Mięczak z Bałtyku pokazuje, jak robić lepsze światłowody. Sam takich używa
Oprac.: Radosław Nawrot
Występują także w Bałtyku, gdzie na polskich plażach dostarczają jednych z najchętniej zbieranych muszli. To wszak muszelka w kształcie serca, idealna na prezent z uczuciem. Pytanie, czy darujący i obdarowani są wtedy świadomi, że mają w dłoni opakowanie żywego internetu światłowodowego.
Małże, takie jak sercówki białe, które tak często spotykamy na bałtyckich plażach Polski, są pospolite w wielu miejscach na świecie. Na niektórych wybrzeżach tworzą całe muszelkowe plaże. Muszle sercówek są dość delikatne, ale wzmacniają je specjalne wapienne żeberka, dzięki czemu zyskują one na wytrzymałości.
Morskie małże nauczyły nas czegoś o światłowodach
W każdym razie to jedne z najbardziej znanych małży, poławianych i zbieranych także do celów konsumpcyjnych. Przygotowuje się z nich potrawy, a w Morzu Bałtyckim występuje chociażby sercówka jadalna bardzo popularna w kuchni śródziemnomorskiej.
Każdy, kto poławiał czy zbierał sercówki zauważył pewnie, że muszle tych mięczaków nie otwierają się zbyt szeroko. Niemal w ogóle ich nie otwierają, a przecież zwierzę potrzebuje dostępu do światła. Jakimś cudem przedostaje się ono do wnętrza muszli nawet gdy jest ona zatrzaśnięta albo z niewielkim prześwitem.
Badania naukowców z Uniwersytetu w Chicago rozwiązały tę zagadkę w sposób wielce zaskakujący i dający mocno do myślenia wszystkim dumnym z naszych odkryć technologicznym, świadczących o postępie ludzkości. Okazuje się bowiem, że zwierzęta, takie jak małże, wpadły na to tysiące czy miliony lat temu.
Sercówki używają technologii światłowodowej
Obserwacje sercówek wykazały, że światło jest przepuszczane do wnętrza ich muszli za pomocą przezroczystych struktur krystalicznych węglanu wapnia, które działają zupełnie jak wiązki światłowodowe. Takie wiązki, jakie w ludzkiej technologii funkcjonują dopiero od pół wieku.
W 1977 r. powstał pierwszy na świecie światłowód telekomunikacyjny. Łączył dwie centrale telefoniczne w Turynie we Włoszech. W Polsce pierwszy kabel światłowodowy został zaprojektowany i stworzony bardzo wcześnie, w 1978 r. przez pracowników naukowych Uniwersytetu Marii Skłodowskiej-Curie w Lublinie.
Sercówki używają krystalicznych struktur węglanu wapnia do przesyłania cząstek światła już od dawna. To dla nich bezpieczny i znakomity sposób na dostarczanie go do wnętrza ciała, dzięki czemu małż unika ryzykownego otwierania muszli. To moment, gdy jest podatny na atak drapieżników albo pasożytów składających swe jaja do wnętrza muszli.
Mięczak używa polimorficznej odmiany węglanu wapnia zwanej aragonitem. To odmiana bardzo popularna w świecie, po kalcycie - najczęściej spotykana. Małże używają jej do budowy chociażby masy perłowej, ale jak się okazuje - nie tylko.
Tymczasem aragonit jest świetny w przesyle światła i przepuszcza dwa razy więcej światła użytecznego dla fotosyntezy niż szkodliwego promieniowania ultrafioletowego. Jest zatem zarazem świetnym filtrem. Słowem, sercówka nie tylko pierwsza wynalazła światłowód, ale i filtr przeciwsłoneczny.
Obserwatorzy tych wynalazków niedużego małża uważają, że mogą one dostarczyć informacji jak produkować światłowody taniej, bez konieczności zapewniania im drogich izolacji.
Co tam się kryje pod powierzchnią wody? Zanurkuj i sprawdź [QUIZ]
