Owad podobny do osy i szerszenia, ale czarny. Czy żądli i jest groźny?
Oprac.: Jacek Waśkiel
Gliniarz naścienny, często mylony z osą lub szerszeniem, jest coraz częściej spotykany w różnych regionach Polski. Ekspansję na północ umożliwiły mu zmiany klimatyczne. Owad ten, pomimo groźnego wyglądu, nie stanowi zagrożenia dla ludzi ani zwierząt. Wyjaśniamy, dlaczego warto poznać jego zwyczaje oraz jak skutecznie zapobiec jego obecności w naszych domach.
Spis treści:
"Czarna szerszeń" — gliniarz naścienny jest coraz częściej spotykany w Polsce
Gliniarz naścienny, znany również jako "czarny szerszeń" lub "czarna osa", to owad z rodziny grzebaczowatych, który od lat sześćdziesiątych XX wieku coraz częściej pojawia się na terenie Polski. Choć jego naturalnym środowiskiem są regiony o cieplejszym klimacie, takie jak południowa Europa, północna Afryka oraz części Azji, to dzięki zmianom klimatycznym, a w szczególności ociepleniu, owad rozszerzył swoje terytorium na północ, docierając do naszego kraju. Obecnie można go spotkać w południowych, centralnych i wschodnich regionach Polski, gdzie często widywany jest w pobliżu budynków mieszkalnych i gospodarczych.
Ten owad charakteryzuje się smukłą sylwetką i kontrastowym ubarwieniem, co często prowadzi do mylenia go z osą lub szerszeniem. Jego długość wynosi od 16 do 25 mm, a ciało jest przeważnie czarne z żółtymi elementami, szczególnie na nogach. Najbardziej charakterystycznym elementem jego anatomii jest tzw. żółta rurka łącząca odwłok z tułowiem. W czasie lotu nogi owada zwisają w charakterystyczny sposób, co dodatkowo odróżnia go od innych błonkówek. Mimo groźnego wyglądu nie jest agresywny w stosunku do ludzi i często jest mylony z innymi owadami, co niestety prowadzi do jego nieuzasadnionego tępienia.
Gliniarz naścienny prowadzi samotny tryb życia i znany jest ze swojej umiejętności budowania gniazd z gliny, które można znaleźć w pobliżu wilgotnych miejsc. Te konstrukcje składają się z kilku połączonych komórek, które stanowią schronienie dla larw karmionych przez dorosłe osobniki upolowanymi i sparaliżowanymi pająkami.
Czy "czarna osa" żądli i jest niebezpieczna dla człowieka?
Gliniarz, nazywany również "czarną osą" charakteryzuje się płochliwym i spokojnym usposobieniem. Jego żądło jest używane głównie do pozyskiwania pożywienia dla larw, a nie do ataku na ludzi. Użądlenia przez tego owada są rzadkie i mało bolesne w porównaniu do użądlenia przez osy czy pszczoły. Gliniarz naścienny nie broni swoich gniazd agresywnie, co zmniejsza ryzyko ataku przez rój.
Owady te często pozostawiają kokony z larwami w trudno dostępnych miejscach, takich jak szczeliny w meblach czy rolety. Jeśli gliniarz naścienny zdecyduje się założyć gniazdo w naszym domu lub ogrodzie, warto usunąć je jak najszybciej. Można to zrobić samodzielnie lub z pomocą profesjonalnej firmy dezynsekcyjnej. Po usunięciu gniazda zaleca się zabezpieczyć dom przed ponownym pojawieniem się owadów, instalując moskitiery na oknach i drzwiach.
Aby skutecznie zapobiec powrotowi gliniarza naściennego, warto zastosować kilka prostych strategii. Wykorzystanie naturalnych olejków eterycznych, takich jak olejek miętowy czy eukaliptusowy, działa odstraszająco na owady. Te substancje, po rozcieńczeniu z wodą, można aplikować na ramy okienne, drzwi oraz inne miejsca, gdzie owady mogłyby próbować się osiedlić. Regularne sprawdzanie i usuwanie potencjalnych miejsc gniazdowania, takich jak zagłębienia w ścianach czy pod dachami, również pomoże w utrzymaniu domu wolnego od tych nieproszonych gości.
Przeczytaj też: