Ten grzyb jest podobny do kurki. Po zjedzeniu może zatruć
Oprac.: Jacek Waśkiel
Lisówka pomarańczowa to grzyb, który na pierwszy rzut oka może łatwo zmylić nawet doświadczonych grzybiarzy, przypominając jadalną kurkę. Jej spożycie prowadzi do poważnych dolegliwości, dlatego umiejętność odróżnienia tych dwóch gatunków jest kluczowa dla zdrowia. Wyjaśniamy, na co zwrócić uwagę, aby uniknąć zatrucia, oraz jak rozpoznać różnice między tymi niebezpiecznymi grzybami a popularnymi kurkami.
Spis treści:
Lisówka pomarańczowa jest podobna do kurki. Co to za grzyb?
Lisówka pomarańczowa (Hygrophoropsis aurantiaca) to grzyb z rodziny lisówkowatych, który bywa mylony z popularną kurką (Cantharellus cibarius). Jest to gatunek o kapeluszu barwy od żółtej do pomarańczowej, z charakterystycznie pofałdowanymi brzegami. Lisówka ma cienkie, gęste blaszki, które biegną w dół trzonu, a jej miąższ jest biały lub kremowy, o gorzko-kwaśnym smaku. Grzyb ten występuje głównie w lasach iglastych i mieszanych, gdzie pojawia się od września do listopada, często rosnąc na próchnicy igliwia i martwego drewna.
Pod względem spożywczym, lisówka pomarańczowa jest uważana za grzyb niejadalny, a nawet lekko trujący. Spożycie tego grzyba może prowadzić do dolegliwości żołądkowo-jelitowych, takich jak nudności, wymioty czy bóle brzucha. Objawy te są związane z obecnością arabitolu – alkoholu cukrowego, który może wywołać nieprzyjemne skutki trawienne. Choć nie jest to grzyb wysoce toksyczny, jego spożycie w większych ilościach prowadzi do zatrucia.
Jakie są objawy zatrucia lisówką pomarańczową?
Objawy zatrucia lisówką pomarańczową zwykle pojawiają się w ciągu kilku godzin od spożycia grzyba. Pierwsze symptomy to silny ból brzucha, który może być ostry i przewlekły, a także nudności i wymioty, które dodatkowo prowadzą do odwodnienia organizmu. Zatruciu towarzyszą również biegunka i bóle głowy, które mogą utrzymywać się przez kilka godzin, a nawet dni, w zależności od spożytej ilości grzyba i indywidualnej wrażliwości osoby zatrutej.
Leczenie zatrucia lisówką opiera się przede wszystkim na łagodzeniu objawów i zapewnieniu odpowiedniego nawodnienia organizmu. W przypadku wystąpienia nieustannych wymiotów czy biegunki, konieczne może być podanie środków odżywczych w formie kroplówki. W razie potrzeby stosuje się również leki przeciwbólowe i przeciwwymiotne, jednak w większości przypadków zatrucie lisówką nie wymaga interwencji medycznej, a objawy ustępują samoistnie w ciągu 24 do 48 godzin. Mimo to każda osoba, która doświadczyła zatrucia grzybami, powinna skonsultować się z lekarzem, aby wykluczyć poważniejsze powikłania.
Jak odróżnić lisówkę pomarańczową od kurki?
Odróżnienie lisówki pomarańczowej od kurki może być wyzwaniem nawet dla doświadczonych grzybiarzy, ponieważ oba te grzyby mają podobny wygląd. Najbardziej zauważalną różnicą jest kolor trzonu. W przypadku lisówki trzon ma ten sam intensywnie pomarańczowy odcień, co kapelusz, podczas gdy u kurki trzon jest wyraźnie jaśniejszy, często kremowy lub jasnożółty. To pierwsza wskazówka, która powinna wzbudzić czujność podczas grzybobrania.
Kolejną różnicą są blaszki pod kapeluszem. U lisówki pomarańczowej blaszki są gęsto ułożone i zbiegają się na trzonie, co nadaje im uporządkowany wygląd. Z kolei u kurki blaszki są bardziej nieregularne i często rozwidlają się, tworząc charakterystyczne rozgałęzienia przypominające kształt litery Y. Te różnice w układzie blaszek są subtelne, ale kluczowe w prawidłowej identyfikacji, gdyż oba grzyby są podobnej wielkości i koloru.
Ze względu na trudności w rozpoznawaniu, zwłaszcza dla mniej doświadczonych grzybiarzy, zaleca się ostrożność podczas zbierania grzybów przypominających kurki. Jeśli pojawia się wątpliwość, czy dany grzyb to jadalna kurka czy lisówka pomarańczowa, lepiej całkowicie zrezygnować z jego zbierania. Pozwoli to uniknąć przykrych objawów zatrucia.