Leśnicy ostrzegają przed nowym chrząszczem w Polsce. Pożera m.in. tuje
Oprac.: Katarzyna Nowak
Chrząszcz, znany w Polsce pod fantazyjną nazwą dumek jałowcowy, był widywany w naszym kraju niezwykle rzadko. Leśnicy odkryli jednak nowe kolonie tych owadów. Czy wielbiciele tuj mają się czego bać?
Pierwsze obserwacje tego owada w Polsce pochodzą prawdopodobnie z 2019 r. Wówczas zaobserwowano pojedyncze chrząszcze. Według Lasów Państwowych w tym roku zaobserwowano dziesiątki tych kolorowych owadów. Ich nazwa wskazuje, gdzie lubią się gnieździć.
Nowy chrząszcz w Polsce. Larwy rozwijają się w cyprysowatych
Od niedawna na terenie Polski występuje niezbyt powszechny do tej pory dumek jałowcowy (Lamprodila festiva). Łatwo rozpoznać go po błyszczącym, typowym dla chrząszczy pancerzu, oraz brązowych plamkach - po nich można poznać, że to właśnie ten gatunek, a nie inny z tego rodzaju. Leśnicy wyodrębnili do tej pory dwa stanowiska tego owada w Polsce: Opole-Przylesie oraz Poznań Baranowo.
W opracowaniach naukowych można przeczytać, że pierwotny zasięg występowania tego chrząszcza obejmował Bałkany oraz Azję Mniejszą, a według innych źródeł mógł rozciągać się na całe wybrzeże Morza Śródziemnego i południową Francję. Równocześnie od początku XXI w. obserwowana jest stosunkowo szybka ekspansja tego gatunku w kierunku północnym.
"Istnieje niebezpieczeństwo, że L. festiva może stać się w Polsce groźnym gatunkiem inwazyjnym dla uprawianych roślin z rodziny cyprysowatych, szczególnie w ogrodach botanicznych i arboretach, ale także dla rodzimego jałowca pospolitego, podobnie, jak miało to miejsce na Węgrzech oraz w basenie Morza Śródziemnego" - uważają polscy badacze, autorzy publikacji "Nowe stanowiska Lamprodila festiva w Polsce z uwagami o biologii".
Dumek jałowcowy bytuje obecnie w wielu krajach, między innymi w Turcji, Libanie, Syrii, Bułgarii, Francji, Grecji, Hiszpanii, Niemczech, Rumunii, Słowenii, czy na Węgrzech.
Nie tylko zmiany klimatu. To wina handlarzy roślinami
Chrząszcz rozwija się na gatunkach z rodziny cyprysowatych Cupressaceae, pierwotnie były to dziko rosnące krzewy. Obecnie naukowcy uważają, że chrząszcz chętnie żeruje na 18 gatunkach i rodzajach roślin. To m.in. cyprysiki (np. cyprusik Lawsona), tuje i krzewy jałowcowate.
W korze i drewnie roślin rozwijają się larwy chrząszcza. Według leśników krzewy mogą zamierać z powodu poważnych uszkodzeń przez nie wywołanych.
Obecność chrząszcza w Polsce i w pozostałych krajach Europy, w których występuje coraz częściej to nie tylko wynik zmian klimatycznych i rosnących temperatur. Ważnym czynnikiem wpływającym na obecność owadów jest też intensywny handel roślinami ozdobnymi.
Dlatego leśnicy radzą, aby wybierać do ogrodów rodzime gatunki roślin, a nie tylko te egzotyczne, które upodobali sobie Polacy.
