Stłuczona szklanka, styropian, karton po soku. Gdzie wyrzucać te odpady?
To, do którego kosza powinien trafić który przedmiot wcale nie jest zawsze takie oczywiste. Na przykład pojemnik "szkło" nie jest przeznaczony na wszystkie szklane przedmioty, a jedynie na szklane opakowania - szklanki, kieliszki czy lustra nie nadają się do przetworzenia i powinny wylądować w pojemniku na odpady zmieszane. A podobnych często nieoczywistych zasad recyklingu jest o wiele więcej. Oto krótki przewodnik po tym, jak recyklingować kłopotliwe przedmioty.
Spis treści:
Co wyrzucać do niebieskiego pojemnika na śmieci?
Tu sprawa jest najprostsza. Do niebieskiego pojemnika powinien trafiać niemal cały papier i karton trafiający do śmieci. Z kilkoma zastrzeżeniami.
Po pierwsze musi być czysty. Zabrudzone jedzeniem pudełko ląduje w śmieciach zmieszanych. Po drugie: kilka typów papierowych przedmiotów nie kwalifikuje się do recyklingu. Dotyczy to zwłaszcza papierowych kubeczków i słomek oraz paragonów. Te powinny trafiać do śmieci zmieszanych.
Warto też uważać, by nie wrzucać tutaj popularnych w sklepach torebek na pieczywo z foliową wstawką - takie powinniśmy podzielić, wyrzucając folię do żółtego pojemnika a papier do niebieskiego.
Do niebieskich śmieci nie powinny trafiać także okładki książek czy zeszytów ze względu na tusz, którym są zadrukowane. Jeśli jesteś barbarzyńcą, który wyrzuca książki do śmieci, powinieneś oddzielić okładkę od stron i wyrzucić ją osobno.
Co wyrzucać do żółtego pojemnika na śmieci?
Najbardziej uniwersalny z pojemników do segregacji śmieci, bo trafia tu i prawdziwe morze produkowanych przez nas plastikowych odpadków, jak i większość metalowych przedmiotów, które wyrzucamy. Od najmniejszych, jak agrafki czy pinezki, po nieco większe, jak puszki, krany, rurki czy metalowe narzędzia (ale nie elektronarzędzia).
Zapewne najczęściej wyrzucamy tam różnego rodzaju butelki po napojach czy sosach. Należy je opróżnić, zgnieść i zakręcić, by zajmowały jak najmniej miejsca. Dotyczy to zarówno butelek po napojach jak i po chemii domowej. Problematyczne są butelki w plastikowych osłonkach, takich jak butelki z soków dla dzieci. Osłonkę należy najpierw zedrzeć, a potem wrzucić do tego samego pojemnika, bo jest zrobiona z innego rodzaju tworzywa, które jest przetwarzane osobno. To samo dotyczy kubeczków po śmietanie czy jogurcie i kartonów po mleku.
Do śmieci zmieszanych trafiają także styropian w nieznacznej ilości (w tym wszelkie styropianowe kubeczki), folia (także bąbelkowa), opakowania po karmie dla zwierząt czy karty.
Nie powinny tu trafiać na przykład magnesy na lodówkę, bo mają tendencję do przyczepiania się do metalowych elementów sortowni.
Co wyrzucać do zielonego pojemnika na śmieci?
Nie każde szkło nadaje się do recyklingu. Szklanki, kieliszki czy lustra trafią do pojemnika czarnego, czyli do śmieci zmieszanych.
Do zielonego worka pakujemy wszelkie butelki (nie trzeba ich myć czy zrywać etykiet), słoiki (chyba że są pełne zaschniętych resztek) i słoiczki po lekach (koniecznie opróżnione).
Do szklanych odpadów można wyrzucić także buteleczki po kosmetykach i perfumach. Ich plastikowe czy metalowe nakrętki należy jednak wyrzucić do pojemnika żółtego.
Co wyrzucać do brązowego pojemnika na śmieci?
Bioodpady mogą być przeznaczane do kompostowania i ponownie wykorzystywane w postaci np. ziemi ogrodniczej, ale uwaga - nie wszystko, co "bio" można wyrzucić do brązowego pojemnika. Absolutnie nie powinno tu trafiać mięso czy ryby, bo jego obecność w kompoście to prawdziwa katastrofa. Oznacza to więc, że na przykład wyrzucając pierogi, te z kapustą wyrzucimy do brązowego pojemnika, ale te z mięsem już do czarnego! Do zmieszanych odpadów powinny trafiać też kości, ości, tłuszcz, słodycze, ser czy muszle małż.
