Mięsożerne grzyby rosną również w Polsce. Żywią się nicieniami
Magdalena Mateja-Furmanik
Boczniak ostrygowaty (Pleurotus ostreatus) jest grzybem popularnym zarówno w lasach jak i na sklepowych półkach. Jednak mało kto wie, że potrafi polować i żywi się innymi organizmami. Na łamach Science Advances niedawno ukazał się artykuł, w którym naukowcy dowodzą, że boczniak ostrygowaty opracował sprytną strategię zabijania i zjadania swoich ofiar.
Boczniak poluje przy użyciu... lizaka
Używając struktur przypominających lizaki, boczniak zatruwa swoją ofiarę trucizną, która paraliżuje i zabija. Naukowcy nazywają ten manewr strategią "gazu paraliżującego w lizaku" ( ang. a nerve gas in a lollipop strategy).
Boczniak nie "poluje" jednak na żadne duże zwierzę. Grzyb obrał sobie za cel mikroskopijne nicienie i opracował substancję, która zakłóca funkcjonowanie ich błony komórkowych, co prowadzi do szybkiej śmierci. Wystarczy tylko kilka minut, by zginęły po kontakcie z trucizną.
Nie tylko boczniaki
Nicienie są bardzo powszechne w glebach na całym świecie i boczniaki nie są jedynymi grzybami, które na nich żerują. Również tak zwane grzyby algowe, rozwinęły strzępki polujące (ang. gun cells), które szukają nicieni i wchodzą do nich przez usta lub odbyt, a następnie atakują organy wewnętrzne.
Inne algi wyrzucają z siebie coś, co przypomina harpuny, które powolnie zabijają nicienie. Inne zaś mają "naszyjniki", które zaciskają się na nicieniach, próbujące się przez nie przeczołgać. Dziesiątki grzybów również używa nieco podobnych sideł, które duszą nicienie w czasie krótszym niż sekunda.
Polowanie na nicienie jest dla boczniaka skutecznym sposobem na zdobycie składników odżywczych, ponieważ grzyby żyjące na drzewach mają trudności z pozyskaniem azotu. Ponadto trucizna działa również jako obrona przed nicieniami, które żerują na grzybach.
Chociaż boczniak jest trujący dla nicieni, jest cenionym grzybem spożywczym dla nas, ludzi. Sprzedawany jest w wielu sklepach spożywczych, ale można go również zbierać dziko jesienią a nawet zimą, jeśli jest łagodna. Popularna jest również domowa hodowla tego grzyba na specjalnej grzybni, którą można kupić przez Internet.
Źródło: Science Alert, www.natursidan.se
