Podręczniki trzeba pisać na nowo? Życie na Ziemi rozwinęło się wcześniej
Życie na Ziemi powstało zapewne 3,6 do 3,7 miliarda lat temu, w formie prostej i jednokomórkowej. Pierwsze wielokomórkowe datowane są na 1,2 miliarda lat temu, a złożone formy życia na naszej planecie umiejscawiano na mniej niż miliard lat. Znalezisko z basenu Franceville u brzegów Gabonu w Afryce wskazuje jednak na to, że pierwsze złożone ekosystemy na Ziemi pojawiły się o wiele wcześniej.
Do tej pory obowiązywała teza, że złożone formy życia w formie pierwszych ekosystemów pojawiły się na Ziemi niespełna miliard lat temu, zapewne około 635 milionów lat temu. Wtedy zaczęła się epoka ediakaru, ostatniej i najmłodszej epoki prekambru. Wtedy to po ustąpieniu globalnych, największych w dziejach zlodowaceń z okresu kriogenu, gdy kula ziemska zmieniła się w wielką kulę śnieżną, klimat ocieplił się, choć mniejsze zlodowacenia miały jeszcze miejsce.
Nastąpiło pierwsze masowe pojawienie się makroskopowych wielokomórkowców, znanych jako fauna ediakarska. To był przełom w życiu na Ziemi i z nim wiąże się jego rozkwit, pierwsze ekosystemy i tworzenie się zależności między złożonymi organizmami.
Fauna ediakarska (od Ediacar w Australii) to początki tego, co znamy dzisiaj - piramidy troficzne, pojawienie się pierwszych drapieżników i konkurencji między gatunkami o pokarm czy przestrzeń. Zaczynało to wtedy wszystko funkcjonować na zasadach, które znamy obecnie.
Tymczasem teraz międzynarodowy zespół paleontologów z Uniwersytetu w Cardiff w Waliui, Uniwersytetów w Tuluzie i Poitiers we Francji oraz zespoły chińskich naukowców odkryli dowody na znacznie wcześniejszy ekosystem w basenie Franceville w pobliżu Gabonu. To środkowa Afryka równikowa. Tam znajdują się ślady na powstanie pierwszych złożonych ekosystemów już 2,1 miliarda lat temu, a zatem przed wielkimi zlodowaceniami kriogenu. I półtora miliarda lat wcześniej niż myśleliśmy i niż zakładała fauna ediakarska.
Złożone życie na Ziemi powstało znacznie wcześniej
Badania zostału udostępnione w "Science Direct" w materiale, który podkreśla istnienie fosforu jako podstawowego warunku powstania pierwszych ekosystemów. Jak czytamy, poziom fosforu w wodzie morskiej sprzed ponad 2 miliardów lat był podobnie duży do wody morskiej w ediakarze. To pozwoliło na znacznie najwcześniejsze eksperymenty biosferyczne Ziemi w kierunku zbudowania złożoności makrobiologicznej i miało to miejsce już 2,1 miliarda lat temu".
Dr Chri Fru z Uniwersytetu Cardiff na łamach sci.news opisuje to zjawisko tak: "Zderzenie kratonów (najstarszych utwardzonych fragmentów skorupy ziemskiej) nazwanych Kongo i São Francisco spowodowało, że w okolicach dzisiejszego Gabonu powstało odcięte od globalnego oceanu płytkie morze śródlądowe, bardzo bogate w fosfor i składniki odżywcze. Stworzyło to lokalne środowisko, w którym fotosynteza sinic przebiegała intensywnie przez dłuższy okres czasu, co doprowadziło do natlenienia lokalnej wody morskiej i wytworzenia dużego zasobu pożywienia".
Gdyby nie to, bylibyśmy dzisiaj bardziej zaawansowani ewolucyjnie o - bagatela - półtora miliarda lat!
W efekcie powstały unikalne warunki do tworzenia złożoności życia, dotąd niespotykane na Ziemi i najstarsze jakie znamy. Energia wystarczała do szybkiego rozwoju, wzrostu ciał i ich budowy, różnicowania się. Wyglądało to świetnie, ale... było tylko epizodem. Z jakichś powodów, być może nadejścia niewyobrażalnych zlodowaceń sprzed 700-800 milionów lat, dalej życie się nie rozwinęło i procesy zwolniły. Gdyby nie to, bylibyśmy dzisiaj bardziej zaawansowani ewolucyjnie o - bagatela - półtora miliarda lat!
Naukowcy sugerują, że w związku z odkryciem u brzegów Afryki należy rozwój życia na Ziemi rozpatrywać już dwuetapowo. Pierwszy miał miejsce 2,1 miliarda lat temu, a drugi - po wzroście ilości tlenu, półtora miliarda lat później.
