Rekompensaty za podatki od wiatraków. Samorządy odzyskają pieniądze za 2018 r.
Rekompensata, którą bez poprawek poparła Senacka Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, mówi o przyznaniu gminom rekompensat w szacowanej wysokości 524,43 mln zł jako konsekwencję zmiany opodatkowania elektrowni wiatrowych w 2018 roku.
Jak wskazał w poniedziałek Marcin Ścigan z resortu klimatu i środowiska, w którym przygotowano ustawę, wykonuje ona wyrok Trybunału Konstytucyjnego z sierpnia 2020 r. TK uznał wtedy za niekonstytucyjną wsteczną zmianę sposobu opodatkowania elektrowni wiatrowych, wprowadzoną w ramach nowelizacji ustawy o OZE z czerwca 2018 r.
Do rekompensat przewidzianych w ustawie uprawnionych jest ok. 200 gmin. Wypłata będzie następować z budżetu państwa na wniosek danej gminy w 2022 r. Wnioski będzie rozpatrywał i wydawał decyzje właściwy wojewoda. Organem odwoławczym będzie minister klimatu i środowiska.
Marcin Ścigan przypomniał, że rekompensaty będą przysługiwać gminom za cały rok 2018, a ich wysokość w takiej formie oszacowano na 524,43 mln zł. Pieniądze na rekompensaty będą pochodzić z rezerwy celowej budżetu państwa.
Ustawa odległościowa - o co chodzi
Maksymalna wysokość rekompensaty ma stanowić wartość dochodów utraconych w 2018 r. Mowa o różnicy pomiędzy kwotą należną z tytułu podatku od nieruchomości od elektrowni wiatrowych w okresie całego 2018 r. na podstawie poprzednich przepisów a kwotą należną w tym okresie na podstawie nowelizacji.
Tak zwana ustawa odległościowa z 2016 r. podniosła opodatkowanie elektrowni wiatrowych podatkiem od nieruchomości stanowiącym wyłączny dochód gmin. Wcześniej podatek ten płacony był jedynie od części budowlanej, typowo stanowiącej 30 proc. wartości turbiny. Od 2017 r. podatkiem od nieruchomości obłożono także część techniczną. Rozwiązanie to w połowie 2018 r. zostało zniesione wstecznie, od początku 2018 r., jako niezgodne z zobowiązaniami międzynarodowymi Polski. Tymczasem gminy uwzględniły już zwiększone wpływy w swoich budżetach i zaplanowały odpowiednio wyższe wydatki. W rezultacie zostały pozbawione spodziewanych wpływów.
Gminy zaskarżyły zmianę do TK, który uznał ją za niekonstytucyjną poprzez naruszenie zasady niedziałania prawa wstecz. Trybunał zobowiązał ustawodawcę do opracowania regulacji rekompensującej gminom straty poniesione w następstwie wprowadzenia z mocą wsteczną regulacji wpływającej na obniżenie ich dochodów z podatku od elektrowni wiatrowych.