Większość ogrodników popełnia ten błąd. Jak prawidłowo zimować oleander?
Oprac.: Jacek Waśkiel
Oleander, z jego bujnymi kwiatami i śródziemnomorskim urokiem, stał się ulubieńcem wielu ogrodników. Jednak wraz z nadejściem chłodniejszych miesięcy pojawia się pytanie: czy ta egzotyczna roślina przetrwa naszą zimę? Wyjaśniamy, jak właściwie zadbać o oleander w okresie zimowym.
Spis treści:
Czy oleander jest odporny na mróz?
Oleander, roślina pochodząca z ciepłych regionów basenu Morza Śródziemnego, jest wyjątkowo wrażliwa na niskie temperatury. Naturalne warunki, w których rośnie, charakteryzują się łagodnymi zimami, co sprawia, że spadki temperatury poniżej -5 stopni Celsjusza są dla niej niebezpieczne. Przy takich wartościach oleander zaczyna wykazywać oznaki stresu: liście żółkną, opadają, a pędy mogą zamarzać. Dłuższe narażenie na mróz najczęściej prowadzi do poważnych uszkodzeń rośliny, a w skrajnych przypadkach nawet do jej obumarcia. Dlatego pozostawienie oleandra na zewnątrz zimą jest wyzwaniem, które wymaga starannego przygotowania.
Nie można również liczyć na to, że pokrywa śnieżna ochroni oleander przed niskimi temperaturami. Wręcz przeciwnie, śnieg, szczególnie mokry i ciężki, może uszkodzić delikatne gałęzie rośliny, łamiąc je pod swoim ciężarem. Co więcej, wilgoć pojawiająca się w zaspach sprzyja rozwojowi chorób grzybowych, które mogą osłabić roślinę jeszcze przed nadejściem wiosny. Warto także pamiętać, że śnieg nie izoluje korzeni oleandra na tyle skutecznie, by zabezpieczyć je przed przemarznięciem.
Jeżeli mimo wszystko chcemy przezimować oleander w ogrodzie, konieczne jest zapewnienie mu odpowiednich warunków ochronnych. Kluczowe jest znalezienie miejsca osłoniętego od wiatru, które dodatkowo zapewnia dostęp do ciepła, np. przy południowej ścianie budynku. Wiatr zwiększa wrażliwość na chłód i może uszkadzać pędy oraz liście, dlatego takie usytuowanie znacząco zwiększa szanse przetrwania rośliny.
Jak zabezpieczyć oleander przed zimą?
Jeżeli decydujemy się na pozostawienie oleandra w ogrodzie, szczególną uwagę zwróćmy na podstawę rośliny oraz system korzeniowy. Aby zabezpieczyć korzenie przed przemarznięciem, warto zastosować grubą warstwę ściółki. Może to być kora, suche liście, słoma lub nawet drobne gałęzie. Ściółka działa jak naturalna izolacja, zapobiegając szybkiemu wychładzaniu gleby wokół korzeni. Dodatkowo, jeśli oleander rośnie w donicy, można ją owinąć styropianem, workami jutowymi lub specjalnym materiałem izolacyjnym, co jeszcze bardziej zmniejszy ryzyko przemarznięcia bryły korzeniowej.
Pomocnym materiałem jest też agrowłóknina, która skutecznie zabezpiecza przed mrozem, wiatrem i nadmierną wilgocią. Roślinę należy dokładnie owinąć tym materiałem, zwracając uwagę, aby szczelnie okryć zarówno podstawę pędów, jak i koronę. Agrowłókninę najlepiej zamocować za pomocą sznurka lub klipsów ogrodowych, aby była stabilna i nie została zerwana przez wiatr. W przypadku wyższych egzemplarzy można stworzyć wokół rośliny konstrukcję z drewnianych palików, na którą nałożymy agrowłókninę, co dodatkowo ochroni roślinę przed uszkodzeniami mechanicznymi. Warto upewnić się, że warstwa materiału nie jest zbyt ciasna, aby umożliwić minimalną cyrkulację powietrza.
Pomimo podjęcia tych działań, należy mieć świadomość, że nawet najlepsze zabezpieczenie nie gwarantuje przetrwania oleandra w warunkach polskiej zimy. Gdy temperatura spadnie mocno poniżej -5 stopni Celsjusza i utrzyma się przez dłuższy czas, ryzyko uszkodzeń jest wysokie. Dlatego nie zaleca się zimowania oleandrów w ogrodzie, szczególnie w regionach, w których zdarzają się bardzo surowe zimy.
Alternatywy dla zimowania oleandra w ogrodzie
Gdy uznamy, że pozostawienie oleandra na zewnątrz jest zbyt ryzykowne, warto poszukać innych, bardziej bezpiecznych rozwiązań. Najlepszym wyborem jest przeniesienie rośliny do pomieszczenia, które zapewni chłodne i jasne warunki, z temperaturą utrzymującą się w przedziale 5–10 stopni Celsjusza. Takie środowisko pozwala oleandrowi na przejście w naturalny stan spoczynku, jednocześnie chroniąc go przed skutkami niskich temperatur. Idealne miejsca to nieogrzewane oranżerie, przeszklone werandy czy ogrody zimowe – zapewniają one zarówno odpowiednią temperaturę, jak i dostęp do światła.
Należy unikać przechowywania oleandra w zbyt ciepłych pomieszczeniach, takich jak ogrzewane pokoje mieszkalne. Wysoka temperatura zakłóca okres spoczynku, co może prowadzić do przedwczesnego wzrostu pędów. Takie pędy są zazwyczaj słabe, podatne na choroby i mogą negatywnie wpływać na kondycję rośliny w kolejnym sezonie. Co więcej, brak odpoczynku zimowego opóźnia kwitnienie oleandra na wiosnę, co zmniejsza jego atrakcyjność. Dlatego kluczowe jest, aby pomieszczenie, w którym go zimujemy, zapewniało stabilne, niskie temperatury.
Jeśli oranżeria czy weranda nie są dostępne, dobrym miejscem mogą być również garaże lub piwnice, pod warunkiem że pomieszczenia te są odpowiednio oświetlone. Brak światła w połączeniu z chłodem może prowadzić do osłabienia rośliny, opadania liści i spowolnienia jej regeneracji na wiosnę. Minimalny dostęp do światła naturalnego jest niezbędny, aby oleander mógł zachować dobrą kondycję przez całą zimę.