Opłata za śmieci może być niższa. Wystarczy kilka desek
Oprac.: Marcin Szałaj
Zniżka za kompostownik obowiązkiem, a nie prawem! W dodatku proporcjonalna do oszczędności, które przypadną danej gminie. Na kilkanaście procent zniżki mogą liczyć mieszkańcy domów jednorodzinnych, którzy na działce mają miejsce do kompostowania bioodpadów. Samorządy poganiają limity, a zachęty mają zmobilizować mieszkańców do recyklingu. Niektóre rozdają nawet specjalne pojemniki na kompost za darmo. Co musisz wiedzieć o uldze na wywóz śmieci i co jeszcze uprawnia do zniżek?
Spis treści:
Podwyżki z jednej, obniżki z drugiej. Ulga za kompostownik na działce
Do regularnych podwyżek opłat za wywóz śmieci zdążyła już przywyknąć większość mieszkańców Polski. To wynik wzrostu cen paliwa, energii i płac, co przekłada się na oferty składane przez firmy w przetargach. Te z kolei wpływają na wysokość opłat ustalanych i pobieranych przez poszczególne gminy.
W wielu regionach można jednak obniżyć koszty wywozu śmieci - wystarczy założyć przydomowy kompostownik.
Jednym z miast, w których uchwałą rady podniesiono dotychczasowe ulgi jest Wrocław. Za kompostownik w przydomowym ogrodzie mieszkańcy mogą liczyć na obniżkę kosztów wywozu śmieci o 10 zł miesięcznie. Przy opłacie wynoszącej 41,24 zł od każdej osoby w lokalu oszczędność 120 zł rocznie daje zauważalną różnicę.
Co więcej, miasto bezpłatnie wypożycza kompostowniki na 3 lata - wkład własny jest więc zerowy. Żeby wypożyczyć kompostownik trzeba złożyć odpowiedni wniosek i raz w roku składać sprawozdanie o ilości odpadów poddanych kompostowaniu. Po upływie 3 lat kompostownik przechodzi na własność mieszkańca Wrocławia.
Liczymy na to, że wyższa ulga zachęci jeszcze więcej wrocławian do kompostowania bioodpadów. To z kolei przyczyni się do zwiększenia poziomów recyklingu odpadów wytworzonych w mieście. Jako miasto jesteśmy zobowiązani do osiągania określonego w przepisach poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych. W ubiegłym roku osiągnęliśmy ustawowy poziom, ale z roku na rok będzie on coraz wyższy
To słowa wrocławskiej dyrektor Wydziału Środowiska, nawiązujące do ustawy, która w tym roku wymaga od samorządów recyklingu na poziomie 35 proc. odpadów. Miastu zależy na ciągłej poprawie statystyk, bo próg stale rośnie - docelowo ma dojść do 65 proc. w 2035 roku.
Kompostownik w domu umożliwia uzyskanie zniżek także w innych miejscowościach. W podobnym czasie co Wrocław przepisy przewidujące zniżkę za kompostownik zmieniła też gmina Łask w województwie łódzkim. Tam po ustawieniu kupionego lub zbudowanego samodzielnie kompostownika można liczyć na obniżkę w wysokości 5 zł od osoby, co przy opłacie wynoszącej 36 zł od osoby daje prawie 14 proc. oszczędności.
Opłata za wywóz śmieci. Czy gmina musi udzielić zniżki za kompostownik?
W rzeczywistości właściciele domów jednorodzinnych mogą liczyć na ulgę za kompostownik w każdej gminie. Autor artykułu nie jest prawnikiem, ale zgodnie z art. 6k ust. 4a Ustawy z dnia 13 września 1996 r.o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w obowiązującym brzemieniu:
Rada gminy, w drodze uchwały, zwalnia w części z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi właścicieli nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi kompostujących bioodpady stanowiące odpady komunalne w kompostowniku przydomowym, proporcjonalnie do zmniejszenia kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi z gospodarstw domowych.
Przepis nie pozostawia tu pola manewru, rady gminy muszą (a nie mogą) wprowadzić zniżkę.
Potwierdza to wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 28 maja 2020 roku (sygn. akt I SA/Rz 262/20), który mówi jasno, że "ulga ma charakter obligatoryjny dla tych, którzy zdecydowali się zagospodarować bioodpady na własnych nieruchomościach w kompostownikach. Ulga musiała zatem zostać określona w uchwale organu gminy."
Sprawa dotyczyła jednak wysokości tej opłaty. W gminie, przeciwko której toczyło się postępowanie, zgodnie z uchwałą rady miała wynosić 1 zł, co zdecydowanie nie jest kwotą "proporcjonalną do zmniejszenia kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi z gospodarstw domowych" jak chce tego prawo.
Inne zniżki za wywóz śmieci - kto może się starać?
Zniżka za kompostownik nie jest jedynym sposobem na obniżenie opłaty za wywóz śmieci. Na ulgi mogą liczyć także:
- posiadacze Karty Dużej Rodziny;
- gospodarstwa o niskich dochodach na członka rodziny.
Kwoty, sposób naliczania i dodatkowe warunki mogą jednak różnić się od siebie w każdej gminie, co nie pozwala podać tutaj dokładniejszych danych. Niektóre samorządy uzależniają na przykład zniżkę z racji Karty Dużej Rodziny od tego, czy wszyscy jej członkowie mieszkają w jednym lokalu. W przypadku progu dochodowego ustawa przewiduje zwolnienie z części lub całości opłat dla gospodarstw, które spełniają kryteria otrzymywania pomocy socjalnej.
Niektóre gminy przy naliczaniu zniżek posługują się konkretnymi kwotami, kolejne wartościami wyrażonymi w procentach, a jeszcze inne (np. Łomża w 2022 roku) zwrotem wydatków za wywóz śmieci ponad kwotę 1250 zł po złożeniu odpowiedniego wniosku.
Po poruszeniu wątku sądowego wyroku w poprzednim akapicie wypada dodać, że ulga za odbiór odpadów w dwóch wymienionych powyżej przypadkach nie jest już wymagana, a jedynie dozwolona.
Art. 6k, ust. 4 mówi bowiem, że "rada gminy, w drodze uchwały, może zwolnić w całości lub w części z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, w części dotyczącej gospodarstw domowych, w których dochód nie przekracza kwoty uprawniającej do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej [...], lub rodziny wielodzietne, o których mowa w ustawie z dnia 5 grudnia 2014 r. o Karcie Dużej Rodziny [...]."
O szczegółowe informacje na temat warunków i dokładnych wartości zniżek najlepiej zapytać w swoim urzędzie miasta lub gminy.
Czytaj także:
Zobacz też: