Spektakularne widowiska z udziałem wielkich rekinów. Było groźnie

Megalodon to ryba wyjątkowo działająca na wyobraźnię. Uważamy go za największego rekina w dziejach, o imponujących rozmiarach i wielkich szczękach. Jego zęby robią wielkie wrażenie, to one zainspirowały wiele legend, łącznie z mitami o tym, że megalodony gdzieś tam przetrwały w głębinach oceanów. Tak naprawdę żyły między 16 a 2,6 miliona lat temu, w epoce miocenu i pliocenu. Przeszło 2 miliony lat nie ma ich na świecie. Niewykluczone, że przegrały konkurencję z mniejszymi drapieżnikami mórz, może przodkami obecnych żarłaczy białych.

Zostały jednak jako inspiracja. To megalodony są bohaterami filmów z serii "Meg" z ikoną popkultury Jasonem Stathamem. Występują tam jako ogromne, krwiożercze bestie wydostające się z głębin.

Zęby znalezione w zeszłym roku niedaleko Calvert Cliffs na zachodnim brzegu zatoki Chesapeake w Wirginii w USA także robiły wielkie wrażenie. To zresztą miejsce, w którym odnaleziono skamieniałe szczątki aż 50 różnych gatunków rekinów rozmaitej wielkości, poza nimi - także innych zwierząt morskich jak żółwie, krokodyle, mięczaki, morskie ptaki, no i oczywiście inne ryby. Do tego dochodzą rozmaite walenie i płetwonogie, słowem - bogactwo życia wodnego sprzed 10 milionów lat, w którym żył i polował megalodon jako drapieżnik szczytowy.

Nie tylko polował, jak się okazuje. Stephen Godfrey z Calvert Marine Museum w Maryland w Stanach Zjednoczonych, który prowadził badania, twierdzi, że zebrany materiał sugeruje również inne zastosowanie potężnych szczęk ogromnego rekina. Cztery zęby tego drapieżnika spośród znalezionych w Chesapeake podczas badań zdradziły wyraźne ślady zadrapań i uszkodzeń, które wskazują na starcie nie z ofiarą, ale z innym megalodonem.

Wiele wskazuje na to, że wielkie rekiny sprzed 10 milionów lat używały zębów do walk, być może o samice, o terytoria i zdobycz, może do ustalania hierarchii. Wysuwane szczęki ryby znakomicie się do tego nadawały, stanowiły broń bardzo skuteczną i groźną. Skoro megalodon ugryzieniami zadawał poważne rany swym ofiarom, to mógł także poranić konkurenta z tego samego gatunku. W każdym razie takie walki ogromnych rekinów z użyciem zębów i ugryzień musiały wyglądać spektakularnie.

W wypadku współczesnych rekinów podobne zjawisko jest bardzo słabo zbadane, ale na temat walk terytorialnych czy godowych ich wielkich przodków wiemy już co nieco.

Niegdyś megalodona uważano za bliskiego krewnego żarłacza białego (i równego mu drapieżnika szczytowego dawnych mórz), że zaliczano go do tego samego rodzaju jako Carcharodon megalodon (żarłacz biały to Carcharodon carcharias). To już nieaktualne. Megalodon nie był bliskim krewnym ani żarłacza białego, ani żadnego ze współcześnie znanych rekinów. Jego linia rozwojowa, czyli rodzina Otodontidae to odrębna, wygasła zupełnie gałąź rozwojowa tych ryb. Ewolucja po prostu nie poszła tym torem.

Trwa także spór o wielkość megalodona. Kiedy Bashford Dean określał ją na 25 metrów, czyli większą niż w wypadku kaszalota, robił to szacunkowo na podstawie budowy wielkich szczęk rekina. Okazuje się jednak, że były one nieproporcjonalnie zbudowane, a długość drapieżnika należy ocenić na niespełna 20 metrów. Kenshu Shimada z Uniwersytetu DePaul określa te rozmiary na maksimum 15 metrów. To by znaczyło, że wcale nie górował on tak bardzo rozmiarami nad największym współczesnym rekinem, którym jest rekin wielorybi. Możliwe, że był porównywalny.