Największe drzewa w Polsce. Olbrzymy ukryte w lasach
Oprac.: Justyna Nachman
Największe i najstarsze drzewa w Polsce to prawdziwe cuda natury, które fascynują swoim kształtem i historią. Daglezje sięgające niemal 60 metrów, pomnikowe lipy i platany o pniach szerokich na ponad 10 metrów oraz ponad tysiącletni cis to dowody na niezwykłe bogactwo polskiej przyrody. Odkryj, które drzewa zdobyły tytuły rekordzistów i czym wyróżniają się na tle innych przedstawicieli swojego gatunku.
Najwyższe drzewa w Polsce
Od kilku lat o tytuł najwyższego drzewa w Polsce konkurują z sobą przedstawiciele daglezji zielonej Pseudotsuga menziesii. Jest to gatunek introdukowany z Ameryki Północnej w pierwszej połowie XIX wieku. W 2018 roku najwyższym drzewem w Polsce była daglezja rosnąca na terenie Nadleśnictwa Bielsko (RDLP w Katowicach), która w miała wówczas ok. 57 m wysokości. Wspomniany rekord został pobity dwa lata później o ponad metr.
Od 2020 roku najwyższym drzewem w Polsce była już daglezja rosnąca na terenie Nadleśnictwa Ujsoły w Beskidzie Żywieckim. Dokładny pomiar drzewa z września 2020 r. wskazał na 58,20 m wysokości. Niestety ten okaz nie zachował swojego tytułu na długo, ponieważ już rok później został zdetronizowany przez inną daglezję.
Od 2021 roku najwyższym drzewem w Polsce jest ok. 120-letnia daglezja zielona rosnąca na terenie Nadleśnictwa Bardo (RDLP we Wrocławiu), w Górach Bardzkich (Sudety Środkowe). Znaleziony okaz mierzy 59,40 m wysokości. Żeby lepiej zobrazować ogrom tego drzewa, jego wysokość można porównać z 20-piętrowym budynkiem. Daglezję odkryto podczas prac nad stworzeniem Krajowej Mapy Koron Drzew, która dostarcza informacji na temat lokalizacji i wysokości drzew oraz powierzchni i objętości ich koron na terenie całej Polski.
Podczas pomiarów w terenie okazało się, że wytypowana najwyższa daglezja rośnie wśród niewiele od siebie niższych drzew, które wkrótce mogą „starać się” o pobicie jej dotychczasowego rekordu. Ciekawostką jest, że najwyższe drzewa Polski są o połowę niższe niż największe drzewa świata, czyli sekwoje wieczniezielone. Przedstawiciele tego gatunku mogą osiągać wysokość ponad 100 m.
Najgrubsze drzewa w Polsce
Grubość drzewa określa się na podstawie pomiaru obwodu pnia w jego najwęższym miejscu do wysokości pierśnicy, czyli 1,3 m. Jeżeli chodzi o najgrubsze drzewo w Polsce, czyli to z największym obwodem pnia w opisanym miejscu, warto wspomnieć głównie o dwóch okazach. Różnica w wielkość ich obwodu to zaledwie 18 cm. Każde z nich zasłużyło na miano pomnika przyrody.
Najgrubsze drzewo w Polsce rośnie przy kościele w Cielętnikach w województwie śląskim. Ten pomnik przyrody to 550-letnia lipa drobnolistna o obwodzie pnia wynoszącym 10,84 m. Jest nie tylko najgrubszą, ale także najstarszą przedstawicielką tego gatunku w Polsce.
Drugim co do grubości drzewem rosnącym w Polsce jest ponad 300-letni platan klonolistny, noszący dumne imię Olbrzym. Pomnikowy platan rośnie w miejscowości Chojna w województwie zachodniopomorskim. Olbrzym mierzy 10,66 m obwodu. Jego pień najprawdopodobniej stanowi zrost 3 oddzielnych niegdyś pni (tzw. wielokrotny pień).
Najstarsze drzewa w Polsce
Na terenie Polski nie brakuje drzew, których wiek podje się już w setkach lat. Mowa tutaj o wielu pomnikowych dębach. Jednak żadne z nich nie dorównuje wiekiem do Cisu Henrykowskiego, który przeżył już jedno tysiąclecie. Ten przedstawiciel gatunku cis pospolity to najstarsze drzewo rosnące w Polsce, którego wiek jest szacowany na ok. 1286 lat. Oznacza to, że posadzono go jeszcze przed Chrztem Polski, w ok. 750 r.
Drugim najstarszym drzewem w Polsce jest dąb szypułkowy rosnący w Kadynach na Warmii, zwany Dębem Bażyńskiego. Swoją nazwę zawdzięcza Janowi Bażyńskiemu, średniowiecznemu dyplomacie i właścicielowi pobliskich dóbr w XIV w. Ten pomnikowy dąb liczy ponad 720 lat.