Jak uszczęśliwić psa? 5 naukowych sposobów na sprawienie mu radości

Psy są nie tylko naszymi najbliższymi towarzyszami, ale także pełnią wiele ważnych ról w społeczeństwie jako psy pracujące – detekcyjne, terapeutyczne czy ratownicze. Dlatego zasługują na naszą szczególną uwagę i troskę. W opublikowanym przez siebie w portalu “The Conversation” tekście, badaczka Mia Cobb z Animal Welfare Science Centre na Uniwersytecie w Melbourne dzieli się pięcioma naukowymi wskazówkami, które pomogą naszym psom żyć szczęśliwiej i zdrowiej.

To wydawałoby się oczywiste. Nikt, kto kiedykolwiek wyprowadzał psa na spacer nie może mieć wątpliwości, że jedną z największych psich radości jest węszenie. Nawet, jeśli obwąchiwane rzeczy z punktu widzenia człowieka są… mniej, niż apetyczne. Często jednak w pośpiechu poganiamy zwierzaki i uniemożliwiamy im porządne wwąchanie się w temat. Zdaniem Cobb to poważny problem.

Węszenie to podstawowa aktywność dla psa, która dostarcza mu nie tylko informacji o otoczeniu, ale także przynosi radość. "Psy żyją w świecie zapachów, co często nam umyka, ponieważ my, ludzie, polegamy głównie na wzroku" – zauważa Cobb. Dla psa dokładne obwąchanie drzewa czy krzewu to jak dla nas przeczytanie ciekawego artykułu czy obejrzenie fascynującego filmu. Badania pokazują, że psy, które mają możliwość swobodnego węszenia podczas spacerów, wykazują niższy poziom stresu i są ogólnie szczęśliwsze.

Ta sugestia może wydawać się części właścicieli psów, a na pewno ludziom, którzy psów nie znają, nieco dziwna. W końcu relacja człowiek - pies ma być tradycyjnie relacją pan - wykonawca poleceń. Ale okazuje się, że dawanie zwierzęciu możliwości dokonywania wyborów jest niezwykle istotne dla jego samopoczucia.

Cobb podkreśla, że zapewnienie psu możliwości podejmowania decyzji i kontroli nad swoim otoczeniem jest kluczowe dla jego zdrowia psychicznego. "Podobnie jak podczas pandemii COVID-19 odczuliśmy negatywne skutki ograniczenia naszej wolności, tak samo zwierzęta potrzebują możliwości wyboru" pisze badaczka. Możemy to osiągnąć, instalując drzwiczki dla psa, pozwalając mu decydować o trasie spaceru czy oferując różnorodne zabawki. Badania wykazały, że zwierzęta, które mają większą kontrolę nad swoim życiem, wykazują mniejsze objawy stresu i są bardziej zadowolone.

Do tego żadnego psiarza nie trzeba przekonywać. Każdy pies jest inny. Niektóre są skrajnie introwertyczne i najlepiej czują się w ciszy, spokoju i własnym towarzystwie. Inne przeciwnie - potrzebują stałej stymulacji i bez zabawy czy kontaktu z ludźmi i innymi zwierzętami szybko stają się osowiałe.

Nie ma dwóch takich samych psów, nawet w obrębie tej samej rasy. "Podobnie jak ludzie, psy mają swoje unikalne osobowości, preferencje i potrzeby" – mówi Cobb. Badania pokazują, że różnice behawioralne wśród psów tej samej rasy mogą być równie duże, jak między rasami. Dlatego ważne jest, aby obserwować swojego psa i dostosowywać się do jego indywidualnych potrzeb. Jeśli twój pies nie lubi tłumów w parku, może lepiej spędzić czas na spokojnym spacerze lub zabawie w ogrodzie.

Każdy czasem potrzebuje po prostu odrobiny świętego spokoju. Psy też. Nie zawsze chcą uczestniczyć we wszystkich aktywnościach z nami. "Zapewnienie psu możliwości wycofania się, gdy czuje się przytłoczony, jest kluczowe dla jego dobrostanu" – podkreśla badaczka. Może to oznaczać stworzenie cichego kącika w domu, gdzie pies może odpocząć, lub pozwolenie mu na opuszczenie pokoju, gdy jest zbyt głośno lub tłoczno. Badania wskazują, że psy, które mają możliwość wycofania się, są mniej podatne na stres i zachowania agresywne.

Pomocne może być np. stworzenie w domu “norki”, która będzie przestrzenią, w której pies będzie czuł się bezpiecznie. Może to być np. przykryty kocem kennel z miękką poduszką na podłodze, który pozwoli psu pobyć chwilę we własnym towarzystwie bez konieczności reagowania na nadmiar bodźców z otoczenia.

Swobodny ruch bez smyczy pozwala psom na naturalne zachowania, takie jak bieganie, eksploracja i interakcja z otoczeniem. "Kiedy psy są spuszczone ze smyczy, korzystają z przestrzeni inaczej – biegają szybciej, eksplorują dalej i są bardziej aktywne fizycznie" – tłumaczy Cobb.

Oznacza to, że bezcenne dla psa są te chwile, kiedy mogą po prostu być sobą. Oczywiście właściciel powinien zadbać o to, żeby pies był bezpieczny - przykładowo, żeby nie mógł niechcący wbiec na ulice czy wdać się w awanturę z innym czworonogiem - ale też by bezpieczni i spokojni byli otaczający go ludzie. Dlatego zwierzęta powinny być spuszczane ze smyczy tylko w bezpiecznym, spokojnym i dobrze znanym właścicielowi środowisku.

Zrozumienie potrzeb psów z perspektywy naukowej pozwala nam lepiej dbać o ich dobrostan. "Badania nad dobrostanem zwierząt pomagają nam patrzeć na świat z perspektywy czterech łap i stosować tę wiedzę w praktyce, aby psy mogły cieszyć się dobrym życiem" – mówi Cobb. Dzięki temu możemy nie tylko poprawić jakość życia naszych psów, ale także wzmocnić więź między nami a nimi.

Badaczka ma kilka dodatkowych, praktycznych wskazówek dla właścicieli. Pobudzająca dla psa może być np. rotacja zabawek - zamiast dawać psu wszystkie zabawki naraz, rotuj je, aby utrzymać ich atrakcyjność. Pozwól psu wybrać, którą zabawką chce się bawić danego dnia. Obserwuj psa pod kątem sygnałów stresu. Zwracaj uwagę na zachowania wskazujące, że pies nie czuje się komfortowo, takie jak odwracanie głowy, lizanie pyska czy ziewanie. Nie zmuszaj psa do interakcji. Jeśli twój pies nie chce bawić się z innymi psami lub ludźmi, szanuj jego granice. Zapewnij mu wreszcie spokojne miejsce w domu, gdzie może odpocząć i być sam, jeśli tego potrzebuje.

Dbanie o dobrostan naszych psów to nie tylko zapewnienie im podstawowych potrzeb fizycznych, ale także psychicznych. Dzięki naukowym badaniom możemy lepiej zrozumieć, czego potrzebują nasze psy, aby być szczęśliwe. "Pomoc naszym psim przyjaciołom w życiu pełnią życia jest czymś, co może dawać ogromną satysfakcję” podsumowuje Cobb. Wprowadzając te proste zmiany w codziennym życiu, możemy sprawić, że nasze psy będą żyły szczęśliwie i zdrowo.