Czy myszy, ryjówki i nornice zapadają w sen zimowy?
Oprac.: Tomasz Wróblewski
Zima nie jest łaskawym okresem dla zwierząt. Część z nich zapada w stan hibernacji, jak jeże, natomiast inne - na przykład wiewiórki - przygotowują zapasy. Wśród gryzoni znajdują się przedstawiciele zarówno jednej, jak i drugiej grupy. Sen zimowy nie jest z pewnością planem przetrwania myszy, ryjówek i nornic.
Spis treści:
Myszy, ryjówki, nornice. Gryzonie nie śpią zimą
Niektóre gatunki zwierząt nauczyły się przeżywać zimę bez konieczności zapadania w stan hibernacji. Oczywiście ten czas nie jest dla nich łaskawy. Zdobywanie pożywienia jest utrudnione, ponieważ owady, które stanowią główne posiłki gryzoni, o tej porze roku raczej nie występują. Zdobywanie ziaren i roślin zimą również nie należy do łatwych zadań. Głód nie jest jedynym zagrożeniem czyhającym na gryzonie w tej porze roku. Niskie temperatury również nie sprzyjają przetrwaniu. Jak radzą sobie myszy, ryjówki, nornice? Gryzonie nie śpią zimą, bo ciężko pracują!
Jak gryzonie sobie radzą, gdy jest zima i mróz? W zależności od gatunku, gryzonie obierają różne strategie przetrwania zimowego sezonu.
Jak radzą sobie myszy zimą?
Nasiloną obecność tych gryzoni nieraz można odczuć w ludzkim domach. Małe ssaki nadciągają tam, gdy temperatury na dworze robią się mniej łaskawe. Gospodarstwa domowe stanowią dla nich doskonałe schronienie - ciepłe i pełne pożywienia. W poszukiwaniu ochrony przed zimą gryzonie mogą nie tylko przedostać się do wnętrza domu, ale również zakopać się pod konstrukcjami, takimi jak taras i ganek.
Jak gryzonie sobie radzą, gdy jest zima i mróz, a niekoniecznie chcą przeczekać ten okres w ciepłym domu człowieka? Zwierzęta budują małe gniazda z różnych materiałów, takich jak:
- papier,
- źdźbła traw,
- strzępki tkanin,
- elementy izolacji,
- kłębki kurzu.
Niektóre gatunki myszy, jak myszy zaroślowe, tworzą głębokie i długie na kilka metrów nory, wyścielając je grubą warstwą mchu, liści i traw.
Jak zimą radzą sobie nornice i ryjówki?
Nornice i ryjówki nigdy nie szukają pomocy u człowieka i samodzielnie przygotowują się do zimy. Nornice budują złożone systemy korytarzy w ściółce lub płytko pod ziemią. Wewnątrz nich, gryzonie tworzą kuliste gniazda z mchu i innych miękkich roślinnych materiałów. W tych punktach znajdują schronienie przed zimowym chłodem i opadami, a także magazynują zgromadzone zapasy pokarmu.
Z powodu swojej niewielkiej masy ciała i ograniczonych rezerw tłuszczowych, ryjówka nie jest w stanie zapadać w hibernację. Dlatego nawet w mroźne dni, te energiczne stworzenia żerują bez wytchnienia, połykając każdego dnia pokarm równy niemalże swojej wadze. Takie nieustające poszukiwanie pokarmu to walka o przetrwanie, w której każda chwila bez jedzenia przybliża ryjówkę do granic wytrzymałości. Ich gniazda są mniej skomplikowane niż nornic, mimo to również spełniają swoje zadanie i stanowią ochronę przed zimnem. Zwykle są umiejscowione blisko powierzchni ziemi lub w jej szczelinach. Malutkie gryzonie często jako lokalizację swojego schronienia wybierają korzenie drzew.
Co jedzą gryzonie zimą?
Myszy domowe, żyjące blisko ludzi, nie gromadzą zapasów na zimę, ponieważ mogą na bieżąco znajdować pokarm, zwłaszcza w budynkach gospodarczych. Podkradziony z kuchni lub ze spiżarni prowiant stanowi dla nich doskonała bazę posiłków. Natomiast myszarki leśne gromadzą nasiona drzew i krzewów na zimę, które zapewniają im dużą ilość energii do utrzymania stałej temperatury ciała.
Nornice zimą przestawiają się na inny rodzaj pożywienia. Zazwyczaj obgryzają korę u podstawy drzew owocowych i wyjadają z ziemi cebule oraz kłącza roślin ozdobnych. W okresie wegetacyjnym żywią się głównie roślinami i ich korzeniami, nasionami, młodymi pędami oraz cebulkami. Zimą, z konieczności, zmieniają dietę na bardziej dostępną w tym okresie.
Wydawać się może, że największy problem ze zdobywaniem pokarmu zimą będzie miała ryjówka, która dziennie potrafi zjeść dwa razy więcej niż waży. Sprytny ssak znalazł na to rozwiązanie. Podczas najzimniejszej pory roku ryjówka zmniejsza swoje rozmiary, dzięki czemu potrzebuje mniej pożywienia. Nie jest to jedynie zrzucenie zbędnego tłuszczyku, ale rzeczywiste pomniejszenie organów wewnętrznych. Najmniejszy europejski ssak potrafi nawet pomniejszyć rozmiar swojej czaszki.
Zima to wyjątkowo trudny czas dla zwierząt leśnych. Gryzonie, takie jak myszy, ryjówki i nornice, muszą codziennie zmagać się z zimowymi wyzwaniami, aby przetrwać. Każdy gatunek obrał nieco inną strategię na przetrwanie, ale wszystkim zależy przede wszystkim na przeżyciu. Mają na to naprawdę ciekawe sposoby - na przykład zmniejszanie swojej masy ciała!