Ścinać czy wykręcać. Jak zbierać grzyby? Leśnik ma jasną odpowiedź

Wraz z nastaniem jesieni do lasów napływają tłumy entuzjastów grzybobrania. W Polsce istnieje ok. 3 tys. gatunków grzybów. Blisko połowa z nich to grzyby jadalne. Wyprawny grzybiarz może rozpoznać ok. 40 gatunków grzybów nadających się do gulaszu, amator - zaledwie 15.

Bez względu na doświadczenie, grzybiarze ścinają lub wykręcają grzyby, starając się, aby nie uszkodzić grzybni. W końcu to od jej stanu zależy, czy w danym miejscu wyrosną kolejne owocniki. Jednak czy lepiej jest ścinać, czy wyrywać? Co na to eksperci?

Dr Cecylia Uklańska-Pusz - mykolog z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu twierdzi, że dla zdrowia grzybni lepiej grzyby wykręcać. Naprzeciwko jej zdania stoi sanepid, który rekomenduje cięcie grzybów ostrym nożem tuż przy ziemi.

Obie strony jednak zgadzają się w jednym. Po zebraniu grzyba należy miejsce przykryć ziemią lub ściółką, aby zapobiec wysychaniu grzybni.

Zdaniem dr Uklańskiej-Pusz wykręcanie grzybów chroni grzybnię przed atakiem grzybów mikroskopowych, które mogłyby rozwinąć się na resztkach trzonów. To z kolei może doprowadzić do sytuacji, w której zainfekowana grzybnia nie wyda więcej owocników.

Wykręcanie grzybów zdaniem ekspertów jest bezpieczniejsze. Pozwala lepiej zidentyfikować grzyba i odróżnić go od gatunków trujących.

„Chodzi tu przede wszystkim o nasze zdrowie. Grzyby trujące, w szczególności muchomory, mają istotne cechy ukryte u nasady trzonu. Są to bulwa i pochwa, czyli workowaty twór osłaniający nasadę trzonu. Część ta z reguły jest zagrzebana w ściółce. Jeżeli wytniemy grzyba nie spojrzawszy jak wygląda, możemy się po prostu pomylić, a skutek pomyłki może być śmiertelny”

---

Ta metoda zbierania grzybów jest szczególnie polecana w przypadku grzybów mniej znanych, a także tych podobnych do śmiertelnie trujących muchomorów zielonawych, czyli gołąbków zielonawych czy gąsek - zielonych i liściowatych.

Jak wykręcać grzyby? Należy złapać trzon grzyba tuż przy ściółce i delikatnie okręcać go do momentu, aż będziemy mogli bez problemu wyjąć go z ziemi.

Wykręcanie grzybów przy braku ostrożności i doświadczenia często jednak kończy się uszkodzeniem grzybni. Szczególnie gdy próbujemy wykręcić okazały egzemplarz.

Wycinanie grzybów ma wielu zwolenników. Wystarczy ostrym nożem przyciąć grzybnię tuż przy ściółce, a nawet nieco niżej, odgarniając runo. Metoda ta niesie najmniejsze ryzyko uszkodzenia grzybni, nawet przy dużych okazach.

Grzybiarze wskazują również na inną zaletę tej metody. Oszczędza ona pracy przy późniejszym oczyszczaniu grzybów. Do koszyka bowiem trafiają egzemplarze pozbawione zabrudzonej części trzonka.

Niestety metoda ta, jak już wspomnieliśmy, nie sprawdzi się w przypadku mniej wytrawnych grzybiarzy czy mało znanych gatunkach grzybów.

Z rozwiązaniem konfliktu w sprawie metody zbierania grzybów śpieszą leśnicy z nadleśnictwa Baligród, którzy twierdzą, że "grzybom jest to obojętne, ponieważ owocnik, gdy dojrzeje, to później zagniwa. Także nie ma znaczenia, czy tego grzyba wytniemy, czy wyrwiemy".

Dla grzybów to nieistotne, ale dla naszego zdrowia już tak. Leśniczy z Lasów Państwowych proponują inne rozwiązanie. Większe grzyby radzą wycinać, ale tylko te, do których mamy pewność. W ten sposób nie uszkodzimy grzybni oraz zaoszczędzimy czas na czyszczeniu. Pozostałą końcówką trzonu nie należy się przejmować, ponieważ szybko zgnije lub zjedzą je ślimaki.

Z kolei grzyby blaszkowe lepiej wykręcać. W ten sposób zadbamy o swoje bezpieczeństwo i dobrze rozpoznamy zbierany gatunek grzyba, unikając niebezpiecznego muchomora zielonawego.