Cena kryzysu klimatycznego. 10 najdroższych klęsk żywiołowych 2022
Magdalena Mateja-Furmanik
Tegoroczne straty spowodowane kryzysem klimatycznym wycenia się na 168,1 mld dolarów, czyli 738 mld złotych. Wynoszą one prawie dwukrotność rocznego budżetu Polski. Eksperci szacują, że będą one rosły.
Spis treści:
Zgodnie z ustaleniami listopadowego COP27, kraje mają utworzyć międzynarodowy fundusz, który ma służyć zrekompensowaniu strat spowodowanych przez globalne ocieplenie w najbiedniejszych i najbardziej wrażliwych krajach.
Podczas szczytu klimatycznego to Pakistan najbardziej domagał się rekompensaty. Powodzie w Pakistanie znalazły się na liście 10 najbardziej kosztownych katastrof meteorologicznych 2022 roku sporządzonej przez brytyjską organizację pozarządową Christian Aid.
Woda zalała aż 10 proc. terytorium i stała się symbolem spustoszenia, jakie kryzys klimatyczny już wywołuje w krajach mniej odpowiedzialnych za ten problem.
Koszt najdroższych katastrof został oszacowany 168,1 mld dolarów. Christian Aid ostrzega, że większość szacunków opiera się tylko na stratach pokrywanych przez ubezpieczycieli, więc jest bardzo prawdopodobne, że prawdziwe koszty finansowe są jeszcze wyższe, podczas gdy koszty ludzkie są często nieuwzględniane.
Fakt, że badanie opiera się na szkodach ubezpieczonych oznacza, że na czele rankingu znajdują się zdarzenia, które dotknęły bogatsze kraje, gdzie wartość nieruchomości jest wyższa, a obywateli i firmy stać na opłacenie ubezpieczenia.
Dlatego też huragan Ian (który uderzył w USA i Kubę na przełomie września i października) oraz nadzwyczajna susza tego lata w Europie to wydarzenia ekstremalne o najwyższych kosztach towarzyszących w tym badaniu.
Huragan Ian
26 września huragan Ian dotarł na Kubę jako huragan trzeciej kategorii. Na wyspie zginęły trzy osoby, a ponad 30 tys. zostało ewakuowanych. Dwa dni później huragan został podniesiony do czwartej kategorii i wylądował na Florydzie.
W sumie w Stanach Zjednoczonych zginęło 130 osób. Ian jest uważany za drugi najbardziej śmiercionośny huragan w Stanach Zjednoczonych - pierwszym była Katrina. Ponadto ponad 40 tys. osób zostało wysiedlonych.
Badanie Christian Aid określa ekonomiczne koszty katastrofy na ponad 100 miliardów dolarów.
Warto przypomnieć, że IPCC, grupa ekspertów, którzy stanowią podstawę naukowego zrozumienia zmian klimatycznych, ostrzegła w swoim najnowszym raporcie, że spowodowane przez człowieka globalne ocieplenie prowadzi do silniejszych i częstszych cyklonów i huraganów na całym świecie.
Susza w Europie
Lato 2022 roku było najgorętszym latem w Europie od co najmniej 1880 roku. Wysokim temperaturom towarzyszyła bezprecedensowa susza, która doprowadziła niektóre z głównych europejskich rzek, takich jak Ren w Niemczech, Loara we Francji i Pad we Włoszech, do rekordowo niskiego poziomu. Ofiarą suszy była także polska rzeka Odra.
Hiszpania również nie była przygotowana na tę sytuację. Jej rezerwy wody spadły do poziomu niewidzianego od czasu wielkiej suszy w połowie lat 90.
Skutki ekonomiczne dla rolnictwa, hodowli i wytwarzania energii zostały oszacowane na ponad 20 mld dolarów.
Grupa naukowców specjalizujących się w szukaniu powiązań ekstremalnych zdarzeń ze zmianami klimatu - World Weather Attribution (WWA) - opracowała raport podkreślający niezwykły charakter suszy, która nawiedziła Europę i półkulę północną.
