20 proc. lasów dla obywateli. Polacy chcą zmniejszenia skali wycinek
Oprac.: Katarzyna Nowak
Czy trzeba bronić polskich lasów? Czy konieczne jest wprowadzenie szeregu zmian w prawie dotyczącym ochrony przyrody w kraju? To propozycje, jakie znalazły się wśród innych rekomendacji "Manifestu leśnego" dotyczących realnych zmian dla dobra społeczeństwa i przyrody.
"Manifest leśny" to zbiór 10 postulatów, dotyczących ważnych zmian, jakie powinny zdaniem 180 organizacji i ruchów przyrodniczych, zajść zarówno w gospodarce leśnej, jak i w działaniach Lasów Państwowych. Manifest podkreśla i przypomina ponadto, że lasy i natura, są dobrem wspólnym, pomimo że zarządzanym przez państwowe jednostki.
Manifest leśny. Lasy dla wszystkich Polaków
Aż 180 organizacji i ruchów zajmujących się ochroną lasów w Polsce przygotowało "Manifest leśny" domagający się zmian w zarządzaniu lasami publicznymi w Polsce. Manifest składa się z 10 postulatów dotyczących ochrony przyrody lasów i włączenia obywateli w decydowanie o lasach. Dlaczego to takie istotne?
"Manifest leśny" to wyraz woli Polek i Polaków, dla których środowisko naturalne nie jest obojętne. Rzetelnie prezentuje najważniejsze postulaty dotyczące obrony i ochrony naszych lasów. Wobec rosnących zagrożeń w tym zmian klimatycznych nie mamy już czasu czekać. Należy wszelkimi dostępnymi środkami nacisku społecznego dążyć do wprowadzenia go w życie" - mówi Dorota Sujecka ze Stowarzyszenia Protest Porszewice.
W ciągu ostatnich 30 lat skala wycinek w lasach wzrosła ponad dwukrotnie - alarmują ekolodzy. Tylko w 2022 r. leśnicy pozyskali 42 mln m³ drzew, uzyskując 15 mld zł przychodu. Ale wraz z eksploatacją naszych lasów, pogarsza się ich kondycja. Stan prawie 50 proc. siedlisk leśnych Natura 2000 w Polsce jest niewłaściwy, a stan 30% pogorszył się. To wstrząsające dane, które według wielu przyrodników powinny zmotywować nas do wzięcia odpowiedzialności za pogarszający się stan polskiej natury.
Polska gospodarka leśna bez wątpienia potrzebuje zmian. Obowiązujące przepisy nie chronią w należyty sposób przyrody, lecz sprzyjają interesom Lasów Państwowych. Z roku na rok rośnie pozyskanie, na każdym kroku widzimy zręby, często na bardzo cennych terenach.
Polacy chcą lasów, a nie wycinek
Aż 74,5 proc. Polek i Polaków uważa, że w Polsce należy zwiększyć powierzchnię lasów, na której nie prowadzi się wycinek. 78 proc. uważa, że to ochrona przyrody powinna być priorytetem Lasów Państwowych - tak wynika z badań opinii IPSOS dla Pracowni na rzecz Wszystkich Istot. Dlatego też Manifest leśny podpowiada w 10 krokach, jakie działania należy powziąć, aby realnie zadbać o polską przyrodę:
1. Minimum 20 proc. wyłączyć z użytkowania gospodarczego, by oddać je ludziom i przyrodzie.
2. Społeczeństwo powinno mieć realny wpływ na decyzje o lasach.
3. Dość marnowania pieniędzy z eksploatacji lasów, a więcej pieniędzy na ochronę przyrody.
4. Koniec z wydatkami Lasów Państwowych na cele niezwiązane z podstawową działalnością.
5. Konieczna jest sprawiedliwa społecznie transformacja obszarów cennych przyrodniczo.
6. Godna praca w lesie dla wszystkich, w tym dla pracowników firm leśnych i parków narodowych.
7. Wykorzystujmy drewno racjonalnie, nie palmy drzew w elektrowniach.
8. Gospodarka leśna powinna uwzględniać wymogi ścisłej ochrony gatunkowej.
9. Społeczeństwo musi mieć możliwość sprawdzenia legalności gospodarki leśnej w sądzie.
10. Pełny dostęp do informacji o lasach i ochronie przyrody dla społeczeństwa i organizacji przyrodniczych.
Manifest leśny organizacji i ruchów społecznych został napisany w lipcu 2023 wspólnie przez: Pracownię na rzecz Wszystkich Istot, Inicjatywę Dzikie Karpaty, Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA, Greenpeace Polska, Lasy i Obywatele, Fundacja Dziedzictwo Przyrodnicze, Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, Stowarzyszenie MODrzew.
