Żmija zygzakowata
Żmija zygzakowata to gatunek jadowitego węża z rodziny żmijowatych (Viperidae). Ma zmienne ubarwienie, które może obejmować odcienie brązu, szarości, czerwieni i żółci. Na grzbiecie posiada charakterystyczny wzór w kształcie zygzaków. Dorosłe osobniki osiągają zwykle długość do 80, maksymalnie 90 cm długości.
Żmija zygzakowata - najważniejsze informacje
Gdzie występuje żmija zygzakowata?
Żmija zygzakowata występuje na terenie całej Polski oraz większości europejskich krajów. Można ją spotkać od północno-zachodniej Francji po Syberię oraz od Włoch po północną Skandynawię. Żyje także w Azji Mniejszej.
Największe szanse na spotkanie ze żmiją zygzakowatą mają ci, którzy będą spacerować po obrzeżach lasów, leśnych polanach, halach górskich i po podmokłych łąkach. To zwierzę chętnie ukrywa się pod korzeniami drzew i kamieniami. Lubi zarówno wygrzewać się na słońcu, jak i przebywać w siedliskach o chłodnym mikroklimacie.
Czy żmija zygzakowata jest jadowita i może zabić?
Żmije zygzakowate są aktywne w ciągu dnia. Przebywają wśród kamieni, krzewów i dużych korzeni. Nigdy nie atakują bez powodu – robią to tylko wtedy, gdy czują się osaczone. Jad żmii zygzakowatej to mieszanka toksyn, które mogą spowodować uszkodzenie układu nerwowego i martwicę tkanek u człowieka.
Żmije te polują na kręgowce stałocieplne, a w tym głównie na gryzonie. Żywią się myszami, żabami, owadami i jaszczurkami. Natomiast dieta młodych żmii składa się z dżdżownic, młodych płazów i ślimaków.
Samce walczą o samice. Oplatają się o siebie, przygniatają się, a ten z nich, który wygra pojedynek, kopuluje z partnerką przez kilka godzin.
Żmije zygzakowate są jajożyworodne. Oznacza to, że jaja pozostają w ciele matki niemal do momentu wyklucia młodych. Kiedy są one gotowe do przyjścia na świat, samica składa w gnieździe od 5 do 15 jaj. Młode żmije są samodzielne zaraz po wykluciu.
Jak wygląda żmija zygzakowata?
Ciało żmii zygzakowatej ma do 80 cm długości w przypadku samców i 75 cm w przypadku samic. Zwęża się ono w kierunku pyska. Osobniki męskie mają szaropopielaty lub srebrzysty tułów z wyraźnym, ciemnym zygzakiem (zwanym „wstęgą kainową”). Znajduje się on także na grzbiecie samic, który może być miedzianobrązowy lub szarobrązowy.
Żmije zygzakowate mają:
- spłaszczoną, sercowatą lub trójkątną głowę, która jest wyraźnie odgraniczona od ciała;
- krótki ogon;
- paszczę, w której znajduje się gruczoł jadowy;
- lancetowate, wąskie i wypukłe łuski grzbietowe;
- mniej wypukłe łuski boczne;
- czerwone lub ciemnopomarańczowe oczy z pionową źrenicą;
- zęby jadowe w górnej szczęce.
Czy żmija zygzakowata jest pod ochroną?
Żmija zygzakowata jest objęta w Polsce częściową ochroną gatunkową. Zwierząt tych nie można zabijać i okaleczać. Zakazane jest polowanie na nie, niszczenie ich siedlisk, schronień, a także płoszenie i niepokojenie żmij. Za zabicie tego zwierzęcia grozi kara grzywny lub pozbawienia wolności.
Zagrożeniem dla tych jadowitych węży są głównie tępiący je ludzie. Niektórzy zabijają je z obawy przed ukąszeniem. Natomiast naturalnymi wrogami żmij są drapieżne ptaki, bociany i dziki. Zdarza się również, że pożerają je niedźwiedzie.
Ciekawostki o żmii zygzakowatej
Czy wiesz, że:
- Żmija zygzakowata to jedyny jadowity wąż w Polsce
- Nie każde ukąszenie przez żmiję kończy się wstrzyknięciem jadu. Zdarza się tak w ok. 50% przypadków. Ukąszenie bez wstrzyknięcia jadu nazywa się ukąszeniem suchym.
- Pysk żmii może otwierać się na szerokość 180 stopni
- Żmije to wolno poruszające się zwierzęta? Dlatego nie mają szans na przeżycie, jeżeli gonią je inne drapieżniki;
- Największe żmije zygzakowate mają do 90 cm długości
- Na głowie żmij znajduje się specyficzny wzór z łusek? Może on przypominać litery X, Y lub V.
