Cyklon i antycyklon - co to jest i czym się różnią?
Nie ma tygodnia, żeby w mediach nie pojawiały się informacje o zbliżających się do naszego kraju cyklonach i antycyklonach. Na czym polegają te zjawiska i czym różni się cyklon od antycyklonu? Czy są groźne? Wyjaśniamy.
partner merytoryczny
Spis treści:
Cyklon - co to jest?
Cyklonem nazywamy dużą masę powietrza, która krąży wokół niżu barycznego. W warunkach niskiego ciśnienia atmosferycznego wiatr wiruje po liniach spiralnych od zewnątrz do środka. W naszej szerokości geograficznej ruch ten następuje przeciwnie do ruchu wskazówek zegara, a na półkuli południowej - odwrotnie.
Cyklony występują tylko w umiarkowanych i niskich szerokościach geograficznych i łączą się z gwałtowną zmianą pogody. To właśnie wtedy obserwujemy szybszą zmianę ciśnienia i temperatury powietrza, obfite opady, czy porywisty wiatr.
Zjawisko cyklonów rozpatrywane jest w skali synoptycznej, a więc najbardziej rozległych układów zajmujących od kilkuset do nawet kilku tysięcy kilometrów powierzchni. Cyklony nie występują wyłącznie na Ziemi. Zaobserwowano je także na Marsie, Jupiterze czy Neptunie.
Czym różni się cyklon od huraganu, orkanu i tajfunu?
Zjawiska pogodowe są różnie nazywane ze względu na skalę i miejsce występowania. Dlatego wyróżnia się np. cyklon tropikalny, który jest rodzajem cyklonu występującym przede wszystkim w Azji nad Oceanem Indyjskim i Spokojnym.
Silny cyklon tropikalny to z kolei tajfun. Sztorm można nazwać tajfunem, gdy występuje w Azji i ma siłę wiatru przekraczającą prędkość 118 km/h. Odpowiednikiem tajfunu jest huragan. Z tym że występuje nie w Azji, a na Oceanie Atlantyckim.
Z kolei w Europie najsilniejsze cyklony noszą nazwę orkanów, choć to raczej określenie umowne. Przyjęto, że orkan to silna wichura z wiatrem wiejącym z prędkością ponad 120 km/h. Orkan to zatem nasz lokalny odpowiednik tajfunu i huraganu.
Czym różni się cyklon od antycyklonu?
Sprawdzając wiadomości na temat pogody możemy też często spotkać się z pojęciem antycyklonu. W tym tygodniu nad Polskę ma zawitać np. antycyklon Stefan. Czym różni się takie zjawisko od cyklonu?
Antycyklon to zjawisko co do zasady podobne do cyklonu, ale z kilkoma różnicami. Antycyklony to masy powietrza wirujące wokół wyżów, podczas gdy cyklony skupiają się wokół niżów barycznych. W przypadku antycyklonu inny jest też kierunek poruszania się wiatru, który na naszej szerokości geograficznej wiruje zgodnie z ruchem wskazówek zegara.
Zjawisko antycyklonu przynosi także inne warunki pogodowe niż cyklon. W przypadku pierwszego możemy się spodziewać mniejszej ilości chmur, ale i zimnego, suchego powietrza. Z kolei w nocy lokalnie mogą tworzyć się mgły.
