Starożytni mieli robaki. Pasożyty znalezione w toalecie rezydencji sprzed 2700 lat

Higiena starożytnego świata pozostawiała wiele do życzenia. Archeolodzy dokonali właśnie niezwykłego odkrycia, które to potwierdza. W szambie pod rezydencją z epoki żelaza odkryto jaja ludzkich pasożytów. Nawet starożytne elity cierpiały z powodu złych warunków sanitarnych.

Człowiek idący po wale obronnym w Jerozolimie (ZDJĘCIE ILUSTRACYJNNE).
Człowiek idący po wale obronnym w Jerozolimie (ZDJĘCIE ILUSTRACYJNNE).AP/Associated Press/East NewsEast News

Odkrycia dokonano w pozostałościach okazałej rezydencji w południowej części dzisiejszej Jerozolimy. W pozostałościach toalety, która stała w ogrodzie posiadłości, zespół badaczy odkrył zakonserwowane jaja kilku pasożytów do dziś atakujących ludzi spożywanych źle przygotowaną żywność

Rezydencja, w której odkryto robaki, musiała należeć do miejscowej elity. Wielki ogród i kamienne rzeźby wyraźnie pokazują, że jej mieszkańcy mogli należeć do najbogatszej warstwy mieszkańców starożytnej Jerozolimy. 

Na bogato, ale z robakami

Odkrycie pozostałości toalety zostało uznane przez naukowców za doskonałą szansę na sprawdzenie tego, jakim stanem zdrowia cieszyli się mieszkańcy. Nawet po upływie niemal trzech tysiącleci, na dnie szamba wciąż można było natknąć się na skamieniałe ślady pozostawione przez ludzi korzystających z wychodka

Odkryto gigantycznego robaka piaskowego. Prawda dziwniejsza niż fikcjaNie było z nimi najlepiej. W skamieniałych odchodach odkryto jaja czterech gatunków pasożytów jelitowych: włosogłówki (Trichuris trichiura), tasiemca (Taenia), glisty (Ascaris lumbricoides) i owsika (Enterobius vermicularis). Wyniki badania opublikowano w "International Journal of Paleopathology". 

"Jaja w specjalnych warunkach panujących w szambie przetrwały prawie 2700 lat. Robaki jelitowe to pasożyty, które powodują objawy, takie jak ból brzucha, nudności, biegunka i swędzenie" mówi Dafna Langgut, paleobotaniczka z Uniwersytetu w Tel Awiwie i główna autorka badania. "Niektóre z nich są szczególnie niebezpieczne dla dzieci i mogą prowadzić do niedożywienia, opóźnień rozwojowych, uszkodzenia układu nerwowego, a w skrajnych przypadkach nawet śmierci".

Skażone jedzenie starożytnych elit

Zazwyczaj ludzie zarażają się nimi przez jedzenie skażonej, surowej czy niedogotowanej żywności. 

Zespół badawczy zauważył, że ludzkie odchody mogły być używane w VII w. p.n.e. jako nawóz, co dawałoby pasożytom znakomite warunki do rozprzestrzeniania. Pasożyty znaleziono również w miejscach takich jak Akka, gdzie miała miejsce wielka bitwa Trzeciej Krucjaty, oraz Qumran, gdzie znaleziono Zwoje znad Morza Martwego.

Polscy naukowcy sprawdzają działanie nawozów z owadzich odchodówNiedawno odkryta szambo nie jest jedyną znaną starożytną toaletą w regionie. Szambo w Tell el Ajjul datuje się na okres między XV wiekiem p.n.e. a XIII wiekiem p.n.e., a kolejna toaleta datowana jest na połowę XIV wieku p.n.e. Kamienne deski sedesowe zostały znalezione na stanowiskach archeologicznych na północy kraju oraz w Mieście Dawida, rozległym stanowisku archeologicznym w pobliżu Wzgórza Świątynnego. W Mieście Dawida znaleziono również jaja pasożytów.

Współczesne postępy w higienie - takie rzeczy jak bieżąca woda, mycie rąk i środki dezynfekujące - pozwalają nam lepiej bronić się przed pasożytami ale mimo to szacuje się, że zarażonych nimi jest ponad miliard ludzi na całym świecie.

Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas