Jodła

Czwartek, 18 stycznia 2024 (15:23) Aktualizacja Piątek, 19 kwietnia 2024 (13:47)
Jodła (Abies Mill.) to rodzaj drzew z rodziny sosnowatych, które charakteryzują się stożkowatym kształtem i igłami na gałęziach. Są to drzewa iglaste, które występują głównie w regionach chłodnych i umiarkowanie wilgotnych, takich jak lasy górskie w Europie, Azji Północnej i Ameryce Północnej.
Jodła Rośliny i zwierzęta - najważniejsze informacje
Jodła. /123RF/PICSEL

Jodła - najważniejsze informacje

  • Rodzaj:

    jodła

  • Rodzina:

    sosnowate

  • Rząd:

    sosnowce

  • Gromada:

    rośliny naczyniowe

  • Typ:

    iglaste

  • Królestwo:

    rośliny

Gdzie rosną jodły?

Jodła to drzewo z rodziny sosnowatych, które występuje na półkuli północnej oraz porasta góry środkowej i wschodniej Europy. Najwięcej jej gatunków wyróżnia się we wschodnie Azji – aż 14 z nich to endemity. 

Jodła rośnie także w północnej Afryce (Algierii), w zachodniej części Ameryki Północnej (m.in. w górach Santa Lucia w Kalifornii) i Ameryki Centralnej (w Hondurasie).

W Polsce drzewa te występują w południowej części kraju – najwięcej jest ich w Sudetach, Karpatach, Górach Świętokrzyskich i na Roztoczu.

Jak wygląda jodła? 

Jodła może mieć do 80 m wysokości, a jej pień ma kolumnowy kształt. Kora drzewa jest popielata, szara oraz gładka i delikatna.
  • Liście jodły to igły o długości do nawet 7 cm długości. Są skręcone, przewężone spłaszczone i tępo zaokrąglone lub wycięte na końcach. W zależności od gatunku mogą być pokryte woskowym nalotem, mieć zróżnicowaną część grzbietową i brzuszną oraz pasma aparatów szyszkowych.
  • Kwiaty jodły to szyszki, dzielące się na męskie i żeńskie. Te pierwsze są zwisające i mogą mieć kolor czerwony, niebieski, a nawet fioletowy. Natomiast szyszki żeńskie przypominają świeczki – są wzniesione pionowo. U niektórych gatunków są też siedzące lub rozwijają się na szypułkach. Szyszki jodły mogą mieć do 25 cm długość, a kiedy spędzą rok na gałęzi drzewa, próchnieją, rozsypują się, jednocześnie uwalniając nasiona.
  • W nasionach jodły znajduje się w nich płynna żywica o przyjemnym zapachu. Są one żółtawe, mają purpurowo-żółte skrzydełka i trójkątnojajowaty kształt.

Jakie są popularne odmiany jodły?

Jodła pospolita tworzy okazałe bory jodłowe w Górach Świętokrzyskich i Karpatach. Osiąga do 68 m wysokości (w Polsce do 55 m), ma luźną koronę, a jej drewno jest łupliwe. Igły jodły mają do 25 mm i są spłaszczone.  Natomiast jej szyszki mają 15 cm długości, a gdy dojrzeją, stają się brązowe.

Jodła kaukaska to drzewo o strzelistym pokroju i wąskiej koronie. Może mieć do 30 m wysokości. Jej igły mają do 3 cm długości, a roztarte, wydzielają przyjemny owocowy zapach. Jodła kaukaska rośnie w Azerbejdżanie, Turcji, Gruzji – w Górach Kaukazu.

Jodła kalifornijska dorasta do 40 m wysokości (w Polsce do 20 m). Ma srebrno lub szarosrebrzyste igły o długości od 7 cm. Jej szyszki mają wyjątkowy odcień. Są niebieskofioletowe i duże, gdyż mają aż 12 cm długości.

Czy jodła jest pod ochroną?

Niektóre gatunki tych drzew znajdują się pod ochroną. Dotyczy to np. jodły sycylijskiej, koreańskiej i nadobnej. Rosnąca w Polsce jodła pospolita nie jest zagrożona wyginięciem i nie jest objęta ochroną. 

Jodła w ogrodzie. Pielęgnacja

Najpopularniejsza w Polsce jodła pospolita nie jest odporna na susze i zanieczyszczone powietrze. W okresie, gdy jest sucho, należy ją podlewać – rzadko, ale obficie. Do nawożenia jodły stosuje się specjalny, wieloskładnikowy nawóz poznaczony dla iglaków. 

Drzewo należy zasilać nim na wiosnę. Połamane i suche pędy jodły trzeba przycinać. Tnie się je do miejsca, w którym są zielone.

Ciekawostki o jodłach

  • Jodła to drzewo długowieczne. Na Babiej Górze rosła jodła, która miała 600 lat!
  • Rozcierając w dłoniach igły jodły pospolitej, poczujesz pomarańczowy zapach.
  • Jodła kaukaska będzie sprawdzać się jako domowa ozdoba nawet przez 2 miesiące. Przez ten czas jej igły pozostaną na gałęziach i nie będą się sypać.
  • Jodła ma bogatą symbolikę. Symbolizuje wzniosłość, królewską urodę, potęgę, długowieczność, stałość, śmiałość, trwałość, cierpliwość, odrodzenie.
  • Zanim jodła będzie mogła zostać choinką, musi rosnąć od 6 do 7 lat. Jest w tym czasie uprawiana w szkółce leśnej. 

Jodła - Wiadomości

Jodła - Wideo