Kawka

Kawki to ptaki z rodziny krukowatych, które zamieszkują Europę, Azję oraz północną Afrykę (są widywane w Algierii). Powszechnie występują także w Polsce. Miejscem ich życia są tereny nizinne. Można często zobaczyć je w miastach, ale licznie zamieszkują także pola i łąki. W środowisku zurbanizowanym budują gniazda na dużych wysokościach. 

Ze względu na to, że kawki są gatunkiem wędrownym, analiza ich populacji jest trudna. Na zimę do Polski przylatują ptaki z zimniejszych rejonów północnej Europy.

Kawka żywi się małymi zwierzętami – pędrakami, gryzoniami oraz bezkręgowcami. W jej diecie znajdują się również owady. Ptaki żyjące w miastach często jedzą odpady i resztki produktów spożywczych oraz chętnie szukają pożywienia w przydomowych śmietnikach. Miejscem, w którym zdobywają pokarm, są również wysypiska śmieci. Kawki lubią też przysmaki, którymi dokarmiają je ludzie, czyli resztki pieczywa.

Wśród tych ptaków wyróżnia się podgatunki osiadłe i wędrowne. Kawki żyją w stadach (często razem z gawronami), w których panuje hierarchia społeczna. Osobniki występujące w miastach zakładają gniazda wysoko nad ziemią, ale nie tylko w koronach drzew. Wiją je w dziurach w murach budynków czy na kościelnych wieżach. Do ich budowy wykorzystują gałązki, błoto, kawałki spróchniałego drewna, pióra, a czasami także śmieci.

Samica składa w gnieździe od 2 do 6 jaj. Wysiaduje je przez ok. 18 dni, a w tym czasie jej partner dokarmia ją. Pisklęta nie potrafią latać przez ok. 5 tygodni od momentu przyjścia na świat, ale jeszcze zanim opanują w pełni tę umiejętność, opuszczają rodzinne gniazdo.

Kawki to ptaki średniej wielkości – są mniej więcej tak duże jak gołębie. Ważą od ok. 200 do 250 g, ich ciało ma długość do 33 cm, a rozpiętość ich skrzydeł wynosi do 72 cm.

Samce i samice nie różnią się od siebie kolorem upierzenia. Kawki mają ciemnoszare, czarne pióra, jednak ich głowa jest wyraźnie jaśniejsza. Upierzenie piskląt jest matowe i jednakowe – nie mają charakterystycznego, siwego nalotu na głowie i karku. 

Kawki wyróżnia krótki, ale mocny dziób. Uwagę przykuwają ich oczy – mają one perłowobiałe tęczówki, które kontrastują z ich ciemnym upierzeniem.

To ptaki monogamiczne i długowieczne. Kawki żyjące w niewoli dożywają nawet 40 lat.

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznaje kawki za gatunek najmniejszej troski – mają status LC (least concern). Na podstawie obserwacji tych zwierząt stwierdzono, że liczebność ich populacji jest stabilna.

Na Czerwonej Liście Ptaków Polski ptaki te również mają status gatunku najmniejszej troski. Mimo tego znajdują się pod ścisłą ochroną. Nie wolno zabijać ani kawek, ani ich piskląt oraz niszczyć ich siedlisk – w tym także gniazd znajdujących się na kominach czy w budynkach.

Ptaki te wpadają w tarapaty, jeżeli zakładają gniazda w kominach i w szybach wentylacyjnych. By do tego nie dochodziło, zabezpiecza się te miejsca przed kawkami, montując tam specjalne siatki. W zamian za „odbieranie” miejsca lęgowego buduje się budki dla ptaków, w których samice mogą wysiadywać jaja.