Jak rozprawić się z mitami na temat klimatu? Opowiada pogromca mitów
Marcin Napiórkowski bada współczesne mity dotyczące różnych sfer życia. Jak mówi, fascynują go zwłaszcza mity konsumenckie, legendy miejskie oraz teorie spiskowe i pseudonaukowe. Te dwie ostatnie formy przekazu od kilku lat przeplatają się z informacjami i opiniami naukowymi dotyczącymi środowiska, energetyki odnawialnej czy klimatu. Jak się z nimi mierzyć?
Maciej Napiórkowski, badacz kultury, zwraca uwagę, że w dyskusji o ekologii nie ma wyłącznie jednoznacznych i łatwych odpowiedzi na to, co robić, żeby nie szkodzić. Jako przykład podaje zbieranie nakrętek lub przetwarzanie odpadów - oba te rozwiązania choć pożyteczne, nie sprawią, że nagle zmniejszy się ilość odpadów. Jak nie zgubić się w gąszczu rad i informacji? Nie wierzmy w mity, ale w niezbite dowody.
Negacja zmian klimatu
Ekspert wskazuje, że o nauce nie rozmawia się łatwo, szczególnie z osobami o odmiennych poglądach, choć przyznaje, że debata ludzi ma sens wtedy, kiedy przedstawiają oni różne poglądy. Czy dotyczy to także kwestii klimatycznych? Niekoniecznie. Marcin Napiórkowski wskazuje jako przykład decyzję brytyjskiej redakcji BBC, która stworzyła reguły informowania czytelników o klimacie:
"Bądźmy świadomi "fałszywej równowagi". Ponieważ wiadomo, że zmiana klimatu ma miejsce, nie potrzeba "zaprzeczającego" [ang. denier] aby zrównoważyć dyskusję. [...] Aby zapewnić bezstronność nie musimy włączać w materiały BBC otwartych sceptyków klimatycznych dokładnie tak samo, jak nie trzeba zapraszać kogoś, kto zaprzecza, że Manchester United wygrał zeszłej soboty 2:0. Sędzia przemówił" - przytacza reguły BBC Marcin Napiórkowski.
Obowiązki naukowców i dziennikarzy
Jak szybko postępuje globalne ocieplenie? Jakie są najskuteczniejsze sposoby walki z nim? Jakie czynniki mają największy wpływ na zmianę klimatu? Takie pytania pojawiają się codziennie w mediach, ponieważ zjawisko globalnego ocieplenia nie jest wymysłem, ani kolejną teorią spiskową polityków.
“Naszym obowiązkiem jako naukowców, popularyzatorów i dziennikarzy jest upowszechnianie wiedzy i rozwiewanie wątpliwości, a nie eksploatowanie wątpliwości i kwestionowanie wiedzy, do którego prowadzi zasada "prawdy leżącej pośrodku" - pisze Marcin Napiórkowski.
Naukowiec wspomina również na stronie Mitologia Współczesna, że nauka “nie jest wcale mniej atrakcyjna od śmiesznych kotków, ani mniej interesująca od polityki. Jeżeli w internecie przegrywa rywalizację z memami, plotkami i sportem to dlatego, że naukowcy w większości nie są tytanami mediów społecznościowych".
Z powyższych powodów na Uniwersytecie Warszawskim studenci mogą uczestniczyć w cyklu warsztatów "Naukowcy w Internecie. Jak atrakcyjnie promować naukę i skutecznie walczyć z bzdurami".
