Grzyb, który zmienia kolor. Jasny, gdy jest sucho. Ciemny, gdy pada deszcz
Oprac.: Agnieszka Boreczek
W polskich rasach rośnie mnóstwo gatunków grzybów, ale jednym z najbardziej unikalnych jest lakówka ametystowa, której wprost nie da się przeoczyć! Ten niewielki grzyb z rodziny piestróweczkowatych zaskakuje nie tylko swoim intensywnym fioletowym kolorem, ale także zdolnością do zmiany odcienia w zależności od warunków atmosferycznych. W suche dni jego kapelusz przybiera jaśniejsze barwy, natomiast podczas wilgotnej pogody staje się głęboko fioletowy, co czyni go jedynym w swoim rodzaju mieszkańcem naszych lasów.
Spis treści:
Lakówka ametystowa – jak wygląda?
Lakówka ametystowa to grzyb o charakterystycznym fioletowym kolorze. Jest raczej mały, choć dość wysoki. Podczas gdy kapelusz ma 5 cm średnicy, wysokość trzonu waha się między 3 a 12 cm. Niewielki rozmiar rekompensuje sobie wyrazistym kolorem, którego próżno szukać w innych miejscach leśnej flory.
W suchych warunkach kapelusz lakówki ametystowej staje się jasnofioletowy, niemalże lawendowy. Jednak, gdy zaczyna padać deszcz albo robi się wilgotno, kolor ten zmienia się na głęboko fioletowy, niemalże czarny. Jest to wynik procesu zwanego higroskopijnością, który sprawia, że komórki grzyba absorbują wilgoć z powietrza, co wpływa na zmianę jego barwy.
Gdzie można spotkać lakówkę ametystową?
Lakówka ametystowa jest gatunkiem dość pospolitym w polskich lasach, zwłaszcza w lasach liściastych i mieszanych. Lakówka ametystowa żyje w symbiozie z drzewami, zwłaszcza z dębami i bukami. Pomaga drzewom w pobieraniu składników odżywczych z gleby, w zamian za co otrzymuje od nich związki węglowe potrzebne do swojego rozwoju. To idealny przykład współpracy między gatunkami, który występuje często w świecie przyrody. Można ją znaleźć również w parkach, zwłaszcza w miejscach, gdzie gleba jest bogata w próchnicę. Występuje głównie od sierpnia do października.
Często rośnie w grupach, co sprawia, że łatwiej ją zauważyć. Lakówka preferuje wilgotne, cieniste miejsca, dlatego po intensywnych deszczach mamy największą szansę, żeby ją spotkać. Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że lakówka ametystowa bywa mylona z innymi fioletowymi grzybami, niektórymi niestety trującymi, jak np. grzybówka fioletowa (Mycena pura) czy strzępiak ziemistoblaszkowy (Inocybe geophylla var. lilacina).
Czy lakówka ametystowa jest jadalna?
Lakówka ametystowa, choć jest grzybem jadalnym, nie jest zbyt popularna w kuchni ze względu na swoje przeciętne walory smakowe. Ma neutralny smak i delikatną strukturę, co sprawia, że nie dominuje w potrawach, a jedynie stanowi estetyczny dodatek. Z tego względu jest wykorzystywana głównie jako kolorowa ozdoba.
Warto jednak pamiętać, że choć lakówka ametystowa jest bezpieczna do spożycia, niektóre osoby mogą mieć trudności z jej identyfikacją. Jak już wspomniano, łatwo ją pomylić z trującymi gatunkami. Dla tych, którzy nie mają pewności co do rozpoznania grzyba, najlepiej jest zrezygnować z jego zbioru lub skonsultować się z ekspertem.
