Było największe na świecie, ale już nie istnieje. Trafiło do Księgi Rekordów Guinnessa

Paratetyda, nieistniejące już jezioro w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej, sięgające w głąb Azji Środkowej, wyodrębniła się na przełomie eocenu i oligocenu, czyli ok. 34 mln lat temu. W szczytowym okresie rozciągała się od Austrii na zachodzie po Turkmenistan na wschodzie i zajmowała powierzchnię 2,8 miliona kilometrów kwadratowych.

I chociaż obecnie na próżno jej szukać, było to największe jezioro w historii Ziemi, które we wspomnianym okresie zawierało 10 razy więcej wody niż wszystkie współczesne jeziora na Ziemi, a mówiąc konkretniej ok. 1,77 mln kilometrów sześciennych.

Wyniki badań szczegółowo opisujących dokładne pomiary jeziora opublikowano w magazynie Scientific Reports w 2021 r., a obecnie skalę jeziora udokumentowano w Księdze Rekordów Guinnessa.

Przy okazji warto więc przypomnieć, że Paratetyda była domem dla wielu olbrzymich gatunków, jak wieloryb fiszbinowy Cetotherium riabinini (co prawda jest to najmniejszy znany wieloryb fiszbinowy, ale wciąż wieloryb), a otaczające ją bagna gościły wymarłego trąbowca Deinotherium, olbrzyma nawet wśród słoniowatych krewnych.

Według strony internetowej Księgi Rekordów Guinnessa, jezioro wysychało przez miliony lat, tracąc ponad jedną trzecią swojej wody i około dwie trzecie swojej powierzchni w ciągu 350 tys. lat, które zakończyły się około 7,65 miliona lat temu. Główne pozostałości tego niesamowitego jeziora to Morze Czarne, Morze Kaspijskie i Morze Aralskie.

Nasza eksploracja Paratetydy wykracza poza zwykłą ciekawość. Odsłania ekosystem szybko reagujący na wahania klimatu. Badając kataklizmy, jakich doświadczyło to starożytne megajezioro w wyniku zmian klimatycznych, zdobywamy bezcenne spostrzeżenia, które mogą wyjaśnić drogę do rozwiązania obecnych i przyszłych kryzysów w morzach takich, jak Morze Czarne

---