Jesiotr

Piątek, 19 stycznia 2024 (15:33) Aktualizacja Wtorek, 11 czerwca 2024 (16:12)
Jesiotr to rodzaj ryby z rodziny jesiotrowatych, która zamieszkuje głównie wody półkuli północnej, w tym rzeki, jeziora i przybrzeżne wody morskie. Są to duże ryby, niektóre gatunki mogą osiągać długość ponad 5 metrów. Charakterystyczne cechy jesiotrów to wydłużone ciało pokryte rzędami kostnych płytek oraz wyciągnięty, tubowy pysk z czterema wąsikami zlokalizowanymi przed otworem gębowym. Jesiotry są cenione głównie ze względu na ikrę, z której produkuje się kawior – luksusowy przysmak.
Jesiotr Rośliny i zwierzęta - najważniejsze informacje
Jesiotr. /Jamez42/(CC BY-SA 3.0) /Wikimedia

Jesiotr - najważniejsze informacje

  • Rodzaj:

    jesiotr

  • Rodzina:

    jesiotrowate

  • Rząd:

    jesiotrokształtne

  • Gromada:

    promieniopłetwe

  • Typ:

    strunowce

  • Królestwo:

    zwierzęta

Gdzie żyją jesiotry?

Ryba ta występuje wzdłuż europejskich brzegów Oceanu Atlantyckiego, a także w Morzu Śródziemnym oraz Czarnym. W jeziorze Onega oraz Ładoga można spotkać odmianę słodkowodną.  Jesiotr bytuje głównie w wodach chłodnych oraz umiarkowanie ciepłych na półkuli północnej. Występuje także w rejonach ujść większych rzek w Chinach, Rosji oraz Kazachstanie. 

W Polsce ta ryba nie żyje na wolności prawdopodobnie od lat 70. XX wieku. Obecnie hoduje się ją na komercyjnych łowiskach. Jest to głównie odmiana syberyjska, rosyjska, a także sterlet oraz siewruga. Odbudowa polskiej populacji jesiotra trwa już ponad dwie dekady. 

Czym się żywi jesiotr?

Jesiotry w początkowej fazie życia żywią się przede wszystkim bezkręgowcami bentonicznymi. Z czasem do ich jadłospisu dołącza także fauna denna wygrzebywana za pomocą pyska z miękkiego podłoża. Menu dorosłego jesiotra to przede wszystkim skorupiaki, mięczaki, a także drobne ryby i larwy niektórych owadów. 

Ryby te żyją ponad 50 lat, ale niektórzy naukowcy uważają, że w sprzyjających warunkach są w stanie przetrwać nawet 100 lat. 

Jak wyglądają jesiotry? 

Jesiotry to ryby o imponujących rozmiarach. Długość ich ciała może przekraczać 200 cm. Ciężar dorosłych osobników to około 100 kg.
Grzbiet jesiotra ma kolor niebieskoszary lub szarozielony. Pokrywa go rząd 113 tarczek kostnych. U młodych ryb bardzo często są one zwężone i przypominają wyglądem kolce. Boki są srebrzyste z tarczkami, których może być od 24 do 40. Z kolei na brzuchu znajduje się 10-13 tych narośli.

Pysk jesiotra jest wydłużony i spiczasty, a otwór gębowy prawie kwadratowy. Wąsiki mają okrągły przekrój i są pozbawione przydatków. 
Samice są gotowe do rozrodu po około 8-14 latach, a samce, gdy mają 7-9 lat. Wędrówki godowe rozpoczynają w kwietniu i maju. Tarło odbywa się w czerwcu oraz lipcu. Wcześniej samice wykopują jamy w żwirze. Szukają miejsc o wartkim nurcie i temperaturze wynoszącej co najmniej 20°C. Jednorazowo są w stanie złożyć od 400 000 do 2 500 000 ziaren. 

Po zakończonym tarle spływają one do morza, a larwy wylęgają się tam w ciągu 3-5 dni. Tarło jesiotrów odbywa się średnio co 3-4 lata.

Czy jesiotry są pod ochroną?

Jesiotr w naturalnym środowisku jest w Polsce objęty całkowitą ochroną od 1936 roku. Jednak te działania były niewystarczające, aby zachować gatunek. Ostatnie wolno żyjące osobniki wyłowiono lub obserwowano w Zatoce Gdańskiej oraz w Wiśle na odcinku między Toruniem oraz Chełmnem. 

Prawdopodobnymi przyczynami wyginięcia tego gatunku w Polsce były nadmierne połowy, a także zanieczyszczenie Bałtyku i innych rzek oraz dynamiczna rozbudowa portów i zapór. 

Ciekawostki o jesiotrze

  • Jesiotry określa się mianem „żywych skamieniałości” lub „dinozaurów czasów współczesnych”. Są to jedne z najstarszych gatunków ryb. Pierwsze ślady są datowane na okres późnej kredy. 
  • Mięso z jesiotra jest bardzo delikatne i praktycznie nie zawiera ości. Jest bogate w potas, fosfor i witaminę A oraz kwas foliowy, a także nienasycone kwasy tłuszczowe.
  • Czarny kawior z ikry bieługi, czyli anadromicznej ryby z rodziny jesiotrowatych jest najdroższy na świecie.
  • Mięso jesiotra jest tłuste, ale bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe. Mają one dobroczynny wpływ na funkcjonowanie wielu układów oraz narządów w ciele człowieka. 
  • W Europie jesiotr był uważany za królewską rybę. Trafiał na stoły władców, opatów oraz przeorów i był bardziej ceniony niż łosoś. Jesiotra przyrządzano na wiele sposobów. Ta ryba nadawała się do suszenia, kiszenia, marynowania oraz wędzenia. 

Powiązane z tematem Jesiotr

  • Ryby

    Ryby

    Ryby żyją prawie we wszystkich zbiornikach wodnych na Ziemi zarówno ze słodką, jak i ze słoną wodą - w morzach i oceanach, ale i w rzekach, jeziorach czy stawach.  Ryby są zmiennocieplne,...

Jesiotr - Wiadomości

Jesiotr - Wideo

Reklama
Reklama
Reklama