Ibisy

Ibisy to rodzina ptaków z rzędu pelikanowych obejmująca 36 gatunków brodzących. Wśród nich znajdują się m.in.: 

Ptaki te występują naturalnie na obszarach równikowych, zwrotnikowych i podzwrotnikowych. Niektóre gatunki pojawiają się również w strefie klimatów umiarkowanych, jednak znacznie mniej licznie. 

Przeważnie zamieszkują rejony podmokłe położone w okolicy zbiorników wodnych i bagien, jednak spotyka się również osobniki żyjące wyłącznie w środowisku lądowym. 

Ibisy żyją w koloniach składających się często z osobników należących do różnych gatunków. Żerują w dużych gromadach. Żywią się bezkręgowcami i kręgowcami. Zjadają owady, skorupiaki, mięczaki, pierścienice, ryby, płazy, gady, pisklęta ptaków czy niewielkich rozmiarów ssaki. 

Ibisy tworzą gniazda zbudowane z patyków i innych materiałów. Samica składa w nich kilka jaj, przeważnie od 2 do 7 sztuk. Okres inkubacji u ibisów wynosi 20-29 dni, a u warzęch — 20-32 dni. Młode są wystarczająco samodzielne, aby opuścić gniazdo po 35-55 (ibisy) lub 45-50 dniach życia (warzęchy). 

Ibisy zaliczają się do ptaków wędrownych. Migrują z zachowaniem specyficznego szyku polegającego na ustawieniu poszczególnych osobników rzędami prostopadle do kierunku lotu. W czasie przemieszczania się głowa zwierząt zawsze pozostaje mocno wyciągnięta. 

Na terenie Polski pojawiają się przelotem dwa gatunki ibisów — ibis kasztanowaty i warzęcha zwyczajna.

Wysokość ciała ibisów waha się w zależności od gatunku od 46 do 110 cm, podobnie jak masa, która może wynosić od 500 g do nieco ponad 2 kg. 

Ptaki te cechują się niewielkich rozmiarów głową i dość urozmaiconym upierzeniem. Ich znakiem szczególnym jest dziób: bardzo długi, wygięty łukowato do dołu szablasty (u ibisów) lub prosty z charakterystycznym rozszerzeniem na końcu (u warzęch). Ibisy mają pokaźną szyję i dość krótki ogon. 

Po lądzie przemieszczają się na wydłużonych i cienkich nogach z udem co najmniej do połowy pozbawionym piór. U ibisów nie dostrzega się wyraźnego dymorfizmu płciowego. 

Wśród ibisów wyróżnia się gatunki narażone na wyginięcie, zagrożone i krytycznie zagrożone. Do pierwszej grupy zalicza się ibis łysy, do drugiej — ibis czubaty i warzęcha mała, a do ostatniej — ibis olbrzymi, grzywiasty, szarogłowy i brązowawy.

Święty ptak Egiptu to ibis czczony. Jego białe pióra symbolizowały światło słońca, a czarna szyja — cień księżyca. Stanowił atrybut boga Thota, będącego patronem mądrości, pisarzy, nauki i sztuki oraz opiekunem miasta Hermopolis. Jeden z wizerunków bóstwa miał głowę ibisa. Po śmierci faraona życie traciło nawet kilkanaście lub kilkadziesiąt ptaków zaliczanych do tego gatunku. Po zabalsamowaniu trafiały one wraz z ciałem władcy do grobowca. 

Ibisy czczone przywieziono do Europy w XIX wieku w celach hodowlanych. Umieszczano je w ogrodach zoologicznych jako egzotyczne ptaki ozdobne. W latach 70. XX wieku rozpowszechniła się moda na trzymanie zwierząt na wolności, co przyczyniło się do licznych ucieczek i rozwoju populacji ibisów w naturalnym środowisku. Populację ptaków stwierdzono m.in. na obszarze Holandii, Francji i Włoch.

W Polsce w latach 1933-2010 zanotowano 9 „spotkań” z tymi egzotycznymi zwierzętami. 

Ibisy stanowią zagrożenie dla populacji gatunków ptaków wodno-błotnych, siewkowych, morskich i czaplowatych. Mogą powodować zmiany ilościowe i jakościowe w faunie bezkręgowców oraz powodować zmniejszenie dostępu do pożywienia innych gatunków ptaków. Duże skupiska ibisów są potencjalnie niebezpieczne dla roślinności wokół kolonii lęgowych i miejsc żerowania gatunków rodzimych.