Czaple
Czaple (Ardeidae) to ptaki z rodziny czaplowatych, obejmującej ponad 60 gatunków. Występują na całym świecie, głównie w pobliżu wód słodkich i słonawych. Mają smukłe ciało, długie nogi i szyję oraz ostre dzioby, co ułatwia im polowanie na ryby, płazy, owady i małe ssaki. Czaple budują gniazda w koloniach na drzewach lub w trzcinowiskach.
Czaple - najważniejsze informacje
Rodzina czaplowatych obejmuje 67 gatunków, które dzielą się na podrodziny:
- czaple (czaple i ślepowrony)
- bąki;
- tygryski;
- Agamiinae (czapla zielonoskrzydła);
- Cochleariinae (rakojad).
Poszczególne gatunki czapli występują na całym świecie (z wyłączeniem najdalej wysuniętych na północ części globu i Antarktydy). W Polsce notuje się aż 8 gatunków tych ptaków, przy czym aż 5 z nich gnieździ się na terenie kraju.
Czaple najlepiej czują się na obszarach wodno-błotnych. Jako środowisko życia wybierają mokradła, rozlewiska i płytkie zbiorniki wodne. Niekiedy żyją w sąsiedztwie dużych ssaków.
Co jedzą czaple?
Gatunki zaliczane do rodziny czaplowatych prowadzą dzienny tryb życia (z wyjątkiem ślepowronów, które funkcjonują wyłącznie nocą). Żywią się upolowanymi rybami, skorupiakami, płazami, owadami, gadami i niewielkimi ssakami czy ptakami. Są znane z tego, że poświęcają dużo czasu na pielęgnację piór. Gnieżdżą się w koloniach na drzewach (poza bąkami, które preferują samotność).
Czaple właściwe znoszą od 2 do 7 jaj cechujących się jasnoniebieską barwą, bąki od 3 do 10 jaj o w odcieniu jasnobrązowym, a tygryski — 1-2 jaja w gnieździe ulokowanym na drzewie. Jaja są wysiadywane przez oboje rodziców. Okres inkubacji wynosi od 18 do 30 dni. Po wykluciu pisklęta samica i samiec karmią wymiotowanym pokarmem.
Jak wyglądają czaple?
Wielkość czaplowatych zmienia się w zależności od gatunku. Najmniejsze osobniki mierzą 27 cm i ważą 100 g (bączek amerykański, bączek ciemny), a największe osiągają długość 150 cm i masę ciała do 4,5 kg (czapla olbrzymia).
Czaple właściwe to duże ptaki cechujące się smukłym ciałem i długą szyją. Mają upierzenie w odcieniach bieli, szarości, czerni lub brązu.
Przemieszczają się w locie w dostojny sposób, lekko poruszając łukowato ułożonymi skrzydłami. Ich długa szyja pozostaje wówczas zgięta, a na niej opiera się głowa i dziób. Zapewnia im to wygodną pozycję.
Czy czaple są pod ochroną?
Ścisłej ochronie podlegają w Polsce gatunki:
- czapla modronosa;
- czapla nadobna;
- czapla biała;
- czapla purpurowa.
Czaplę białobrzuchą oraz 3 inne gatunki należące do rodziny czaplowatych uznaje się za zagrożone wyginięciem, a pięć kolejnych — za narażone na wyginięcie.
Czy czaple odlatuję na zimę?
Czapla siwa (największy gatunek z rodziny czaplowatych) migruje jesienią do Europy Zachodniej i Południowej, czasem również do Afryki Środkowej.
Ocieplenie klimatu sprawiło, że niektóre osobniki (najczęściej bąki i czaple białe) nie opuszczają kraju i zimują m.in. na obszarze parków krajobrazowych położonych na Roztoczu.
Gdzie czapla robi gniazdo?
Czaple białe najchętniej gnieżdżą się na rozlewiskach czy w dolinach rzecznych. Gniazda przypominające platformy tworzą w trzcinach oraz pośród gałęzi drzew i krzewów.
Czy czapla krzyczy?
Czaple potrafią wydawać dość charakterystyczne dźwięki przypominające nieco krakanie lub kwik świni.