Do bioodpadów możemy wrzucić wszelkie odpady pochodzenia roślinnego, na przykład fusy z kawy czy herbaty (nawet w torebeczce pod warunkiem, że jest ona papierowa), mąkę, pieczywo, kaszę, owoce, warzywa, orzechy, a także skorupki jajek. W niektórych gminach można tam wrzucać także surowe, nielakierowane i niemalowane drewno.
Co wyrzucać do czarnego pojemnika na śmieci?
Wszystko, co jest bardzo zabrudzone, trafi właśnie tu. Ponadto do odpadów zmieszanych trafia niemal wszystko, co nie nadaje się do ponownego przetwarzania i nie mieści się w powyższych kategoriach (wyjątki w następnym rozdziale). Chodzi zarówno o typy materiałów, które nie są poddawane przetwarzaniu jak i takie, których budowa uniemożliwia rozdzielenie różnych materiałów. Zaleca się też wyrzucanie do odpadów zmieszanych przedmiotów bardzo drobnych, jak gumki do włosów czy guziki.
I tak do odpadów zmieszanych powinniśmy wyrzucić ceramikę (poza umywalkami czy wannami), bo talerze czy kubki nie podlegają przetwarzaniu. Szklanki czy kieliszki też, bo do ponownego wykorzystania nadaje się tylko szkło z opakowań, takich jak butelki czy słoiki.
Do czarnego pojemnika trafia też używana bielizna, stara odzież, opatrunki, biżuteria (bo zwykle składa się z wielu trudnych do oddzielenia materiałów), wielomateriałowe zabawki takie jak lalki, bardzo mocno zabrudzone opakowania po sosach czy olejach, stare buty, drewno, a także wszelkie zabrudzone jedzeniem pojemniki, takie jak pudełka po pizzy. Podobnie zabrudzone opakowania po klejach, farbie czy kosmetykach, a także pędzelki, gąbki i inne kosmetyczne akcesoria. Oraz tubki po paście do zębów.
Co nie powinno trafić do żadnego pojemnika na śmieci?
Są odpady, które nie powinny trafiać do żadnego z wymienionych pojemników. Zamiast tego powinniśmy je dostarczyć do specjalnych punktów odbioru. Dotyczy to przede wszystkim odpadów niebezpiecznych i medycznych, śmieci wielkogabarytowych i elektroodpadów.
Do punktów selektywnej zbiórki powinny więc trafić na przykład duża armatura łazienkowa (np. wanny), która powinna być oddawana do punktu selektywnej zbiórki jako odpad wielkogabarytowy (czasem takie odpady są odbierane z domów); w taki sam sposób powinniśmy też pozbyć się np. dużych sztucznych choinek (małe trafiają do żółtego pojemnika), parasoli ogrodowych, mebli (bez względu na materiał, z jakiego są wykonane) czy dużego i ciężkiego sprzętu do ćwiczeń.
Punkty selektywnej zbiórki są też miejscem, do którego powinny trafiać rozmaite odpady uznawane za niebezpieczne. Są to i odpady o charakterze medycznym, takie jak strzykawki, jak i takie, które mogłyby stanowić zagrożenie podczas przetwarzania w sortowni. Dotyczy to zwłaszcza wszystkich odpadów, które grożą wybuchem czy pożarem, na przykład puszek sprayu, które nie są całkowicie opróżnione, czy zapalniczek, w których jest jeszcze gaz. Do specjalnych punktów powinien trafiać także np. zużyty olej. Może on być przetwarzany przez wyspecjalizowane firmy i używany ponownie, a wylany do kanalizacji może powodować zatykanie rur.
Przeterminowane leki powinniśmy oddać do apteki, a odpady remontowe na specjalne wysypiska.
Oczywiście do zwykłych śmieci nie powinniśmy wyrzucać sprzętu elektronicznego i elektrycznego, bo po pierwsze zawiera on często związki, które mogą zanieczyścić środowisko, a po drugie zawiera wiele cennych surowców. Do elektrośmieci zaliczamy więcej rodzajów odpadów, niż sądzimy. Do specjalnych punktów oddajemy nie tylko zepsute miksery, tostery czy blendery, ale i płyty CD, żarówki, pendrive’y, powerbanki, elektronarzędzia, a nawet karty sim. Uwaga - wymienne końcówki elektrycznych szczoteczek do zębów trafiają do odpadów zmieszanych.