Rzeki w Alpach się zmieniają. Górskim obszarom grozi kryzys bioróżnorodności

Wiele gatunków bezkręgowców żyjących w Alpach straci swoje dotychczasowe siedliska z powodu ocieplającego się klimatu. Według naukowców przez topnienie lodowców będą one mogły przetrwać jedynie w wyższych partiach gór, ale i tam będą narażone na presję ze strony człowieka; rozwoju turystyki narciarskiej oraz rozwoju elektrowni wodnych.

Badacze z University of Leeds i University of Essex wzywają ekologów do rozważenia zastosowania nowych środków ochrony różnorodności biologicznej w środowisku wodnym.

Bezkręgowce takie jak muchówki, muszki i płazińce, odgrywają kluczową rolę w obiegu składników odżywczych i przekazywaniu materii organicznej rybom, płazom, ptakom i ssakom w ekosystemie alpejskim.

W związku ze zmianami klimatycznymi naukowcy z całej Europy przeprowadzili symulacje dotyczącą kluczowych populacji bezkręgowców żyjących w całym paśmie górskim. Badacze ustalili, że do 2100 r. z powodu globalnego ocieplenia alpejskie rzeki ulegną zmianom.

W miarę ocieplania się klimatu gatunki bezkręgowców będą migrować w najwyższe partie gór w poszukiwaniu chłodniejszych warunków. Jak zauważają naukowcy, w kierunku tych miejsc będą też kierować uwagę ludzie, którzy z powodu utraty lodu, będą realizować tam inwestycje narciarskie i energetyczne.

"Może się zdarzyć, że niektóre gatunki będą musiały zostać przeniesione do obszarów ostoi, jeśli chcemy zabezpieczyć ich przetrwanie" - twierdzą autorzy analizy.

W miarę topnienia i cofania się lodowców rzeki przepływające przez Alpy radykalnie się zmienią. Wnioski z najnowszego badania dowodzą, że na krótką metę w niektórych miejscach pojawi się więcej wody i powstaną nowe rzeki dopływowe. Ale za kilkadziesiąt lat

większość rzek stanie się bardziej sucha, woda będzie płynąć wolniej, mogą nawet wystąpić okresy bez przepływu wody. “Ponadto większość wód w rzekach alpejskich będzie w przyszłości cieplejsza" - podsumowują naukowcy.

Niektóre gatunki bezkręgowców mogą utracić siedliska i wyginą, ale inne mogą odnieść korzyści, ponieważ znajdą schronienie w niedostępnych dotąd miejscach. 

"Straty, które do 2100 r. odniesie alpejska różnorodność biologiczna obejmują tylko jeden z kilku możliwych scenariuszy zmian klimatycznych" - mówi dr Martin Wilkes z University of Essex.

"Zdecydowane działania światowych przywódców na rzecz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych mogą zmniejszyć te straty. Z drugiej strony brak działań może nieść za sobą utratę bioróżnorodności wcześniej, niż przewidujemy" - dodaje ekspert.