Skąd się biorą robaki w mące i jak się ich pozbyć w kuchni?

Tomasz Wróblewski

Oprac.: Tomasz Wróblewski

Otwierasz opakowanie z mąką i widzisz, że coś się w niej rusza. To robaki, dla których mąka jest rarytasem. Takie szkodniki możesz zobaczyć też w surowym ryżu, kaszy, a nawet w płatkach śniadaniowych. Dlaczego robaki tak chętnie wchodzą do mąki? I jak pozbyć się z kuchni tych lubiących żerować produktach zbożowych?

Mącznik młynarek to jeden z najczęściej spotykanych robaków w kuchni.
Mącznik młynarek to jeden z najczęściej spotykanych robaków w kuchni.Nigel Cattlin/Science SourceEast News

Skąd się biorą robaki w mące i dlaczego tam wchodzą?

Robaki mogą zagnieździć się w mące już na jej etapie produkcji i magazynowania. Szkodniki składają w niej jaja, które mają szansę przetrwać, gdy znajdzie się ona na sklepowej półce lub w kuchennej szafce. W takich miejscach jest zwykle ciepło i sucho, co sprawia, że nowe pokolenie robaków ma doskonałe warunki do rozwoju. 

Niewielkie robaki mogą łatwo wydostać się z nieszczelnego opakowania z mąką. Następnie składają jaja w kuchennych szafkach, a także w przechowywanych tam: kaszy, kakao, płatkach owsianych, a nawet w karmie dla psa. Skutkiem tego jest plaga robaków w kuchni.

Dlaczego robaki wchodzą do mąki?

Mąka jest dla robaków wartościowym pokarmem. Jest wysokokaloryczna i pożywna oraz zawiera ważną dla insektów skrobię - owady jedząc ją, mogą szybciej się rozmnażać i rozwijać. Ponadto w opakowaniu z mąką, w kuchennej szafce i na sklepowej półce nie ma żadnych naturalnych wrogów robaków. Owady gnieżdżące się w zmielonych ziarnach są bezpieczne i mają pod dostatkiem pożywienia.

Jakie robaki wchodzą do mąki?

Robaki w mące (a zwłaszcza ich jaja) są małe, dlatego niekiedy nie sposób od razu je dostrzec. Owady pojawiają się w zmielonej pszenicy, orkiszu, życie i innych zbożach. Na każdym etapie produkcji dowolnego rodzaju mąki - podczas jej mielenia, pakowania i magazynowania - mogą zalęgnąć się w niej różne gatunki szkodników. 

Rozkruszek mączny (łac. Acarus siro)

Rozkruszek mączny to gatunek roztocza. Dorosłe osobniki mają ok. 0,5 mm długości. Ich cechą charakterystyczną są szczęki z ostrymi zębami, za pomocą których mogą dokładnie gryźć pokarm. Żerują w młynach i stamtąd przedostają się do magazynów i opakowań ze zmielonymi ziarnami.  Samica w ciągu swojego trwającego 100 dni życia wydaje na świat 200 jaj, dlatego kolonia tych szkodników szybko się powiększa. Rozkruszki mączne zanieczyszczają mąkę swoimi toksycznymi odchodami.

Zadarlica spiżarnianka (łac. Pyralis farinalis)

Jeśli zauważysz te robaki w mące, prawdopodobnie oznacza to, że nieodpowiednio ją przechowujesz. Rozwijają się ona jedynie w zawilgoconych produktach zbożowych, a w tym również w otrębach czy płatkach owsianych. Owad ten ma ok. 12 mm długości, ale jego jasnobrązowe, szare skrzydła mają ok. 25 mm rozpiętości. Oprócz zbóż chętnie żeruje w suszonych ziołach i w przyprawach.

Mącznik młynarek (łac. Tenebrio molitor)

To chrząszcz z chitynowym pancerzem. Jego larwy są w stanie przetrwać w trudnych warunkach środowiskowych, co sprzyja powiększaniu ich populacji. Mają one też silny aparat zębowy, dlatego z łatwością przegryzają twarde opakowania. W ten sposób wydostają się z worków z mąką i mogą kolonizować inne zakamarki kuchni. 