Naukowcy zauważyli, że obecny poziom globalnego ocieplenia oznacza, że susza tego kalibru i zasięgu może wystąpić raz na 20 lat; w przypadku braku zmian klimatu wystąpiłaby raz na 400 lat.
Powodzie w Chinach
Tegoroczna pora deszczowa w Chinach była intensywna i doprowadziła do poważnych powodzi. Według przeglądu Christian Aid, jej efektem są straty rzędu 12,3 mld dolarów.
W raporcie zauważono, że zmiany klimatyczne mają również wpływ na zmianę wzorców opadów, co oznacza, że Chiny będą musiały mierzyć się z powodziami regularnie.
Susze w Chinach
Pomimo ogromnych ulew, faktem jest, że przez cały 2022 rok znaczna część Chin była poddana wysokim temperaturom i niskim opadom.
Poziomy rzek w niektórych dorzeczach, takich jak Jangcy - największej rzeki w kraju, były tak niskie, że ucierpiała produkcja energii wodnej i transport rzeczny. W badaniu brytyjskiej organizacji oszacowano, że straty związane z suszą w Chinach przekraczają 8,4 mld dolarów.
Powodzie w Australii
W okresie od lutego do kwietnia tego roku znaczna część wschodniej Australii również została dotknięta ulewnymi deszczami, które doprowadziły do poważnych powodzi w tym kraju. Ostateczne żniwo to 27 ofiar śmiertelnych, ponad 60 tys. przesiedleńców i straty w wysokości 7,5 mld dolarów - wynika z opracowania.
Powodzie w Pakistanie
Od czerwca do końca sierpnia Pakistan doświadczył niezwykle intensywnej pory monsunowej, która zalała znaczny obszar kraju. Powodzie zabiły 1,1 mln sztuk bydła i zniszczyły uprawy na obszarze 3,8 mln hektarów. Zginęło 1739 osób, a kolejne siedem milionów zostało zmuszonych do opuszczenia swoich domów.
Raport szacuje ubezpieczone szkody spowodowane przez powodzie, określone jako "biblijne" przez premiera Pakistanu Shehbaza Sharifa, na ponad 5,6 mld dolarów. Ale straty mają być znacznie większe. Bank Światowy szacuje straty na ponad 30 mld dolarów.
Burza Eunice w Europie
Burza Eunice uderzyła w północną i środkową Europę w lutym. Ekstremalne wydarzenie spowodowało rozległe zniszczenia w Belgii, Niemczech, Irlandii, Holandii, Polsce i Wielkiej Brytanii oraz pochłonęło życie 16 osób. Koszty burzy przekraczają 4,3 mld dolarów.
Susza w Brazylii
Ponad 4 miliardy dolarów w tym roku to koszt suszy, która dotyka Brazylię. Brak opadów związany jest z La Niña, cyklicznym zjawiskiem pogodowym, które od trzech lat dotyka Amerykę Południową. Raport Christian Aid sugeruje, że ludzie są również częściowo odpowiedzialni za suszę. Zjawisko pogłębiło wylesianie amazońskich lasów deszczowych.
Huragan Fiona
We wrześniu huragan Fiona po raz pierwszy uderzył w Puerto Rico, gdzie 90 procent ludności zostało bez prądu. Następnie przeniosła się na Dominikanę, gdzie 13 tys. osób zostało wysiedlonych, a 1,2 mln miało odciętą wodę.
Ostatecznie uderzył w Kanadę, stając się najintensywniejszym cyklonem tropikalnym w historii tego północnoamerykańskiego kraju. Szacowany koszt tego zdarzenia, w którym zginęło 25 osób, to ponad 3 miliardy dolarów.
Powodzie w RPA
W kwietniu RPA doświadczyła kilku dni ulewnych deszczy, które wywołały powodzie i osunięcia ziemi. Zginęło co najmniej 459 osób, a ponad 40 tysięcy zostało wysiedlonych ze swoich domów.
Koszt ubezpieczonego mienia przekroczył 3 miliardy dolarów i ponownie raport WWA wskazał na zmiany klimatyczne wywołane przez człowieka jako czynnik wzrostu takich deszczów w regionie.