Za kilka lat pierwszy polski reaktor BWRX zostanie podłączony do sieci
Za dwa lata rozpocznie się budowa pierwszego polskiego reaktora BWRX-300. W 2028 r. operator planuje dostać licencję na jego eksploatację, a maksymalnie do 2029 r. reaktor zostanie podłączony do sieci.
Budowa reaktora potrwa ok. 3-4 lata. Powstanie w Kanadzie, a budowa rozpocznie się w 2024 lub w 2025 r. w Darlington. Według założeń firmy GE-Hitachi Nuclear Energy (GEH) pierwszy reaktor BWRX-300 będzie działał w Polsce w 2029 r. O licencję na eksploatację stara się firma Ontario Power Generation.
Zakładamy, że Polska bardzo szybko pójdzie w ślady Kanady i w 2029 r. dzięki współpracy z Orlen Synthos Green Energy będziemy mieli działający reaktor BWRX-300, u któregoś z naszych polskich klientów.
Innowacja w reaktorze
BWRX-300 wywodzi się z projektu ESBWR, który w USA był w pełni licencjonowany, a jego rozwiązania miały zgodę amerykańskiego dozoru NRC. Aby uzyskać zgodę na technologię BWRX, regulator musi zatwierdzić szereg LTR - Licensing Topical Report, czyli dokumentów opisujących wprowadzone różnice.
ESBWR jest duży i ma dodatkowe, dublowane systemy bezpieczeństwa. Wyeliminowaliśmy je, znacząco uprościliśmy konstrukcję, a w konsekwencji i czas potrzebny na budowę.
Różnice to innowacje, które zostały wprowadzone względem poprzedniego projektu GEH. Największą zmianą była wprowadzenie specjalnego zaworu, który zapobiega utracie wody ze zbiornika reaktora i nie dopuszcza do ciężkiej awarii z utratą chłodziwa typu LOCA (Loss of Coolant Accident). Amerykański dozór zgodził się już na zaproponowaną koncepcję.
Sledzik dodaje, że technologia jest sprawdzona, reaktory typu BWR działają od 60 lat, więc ryzyka związane z samą technologią są relatywnie małe.
Jak podkreślił wiceprezes GEH, przemysł, nie tylko w Polsce, ale i w ogóle w Europie Środkowej potrzebuje energii elektrycznej, nieobciążonej kosztami emisji CO2. Sledzik twierdzi, że cały sektor energii musi się zdekarbonizować, a struktura sieci elektroenergetycznej jest taka, że łatwo daje się w niej umieścić źródło o mocy 300 MW bez konieczności jakiejkolwiek większej przebudowy sieci.
BWRX w Polsce
Nad zastosowaniem technologii BWRX w Polsce pracuje od 2019 r. koncern Synthos. W sierpniu 2020 r. spółka Synthos Green Energy (SGE) została Partnerem Strategicznym GEH z zakresie rozwoju i budowy BWRX-300. Latem 2021 r. SGE i ZE PAK ogłosiły rozpoczęcie wspólnego projektu, mającego prowadzić do zbudowania na terenie po eksploatacji węgla brunatnego we wschodniej Wielkopolsce 4-6 reaktorów BWRX-300.
Współpracę z SGE w obszarze energetyki jądrowej nawiązał również PKN Orlen, tworząc spółkę Orlen Synthos Green Energy. W lipcu 2022 r. złożyła ona do Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki wniosek o wydanie ogólnej opinii dotyczącej technologii BWRX-300.
W 2021 r. Synthos Green Energy zadeklarował zamówienie z przeznaczeniem na rynek europejski, w tym polski, przynajmniej dziesięciu reaktorów BWRX-300, do których BWXT wykona część podzespołów, w tym zbiornika ciśnieniowego reaktora. BWXT oszacowało, że zamówienia z Polski mogą być warte 1 mld dol. kanadyjskich.
