Najrzadsze kwiaty w Polsce i na świecie. Niezwykłe okazy
Oprac.: Justyna Nachman
Świat roślin fascynuje swoim pięknem i tajemniczością. Niektóre gatunki są tak rzadkie, że ich występowanie ogranicza się zaledwie do jednego miejsca na świecie, a obecność jest owiana tajemnicą legend. Te wyjątkowe rośliny, oprócz zachwycającego wyglądu, kryją w sobie historie, które uczą nas szacunku do przyrody i jej delikatnej równowagi. Dowiedz się więcej o tych niezwykłych okazach i poznaj najrzadsze kwiaty w Polsce i na świecie.
Najrzadszy kwiat na świecie
Apetahia raiateensis to gatunek rzadkiej rośliny z rodziny dzwonkowatych. Ten wyjątkowy kwiat o niecodziennym wyglądzie występuje tylko na płaskowyżu góry Temehani na wyspie Raiatea w Polinezji Francuskiej. Apetahiajest endemitem dla tego miejsca, co oznacza, że nie występuje poza nim naturalnie. Roślina nie rozwija się w żadnym innym miejscu na świecie. Co ciekawe, nawet wszelkie próby adaptacji na inne obszary tej samej wyspy zakończyły się niepowodzeniem. Rezerwat Temehan jest zatem jedynym miejscem na świecie, gdzie można ją podziwiać. Gatunek ten jest zagrożony wyginięciem.
Kwiat Apetahia raiateensis jest symbolem wyspy Raiatea. Ma pięć podłużnych, białych płatków, przechylonych w jedną stronę, które wyglądem mogą przypominać ludzką dłoń. Jego lokalna nazwa "tiare Apetahi" pochodzi od legendy o kobiecie noszącej imię Apetahi, które oznacza "śledzić". Legenda głosi, że po odkryciu zdrady męża, zrozpaczona kobieta postanowiła odciąć sobie dłoń.
Najrzadszy kwiat w Polsce
Różanecznik żółty Rhododendron luteum to jeden z najrzadszych gatunków we florze Polski. Jest krytycznie zagrożony wyginięciem, dlatego został objęty ochroną ścisłą. Różanecznik jest uznawany za relikt trzeciorzędowy, co oznacza, że mógł istnieć już w trzeciorzędzie, czyli jeszcze przed epoką lodową.
Jego pierwsze, a zarazem jedyne naturalne stanowisko w Polsce odkryto w 1909 roku w Woli Zarczyckiej koło Leżajska. Prawie czterdzieści lat później uznano je za zabytek przyrody, a w 1957 roku zostało objęte ochroną rezerwatową. W ramach sieci Natura 2000, w 2009 roku na wspomnianym stanowisku różanecznika żółtego powołano specjalny obszar ochrony siedlisk „Kołacznia”.
Różanecznik jest zapylany przez motyle zmierzchnikowce długotrąbkowe, w tym najczęściej przez fruczaki gołąbki. Roślina charakteryzuje się intensywnie pachnącymi, żółtymi kwiatami zebranymi w baldachy, które kwitną nawet do trzech tygodni. Mimo urody, wszystkie części różanecznika są trujące. Roślina zawiera toksyczne glikozydy, takie jak andromedotoksyna. Nawet jego słodka woń może przyprawić o bóle głowy, nudności i omdlenia.
