Ciemiernikom mrozy są niestraszne. To kwiaty zimy i ich czas w ogrodzie

Ciemiernik (Helloborus) to bylina z rodziny jaskrowatych, która kwitnie zazwyczaj od grudnia przez całą zimę. Mimo delikatnego wyglądu jest niezwykle odporna na działanie mrozu. Wykształca liczne pędy zwieńczone kwiatostanami w rozmaitych kolorach - od bordowego i ciemnofioletowego, przez jasnoróżowe i kremowe, aż po delikatnie zielone.

W najnowszych gatunkach mieszańcowych (np. ciemiernika ogrodowego) często są one zdobione cętkami w kontrastujących barwach. Hodowcy oferują też coraz więcej odmian z kwiatami wzniesionymi i pełnymi, chociaż dostępne są też klasyczne o zwieszonych, dzwonkowatych kwiatostanach. Wysokość rośliny to ok. 30-70 cm, a średnica kwiatów ok. 5-6 cm.

Aby wzbogacić uśpione zimowe rabaty, warto wybrać kwitnący od grudnia do marca ciemiernik. Jak sadzić ten gatunek? Oto najważniejsze zasady:

• najlepsze stanowisko dla ciemiernika to półcień - zbyt silne nasłonecznienie wiosną i latem może sparzyć liście rośliny; 
• warto wybrać miejsce osłonięte od wiatru - ciemiernik jest wrażliwy na przeciągi;
• podłoże dla ciemiernika powinno być żyzne - optymalna jest gleba próchnicza wzbogacona o wapń;
• ciemierniki można sadzić przez cały rok;
• sadzonki należy umieszczać w miejscu docelowym - ciemiernik ma delikatne i podatne na łamanie korzenie.

Ciemierniki powinny rosnąć spokojnie w jednym miejscu - najlepiej osłoniętym od wiatru i bezpośredniego nasłonecznienia. Warto też zadbać o regularne nawadnianie, aby zapewnić im bujne kwitnięcie zimą. W okresie przed rozwinięciem się kwiatów dobrze jest też usunąć najwyżej położone liście. Ten zabieg pozwoli na dotarcie nieco rachitycznych, grudniowych i styczniowych promieni słońca do kwiatostanów.

Jak długo kwitnie ciemiernik - kwiat zimy i krótkiego dnia? Wbrew pozorom ta roślina zdobi ogród przez naprawdę długi czas. Najczęściej wykształca kwiatostany od grudnia aż do marca. Przy silnych mrozach mogą one zamarznąć i odpaść, ale roślina wytwarza kolejne aż do początku wiosny.

Czasami zdarza się, że nawet wybujała roślina nie ma kwiatów. Dlaczego ciemiernik nie kwitnie? Jedną z przyczyn może być niewłaściwy sposób sadzenia. Zbyt głęboko zakopana bryła korzeniowa potrafi opóźnić kwitnienie o kilka lat. Brak kwiatów zimą może być też spowodowany przesuszeniem rośliny latem, gdy zawiązują się pąki kwiatowe.

Roślina prosta w uprawie, ale efektowna? Ciemiernik! Jak pielęgnować ten gatunek, aby cieszyć się pięknymi kwiatami zimą i bujnymi liśćmi przez resztę roku? Najważniejsze zasady uprawy ciemierników dotyczą:

• wiosennego przycinania liści - należy po zimie usunąć te z nich, które zmarzły, zbrązowiały lub mają ślady chorób; 
• nawożenia wiosennego - najlepiej raz w roku użyć preparatu wieloskładnikowego do roślin kwitnących;
• utrzymywania stałej wilgotności podłoża wokół rośliny - przesuszenie gleby wiosną i latem może skutkować brakiem kwitnienia zimą;
• okrywania podczas bardzo silnych mrozów - aby uniknąć zamarzania i opadania kwiatostanów.

Ciemierniki, mimo pięknego wyglądu, mają nie najlepszą opinię - zwłaszcza u początkujących ogrodników. Dlaczego? Wiele osób, zanim posadzi je w ogrodzie, zastanawia się bowiem, czy ciemiernik jest trujący.

Odpowiedź brzmi - i tak, i nie. Rzeczywiście sok tej rośliny może powodować podrażnienia delikatnej skóry, a jego spożycie prowadzić do zatrucia pokarmowego.

Nie zdarzył się dotąd przypadek śmiertelnego zatrucia sokiem z ciemiernika u ludzi. Nie należy więc eliminować "zimowych róż" z ogrodu, tylko używać rękawic, aby nie pojawiły się pęcherze na dłoniach po ułamaniu łodygi rośliny czy uszkodzeniu jej korzeni. Co ze zwierzętami domowymi? W ich przypadku zjedzenie elementów rośliny może prowadzić do wymiotów, biegunki i podrażnienia błon śluzowych.