Gigantyczne drzewa w Amazonii. Nowe gatunki zadziwiają

Naukowcy, prowadząc analizę zdjęć satelitarnych regionu Amazonii, zauważyli niezwykłe drzewa, które wyróżniały się nie tylko wielkością, ale również niezwykłym kształtem koron i strukturą liści. Wstępne obserwacje sugerują, że drzewa te osiągają nawet do 70 metrów wysokości, znacząco przewyższając inne gatunki występujące w tym rejonie.

„Początkowo nie mogliśmy uwierzyć, że takie drzewa przez tyle lat pozostawały niezauważone. Wyglądały jak gigantyczne kolumny wyrastające ponad resztę lasu”, powiedział jeden z członków zespołu badawczego.

Badania terenowe pozwoliły na zebranie próbek liści, kory oraz owoców tych gigantycznych drzew. Analiza laboratoryjna wykazała, że cechy morfologiczne tych roślin nie pasują do żadnych znanych dotychczas gatunków. Genetyczne testy DNA potwierdzają, że badacze mają do czynienia z nowym gatunkiem drzewa.

Nowo odkryte drzewa mają charakterystyczne szerokie, eliptyczne liście oraz nietypowy sposób owocowania. Ich owoce, które pojawiają się raz na kilka lat, są wyjątkowo duże i stanowią ważny element diety wielu lokalnych zwierząt, co wskazuje na istotną rolę ekologiczną tych roślin.

Zaskakujące jest, jak te ogromne drzewa mogły przez lata pozostać niezauważone mimo, że obszar na którym występują wydawał się stosunkowo dobrze przebadany. Według naukowców, powodem może być ich rzadkie występowanie oraz trudno dostępne lokalizacje w odległych rejonach Amazonii, daleko od tradycyjnych szlaków badawczych.

„Dopiero nowoczesne technologie satelitarne i drony pozwoliły nam na szczegółowe zbadanie tych obszarów”, komentuje jeden z ekspertów. „Bez tych narzędzi moglibyśmy nigdy nie odkryć tego gatunku.”

Odkrycie nowego gatunku drzewa podkreśla znaczenie zachowania dziewiczych obszarów Amazonii, które są ciągle zagrożone wycinką i ekspansją rolnictwa. Te obszary mogą skrywać wiele innych, jeszcze nieznanych gatunków roślin i zwierząt, których odkrycie może mieć kluczowe znaczenie dla nauki i ochrony bioróżnorodności.

„Każde takie odkrycie to kolejny argument za potrzebą ochrony amazońskiej dżungli przed dalszą degradacją”, podkreśla badaczka z zespołu odkrywców. Według raportu przygotowanego przez organizację WWF, w południowoamerykańskiej dżungli nadal odkrywanych są setki nowych gatunków zwierząt i roślin. W latach 1999-2009 odkrywano ich średnio 111 rocznie. W latach 2010-2013 odkryto 441 kolejnych, a w latach 2014-2015 liczba nowoodkrytych gatunków sięgnęła 381, co oznacza, że nowy gatunek rośliny, zwierzęcia czy grzyba odkrywano w Amazonii średnio co dwa dni.

Wśród gatunków, które dopiero w ostatnich latach udało się opisać naukowcom są m.in. małpa Callicebus caqutensis, które mruczy jak kot, płaszczka o ubarwieniu przypominającym plaster miodu czy Tometes camuani - pirania, która w przeciwieństwie do najsłynniejszych krewniaczek jest całkowitą wegetarianką. Nowe drzewa nie są w tym towarzystwie jedynymi olbrzymami: w ubiegłym roku zespół australijskich biologów odkrył w Amazonii nowy gatunek anakondy (Eunectes akayima), który mierzy ponad 6 metrów długości.

Znaczenie nowych odkryć wykracza poza czystą, naukową ciekawość. Badania wskazują, że aż 25 procent wykorzystywanych na Zachodzie leków wywodzi się ze związków chemicznych odkrytych pierwotnie w roślinach występujących w tropikalnych lasach deszczowych. Tymczasem obecne szacunki mówią o tym, że w Amazonii do odkrycia pozostało aż 95 proc. tamtejszej flory.

Naukowcy planują dalsze badania, aby dokładniej poznać nowy gatunek. Przede wszystkim zamierzają dokładnie zmapować jego rozmieszczenie, zrozumieć jego rolę ekologiczną i ocenić, czy nie jest zagrożony działalnością człowieka. Badacze chcą również sprawdzić, czy nowe drzewa mogą mieć zastosowanie w lokalnej medycynie lub innych dziedzinach.

Eksperci apelują o objęcie tego regionu szczególną ochroną i stworzenie tam rezerwatu, który pozwoli na zachowanie odkrytego gatunku dla przyszłych pokoleń.

„To odkrycie przypomina nam, że nasza planeta wciąż skrywa wiele tajemnic, które warto chronić i badać”, podsumowuje lider zespołu naukowego.