Grzybowy recykling. Szybki rozkład plastiku jest możliwy
Jedno z najczęściej stosowanych tworzyw sztucznych na świecie jest jednocześnie jednym z największych problemów środowiskowych, a mowa trudnym w recyklingu polipropylenie. A przynajmniej było, bo naukowcy właśnie odkryli prosty sposób rozkładania tego kłopotliwego tworzywa - pospolite grzyby.
Biodegradacja większości tworzyw sztucznych zajmuje dziesięciolecia, co powoduje coraz poważniejszy problem zanieczyszczenia ekosystemów lądowych i morskich. Jedno z nich jest wyjątkowo kłopotliwe, bo stosowane niemal we wszystkim, co utożsamiamy z plastikiem (od opakowań, przez zabawki, po meble) i nadreprezentowane jeśli chodzi o odpady, a mowa o polipropylenie (PP).
Do recyklingu idzie tylko 1 proc. PP. Czy grzyby to rozwiązanie?
Ze względu na krótki okres wykorzystania w formie opakowania oraz fakt, że często zostaje zanieczyszczony innymi tworzywami sztucznymi, częściej ląduje na wysypisku niż w zakładach recyklingu - w 2015 roku świat wyprodukował go 75 milionów ton, z czego tylko 1 proc. poddano recyklingowi.
Zdecydowana większość [tworzyw sztucznych - red.] nie jest odpowiednio poddawana recyklingowi, co oznacza, że często trafia do naszych oceanów, rzek i na wysypiska śmieci. Szacuje się, że w światowych rzekach zgromadziło się 120 mln ton, a 33 mln ton znajdują się obecnie w oceanach - źródła szacują, że wkrótce przekroczy to całkowitą masę ryb
Na szczęście widać światełko w tunelu, bo jej zespół opracował nową metodę recyklingu, która wykorzystuje kilka niepozornych grzybów, a mówiąc precyzyjniej powszechnie występujące w glebie i roślinach Aspergillus terreus i Engyodontium album.
Grzybowy recykling w służbie ochrony środowiska
Jak przekonują w publikacji na łamach NPJ Materials Degradation, grzyby są niezwykle wszechstronne i potrafią rozkładać prawie wszystkie substraty. Wynika to z produkcji silnych enzymów, umożliwiających rozkład substratów na prostsze cząsteczki, które komórki grzybów mogą następnie wchłonąć i wykorzystać.
Na dowód mają zaś wyniki eksperymentu, w ramach którego PP poddano wstępnej obróbce światłem UV, ciepłem lub odczynnikiem Fentona, kwaśnym roztworem nadtlenku wodoru i żelaza, który jest często używany do utleniania zanieczyszczeń, a następnie działaniu grzybów.
Te były w stanie skuteczniej rozkładać PP, gdy był on wstępnie poddany działaniu światła UV lub ciepła i radziły sobie z nim stosunkowo szybko, tj. zmniejszając jego objętość o 21 proc. w ciągu 30 dni i o 25-27 proc. w ciągu 90 dni.
Musimy wspierać rozwój przełomowych technologii recyklingu, które poprawiają obieg tworzyw sztucznych, zwłaszcza tych technologii, które są napędzane procesami biologicznymi, jak w naszym badaniu. Należy zauważyć, że w naszym badaniu nie przeprowadzono jeszcze żadnej optymalizacji warunków eksperymentalnych, więc jest dużo miejsca na dalsze skrócenie tego czasu degradacji
I choć wciąż będą pracować nad poprawą swojego procesu, szczególnie w zakresie efektywności, to są pewni jego skuteczności i już szukają potencjalnych inwestorów do komercjalizacji technologii.
