyba jest sprężysty, brązowo-biały i bulwiasty (grubszy na dole). Charakterystyczne elementy gąski sosnowej to blaszki pod kapeluszem oraz pierścień na nóżce.

Z racji występowania często podawana jest daniami z ryżem i zupami. Gąska sosnowa doskonale pasuje też do jajek i morskich glonów. Silnie pachnie cynamonem - aromat nie znika nawet po długiej obróbce termicznej (gotowaniu lub smażeniu). Gąska sosnowa posiada słodkawo-mączysty smak.

Wykazuje również właściwościach zdrowotnych. Gąska sosnowa pomaga wzmocnić odporność, wykazuje właściwości antyoksydacyjne, a nawet przeciwnowotworowe.