Sarna

Sarna występuje w większości krajów w Europie (oprócz wysp), a także w zachodniej Rosji. Można ją spotkać również poza naszym kontynentem – w Turcji, północnej Syrii i Iraku. Zwierzę to zamieszkuje lasy liściaste, iglaste oraz mieszane, a także wrzosowiska, grunty orne oraz pastwiska. 

Coraz częściej pojawia się także na obszarach podmiejskich. Jest to gatunek, który przystosował się do życia w zmiennych warunkach. 

Sarna dobrze radzi sobie nie tylko w gęstych kompleksach leśnych, ale także na obszarach otwartych. Może występować w wyższych partiach gór oraz na terenach podmokłych. 

Sarny żyją w stadach liczących od kilku do kilkudziesięciu osobników. Samice nazywa się kozami, samce kozłami, z kolei młode to koźlęta. Największa aktywność sarny przypada na późne popołudnie, wieczór oraz wczesne godziny poranne, gdy rozpoczyna ona żerowanie. W ciągu dnia chowa się w zaroślach oraz lasach. 

Sarny to zwierzęta roślinożerne. Ich główne pożywienie to przede wszystkim liście, trawa, jagody oraz pędy roślin. Szczególnie cenią sobie młodą i delikatną trawę, zwłaszcza wtedy, gdy jest wilgotna. 

Samce saren są skłonne do agresywnych zachowań. Mają dość duże poroża o wielkości 20-30 cm. Zrzucają je jesienią, a na wiosnę, dokładniej pod koniec kwietnia, ponownie wyrastają one na ich głowach.

Długość ciała sarny wynosi od 95 do 140 cm, jednak najczęściej zwierzę jest mniejsze. Wysokość w kłębie sięga od 60 do 90 cm. Przeciętna waga to 15-35 kg, przy czym samice są o około 10% lżejsze od samców.

Średnia długość życia sarny to 10 lat. Dojrzałość płciową osiąga po około 2 latach. Samice mogą być zapładniane dwa razy w ciągu roku. Po raz pierwszy w trakcie letniej rui. U takich saren ciąża trwa około 10 miesięcy. Przez pierwsze miesiące jest ona jednak utajniona, co oznacza, że płód się nie rozwija. W okolicach listopada zapładniane są natomiast samice, które nie zaszły w ciążę wcześniej. Trwa ona jedynie 4,5 miesiąca, ale urodzone koźlęta są już prawidłowo rozwinięte. Na świat przychodzą jednocześnie 1-3 osobniki. 

Sarny to smukłe zwierzęta z krótkimi głowami o trójkątnym profilu. Na końcu pyszczka znajdują się nieduże nozdrza. Sarny mają duże czarne oczy z wyraźnymi powiekami oraz gęstymi rzęsami. Ich charakterystyczną cechą jest szczątkowy ogon oraz długie i cienkie nogi. Z tyłu są one mocniej zbudowane oraz wygięte w stawach skokowych. Podwójne racice są zakończone przytępionymi szpicami.

Wygląd futra sarny zależy od pory roku. Letnia szata na stronie grzbietowej ma barwę od żółtoczerwonej po czerwonobrązową, a na brzuchu jest ochrowożółta. Sierść w tym okresie jest gładka oraz elastyczna. Zimą futro staje się grube oraz dwuwarstwowe. Na grzbiecie przybiera kolor szarobrązowy, a na spodzie staje się brudnożółtobiałe. Takie ubarwienie ma ułatwić wtopienie się w otoczenie oraz pozostanie niewidocznym dla drapieżników.

Sarny są zwierzętami łownymi, a sezon polowań różni się w zależności od płci. Odstrzał kozic oraz koźląt jest możliwy w okresie od 1 października do 15 stycznia. Z kolei na kozły poluje się od 11 maja do 30 września. Zagrożeniem dla saren są także drapieżniki, takie jak wilki, niedźwiedzie oraz rysie.