Maliny

Aktualizacja

Maliny (Rubus idaeus L.) to rośliny owocowe należące do rodziny różowatych. Te wieloletnie krzewy produkują pyszne, czerwone lub czarne owoce. Maliny są uprawiane w wielu regionach świata i cieszą się dużą popularnością zarówno jako owoce do spożycia na surowo, jak i w przetworach takich jak dżemy, soki czy desery.

Maliny.
Maliny.123RF/PICSEL

Maliny - najważniejsze informacje

Gatunek:
malina właściwa
Rodzaj:
jeżyna
Rodzina:
różowate
Rząd:
różowce
Gromada:
rośliny naczyniowe
Królestwo:
rośliny

Obecnie maliny są uprawiane w wielu regionach świata. W stanie dzikim występują w całej Europie (z wyjątkiem Islandii i Portugalii) oraz w Azji. 

Maliny najlepiej rosną w klimacie umiarkowanym i chłodnym. Można zbierać je w lasach, na polanach, wyrębach, w zaroślach łąkowych, na zboczach i w górach. To rośliny, które lubią stanowiska półcieniste, delikatnie osłonięte przed słońcem oraz luźne, żyzne i niezbyt suche gleby.

Jak wyglądają maliny?

Maliny to krzewy dorastające do 2 metrów wysokości. Dolna część łodygi tej rośliny ma kolce przypominające igły. 

Maliny wyróżniają:

  • pierzasto-złożone i 3, 5 lub 7-listkowe liście. Mają zielony kolor, piłkowane brzegi i filcowatą część spodnią;
  • białe kwiaty pojawiające się na pędach od maja do sierpnia. Są one zebrane w zwisające, luźne wiechy. Kwiaty maliny są też miododajne;
  • zwykle ciemnoróżowe (rzadko żółte) owoce zbiorowe składające się z małych pestkowców. Gdy dojrzewają, oddzielają się od stożkowatego dna kwiatowego;
  • powierzchniowe korzenie mające około 25-30 cm długości, które rozprzestrzeniają się w promieniu od 30 do 60 cm. W zależności od rodzaju gleby mogą wrosnąć w grunt nawet na 1,5 m głębokości;
  • małe, pomarszczone nasiona o delikatnym, różowym zabarwieniu.

Jakie są popularne odmiany malin?

Malina Laszka. 

Te maliny przeznaczone są zwłaszcza do bezpośredniego spożycia. Nie rozpadają się, są duże i smaczne. To owoce o lekko wydłużonym kształcie, których powierzchnia jest delikatnie omszona. Laszka to odmiana wczesnoletnia, która jest zarówno mrozoodporna, jak i niepodatna na choroby.

Malina Beskid. 

To bardzo plenna, późna odmiana malin. Od końca lipca do połowy września na krzewach tej rośliny rosną ciemnoczerwone, duże lub średniej wielkości owoce, które mają kwaśny posmak. Maliny te są odporne na gnicie oraz średnio podatne na choroby.

Malina Nawojka. 

Jest to późna odmiana malin. Jej owoce mają omszoną skórkę odporną na uszkodzenia i słodki, soczysty miąższ. Owoce są duże lub średnie oraz mają kulisty albo szerokostożkowaty kształt. To odmiana mrozo oraz grzyboodporna. 

Malina Przehyba. 

To krzew, który rodzi charakterystycznie wydłużone, walcowate, jasnoczerwone oraz błyszczące owoce mające do nawet 5 cm długości. Przehyba zaczyna owocować wcześnie, bo na przełomie czerwca i lipca. To odmiana wysokoplenna i odporna na choroby.

Jak pielęgnować maliny?

Malinom zagrażają zarówno szkodniki, jak i choroby grzybowe. Są atakowane np. przez mszyce, gąsienice zjadające ich liście, przędziorki, zwójki różoweczki i pryszczarki namalinkowe łodygowe. Rośliny te są najczęściej infekowane przez grzyby:

  • Botrytis cinerea powodującego szarą pleśń – objawia się ona pojawieniem się białego, szarego nalotu na owocach i pędach. Maliny zaatakowane przez tę chorobę gorzej owocują oraz są podatne na przemarzanie w okresie zimowym;
  • Phragmidium rubi–ideai powodującego rdzę malin – jej wystąpieniu sprzyja wysoka wilgotność i umiarkowane temperatury powietrza. Porażone nią liście opadają, co prowadzi do ograniczenia wzrostu krzewów oraz zwiększenia ryzyka przemarzania rośliny.  

By chronić maliny przed chorobami grzybowymi, opryskuje się je fungicydami.

Maliny będą najlepiej rosnąć w słonecznym, lekko zacienionym i szybko nagrzewającym się stanowisku.

Jak podlewać maliny? 

Maliny są wrażliwe na niedobory wody od kwietnia do momentu rozpoczęcia owocowania. W tym okresie powinny być podlewane nie rzadziej niż co 3 dni. Przez pozostałą część lata należy zadbać, aby podłoże było przez cały czas lekko wilgotne.

Jak nawozić maliny? 

Wczesną wiosną i przed owocowaniem maliny nawozi się preparatem z azotem w składzie. Natomiast latem należy z niego zrezygnować, by pędy mogły zdrewnieć przed zimą. W tym czasie maliny warto zasilać odżywkami mineralnymi.

Kiedy i jak przycinać maliny? 

Należy usuwać dwuletnie pędy tuż po zebraniu z nich owoców. Trzeba przycinać także krzewy, które zbyt rozrastają się na boki. Takie wystające pędy ucina się ok. 5 cm nad korzeniem.

Polska największym producentem malin

  • Istnieje kilkaset odmian uprawnych malin.
  • Maliny to samo zdrowie – w ich owocach znajdują się witaminy z grupy B: B1, B2, B6, a także C i E oraz kwas foliowy, potas, wapń, fosfor, magnez i żelazo.
  • W malinach znajduje się kwas elagowy, który wspiera profilaktykę chorób nowotworowych.
  • Pierwsze uprawy malin znajdowały się w przyklasztornych ogrodach.
  • Polska jest jednym z największych producentów malin na świecie.
  • Maliny mają zastosowanie nie tylko w kuchni. Wykorzystuje się je do produkcji syropów (na kaszel, przeziębienie) oraz w kosmetyce. Z ich pestek robi się np. peelingi oraz tłoczy się z nich olejki pielęgnacyjne.
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas