Harem skraca życie. Im więcej samic, tym krócej żyją słonie morskie
Samce słoni morskich drogo płacą za miłość. Żyją haremami liczącymi nawet 50 samic — ale im większą ich grupę zdołają zgromadzić, tym krócej żyją.
Mirungi, zwane też słoniami morskimi, to największe płetwonogi świata. Samce, o pyskach wyposażonych w charakterystyczne trąby, osiągają do 6 metrów długości i 5 ton wagi. Mniejsze samice - do 800 kg. Największe samce morsów osiągają wagę o tonę mniejszą od samców mirungi.
Słonie morskie żyją w haremach, które składają się z od pięciu do 50 samic związanych z jednym dominującym samcem. Te z samców, które nie zdołały zgromadzić własnych haremów lub zostały z nich przepędzone przez konkurentów, starają się czasami zakradać na plaże rywali i “podrywać" ich partnerki.
To rzecz jasna nie podoba się władcom haremów. Samce muszą więc stale bronić samic, młodych i wybranej przez siebie plaży przed rywalami. Walki bywają niezwykle brutalne, a wielotonowi konkurenci zadają sobie poważne obrażenia. Sezon lęgowy, podczas którego dochodzi do starć, trwa trzy miesiące. W tym czasie zwierzęta nie wchodzą do wody i nie jedzą. Samce zużywają całą swoją energię na patrolowanie plaży - i łączenie się w pary ze wszystkimi samicami w grupie.
Wyczerpująca miłość wielkich ssaków
"Te sezony lęgowe są dość chaotyczne" mówi Kyle Lloyd z University of Pretoria w RPA. "Dużo się dzieje; plaże są zatłoczone, a samce ciężko pracują. Dochowanie się potomstwa wiąże się więc dla nich z dużymi kosztami, a samce z większymi haremami mają mniejszą przeżywalność".
Lloyd badał słonie morskie na wyspie Marion na subantarktycznym Oceanie Indyjskim w ramach programu ochrony ssaków morskich. Ustalił, że niektóre samce - zwłaszcza te z największą liczbą samic - były wyraźnie w gorszej kondycji po zakończeniu sezonu lęgowego. Były osłabione i wychudzone. Badacze przeanalizowali więc dane z ostatnich 34 lat obserwacji prowadzonych na tej wyspie, w tym historie życia 324 samców.
Odkryli, że dominujące samce zwykle dożywają wieku od 8 do 10 lat. Umierają wcześniej, jeśli mają większe haremy. Dotyczy to zwłaszcza samców, które pierwszy harem tworzyły w młodszym wieku. Samice cieszą się o wiele lepszym zdrowiem - na ogół żyją co najmniej 20 lat.
Samce utrzymujące duże haremy przez kilka lat mogą spłodzić nawet 200 młodych, ale z każdym rokiem ich szanse na przeżycie spadają. Z drugiej strony, samce, które nigdy nie zdołały stworzyć haremu żyją jeszcze krócej - prawdopodobnie dlatego, że mają geny niższej jakości.