Mklik mączny (łac. Ephestia kuehniella)

To robak z dwoma, jasnoszarymi parami skrzydeł o rozpiętości ok. 2,5 cm. Jego larwy sprawnie przemieszczają się po powierzchniach poziomych i pionowych oraz bez problemu przedostają się do wnętrza opakowań. Szkodniki te, mieląc pokarm, tworzą z niego drobne nitki - takie cienkie pasemka mogą być dostrzegalne gołym okiem na wewnętrznej powierzchni opakowania z mąką.

Wołek zbożowy (łac. Sitophilus granarius)

To chrząszcz z rodziny ryjkowcowatych osiągający długość  do 5 mm. Ma chitynowy pancerz, mocne odnóża, smukły korpus oraz wydłużony ryjek z silnym aparatem gębowym. Wołek zbożowy może żyć nawet dwa lata, a samica tego owada składa w tym czasie do aż 300 jaj.

Czy robaki w mące są szkodliwe?

Jeżeli zauważysz robaki w mące, od razu się jej pozbądź oraz sprawdź, czy nie zadomowiły się one w innych sypkich produktach z twojej kuchennej szafki. Robaki takie są groźne dla zdrowia:

  • spożycie mąki zanieczyszczonej odchodami szkodników może powodować dolegliwości ze strony układu pokarmowego i oddechowego;
  • owady przenoszą też grzyby i patogeny, które są niebezpieczne dla człowieka;
  • mąka z wydzielinami robaków (odchodami i oprzędem) jełczeje i pleśnieje, a w efekcie nie nadaje się do spożycia.

Robaki w mące. Jak się ich pozbyć z kuchni?

Robaki w mące to poważny problem. Rozmnażają się szybko, a skażone nimi produkty są szkodliwe dla organizmu. Dlatego jeżeli zauważysz dorosłe osobniki lub larwy w opakowaniu z mąką:

  • jak najszybciej wyrzuć ją do śmieci i od razu wynieś je z domu,
  • pozbądź się innych sypkich produktów przechowywanych w kuchennych szafkach w nieszczelnych opakowaniach - istnieje duże prawdopodobieństw, że i je zdążyły zaatakować szkodniki;
  • starannie odkurz i umyj szafki oraz blaty kuchenne - najlepiej wodą z octem, gdyż robaki żerujące w mące nie lubią jego zapachu,
  • połóż w szafkach kilka goździków, laski cynamonu, skórki pomarańczy lub cytryn, pokruszone liście laurowe lub kulki pieprzu. Ich aromat powinien zniechęcą robaki do zadomowienia się w kuchni,
  • nowe sypkie produkty - mąkę, kaszę, kakao, ryż - przesyp do szczelnych pojemników lub słoików.

Procedurę pozbywania się robaków z mąki możesz zakończyć, umieszczając w szafkach i na kuchennym blacie mały spodek z miodem. Słodki przysmak zwabi szkodniki, które ukryły się w szczelinach i których nie jesteś w stanie dostrzec. Gdy owady przykleją się do miodu, pozbądź się go.

Robaki w mące i kuchni - jak im zapobiegać?

Jeżeli nie chcesz przynieść ze sobą ze sklepu robaków, to zwracaj uwagę na datę produkcji mąki (wybieraj jak najświeższe produkty) i nie kupuj jej zbyt dużych ilości na zapas. Chłonie ona wilgoć, co sprzyja powstawaniu dogodnych warunków do rozwoju niektórych gatunków zbożowych szkodników.

Regularnie przeglądaj sypkie produkty pod kątem tego, czy nie zalęgły się w nich robaki. Dbaj też o czystość i porządek w kuchni. Od razu sprzątaj okruchy i rozsypane ziarna oraz często wyrzucaj śmieci. Dzięki temu twoja kuchnia nie będzie kusić robaków, aby się w niej zadomowić.

Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas