Najstarsze jezioro Europy niszczeje. To fenomen w skali kontynentu
Jezioro Ochrydzkie widnieje od 1979 r. na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Obecnie zbiornik jest znacznie zanieczyszczony w wyniku urbanizacji i zagrożony z powodu nadmiernego rybołówstwa. Komitet UNESCO ostrzega przed skutkami niepohamowanych działań, które mogą mieć destrukcyjne skutki dla ekosystemu.
Trzeciorzędowe Jezioro Ochrydzkie znajdujące się na Półwyspie Bałkańskim - leży na terenie Albanii i Macedonii Północnej od lat zmaga się z presją wywołaną działalnością człowieka.
Największymi zagrożeniami dla ekosystemu są:
- coraz większa zabudowa,
- liczne zanieczyszczenia spływające z pól i nieoczyszczonych ścieków,
- nadmierne poławianie ryb.
Wszystko to wpływa na kryzys bioróżnorodności w jeziorze. Problem pogłębiają zmiany klimatu i obecność gatunków obcych zagrażających faunie i florze ekosystemu.
Jezioro Ochrydzkie. Skarb Europy zagrożony
Z powodu zanieczyszczeń widoczność w jeziorze zmniejszyła się w ciągu 80 lat o kilka metrów. Bagienne obszary niszczeją z powodu rozwoju turystyki. Negatywny wpływ na te tereny mają hotele i apartamenty położone najbliżej brzegu jeziora.
Degradacja siedlisk w Jeziorze Ochrydzkim postępuje i jedynie zmniejszenie presji może zachować w dobrym stanie ten fenomenalny w skali świata zbiornik tektoniczny.
Jedno z najstarszych jezior w Europie liczy 3,5 mln lat, co wyróżnia je na tle większości europejskich jezior. Starożytne jeziora powstały i ukształtowały się dzięki procesom tektonicznym. Takie zbiorniki odznaczają się ogromną różnorodnością biologiczną, niezwykle cenną do zachowania harmonii w przyrodzie.
Zamieszkują tu ryby, ślimaki, skorupiaki i inne zwierzęta, co najmniej 200 gatunków (z ok. 1200) to endemity (m.in. endemiczny łosoś, pstąg ochrydzki i gąbka). Jezioro Ochrydzkie jest jednym z najbardziej zróżnicowanych jezior na świecie.
Komitet UNESCO ostrzega
Północna część Jeziora Ochrydzkiego została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 1979 r., a w maju 2019 r. UNESCO rozszerzyło status na albańską część jeziora. Zbiornik jest ponadto chroniony od 1977 r. jako pomnik przyrody (w ramach Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody).
Na brzegach jeziora zachowało się wiele zabytków przeszłości, m.in. sięgająca okresu średniowiecza twierdza cara Samuela oraz zabytkowe centrum miasta. Najstarsze ślady osadnictwa nad jeziorem pochodzą z lat 6000–5800 p.n.e.
Komitet ostrzegł na początku 2024 r. przed intensywnymi procesami, które zagrażają zbiornikowi. UNESCO zaapelowało do władz Albanii i Macedonii Północnej o wdrożenie środków, które zmniejszą presję wywieraną na to starożytne jezioro.
